Morgen openen de stembussen: 13 miljoen mensen mogen coronaproof stemmen

Ongeveer 13,2 miljoen mensen in 352 gemeenten mogen vanaf maandag een stem uitbrengen voor de Tweede Kamerverkiezingen. Dit zijn de 29e landelijke verkiezingen sinds 1918 (de eerste met algemeen kiesrecht).

In verband met corona zijn de stemlokalen dit jaar drie dagen open. Maandag en dinsdag om met name kwetsbaren en mensen uit een risicogroep de mogelijkheid te geven hun stem uit te brengen.

Maandag en dinsdag zijn er ongeveer 1600 plaatsen waar kiezers terechtkunnen, woensdag rond de 9200. De meeste stembureaus zijn geopend tussen 07.30 uur en 21.00 uur. De afgelopen weken mochten ruim 2,4 miljoen kiesgerechtigden van 70 jaar of ouder per post al hun stem uitbrengen.

37 partijen

Het aantal gemeenten is door gemeentelijke herindelingen, een stuk minder dan bij de verkiezingen in 2017. Toen waren er nog 388 gemeenten, los van de drie bijzondere gemeenten in het Caribisch gebied in het Caribisch gebied (Bonaire, Sint Eustatius en Saba). Het aantal deelnemende partijen is 37. Dat is een naoorlogs record. In 1971, 1981 en 2017 deden 28 partijen mee. Het absolute record werd gevestigd bij de verkiezingen van 1922. Toen deden er 53 partijen mee. Het aantal kandidaten is 1579. In 2017 stonden 1116 mensen kandidaat en in 2012 972.

Het aantal in het buitenland woonachtige Nederlanders dat zich geregistreerd heeft om te stemmen is bijna 93.000. Dat is aanzienlijk meer dan bij de vorige verkiezingen. In 2017 stonden iets meer dan 80.000 Nederlanders in den vreemde geregistreerd als kiezer en in 2012 ruim 48.000.

Eigen potlood

Voor alle stembureaus in het land gelden speciale maatregelen om de kans op besmetting met het coronavirus zo klein mogelijk te houden. Zo worden in het stemlokaal potloden, stemhokjes, tafels, en andere voorwerpen geregeld schoongemaakt. In sommige gemeenten krijgen alle kiezers een eigen rood potlood dat ze daarna mee naar huis mogen nemen. En er zijn ‘kuchschermen’ tussen de kiezers en de leden van de stembureaus. Kiezers kunnen op veel bijzondere plaatsen terecht, in de open lucht, in zogenoemde drive thru's, in tenten en ook weer op stations terecht om hun stem uit te brengen. Ook inwoners van Bonaire, Saba en Sint Eustatius mogen hun stem uitbrengen. Die doen als bijzondere Nederlandse gemeenten voor de derde keer mee aan de Tweede Kamerverkiezingen.

Stemmen kan met een geldige stempas en een geldig identiteitsbewijs. Een identiteitsbewijs is geldig om mee te stemmen als het op 17 maart 2021 niet langer dan 5 jaar verlopen is. Als iemand in een andere gemeente wil stemmen mag dat, maar wel met een vooraf aangevraagde kiezerspas.

ANP