'Leger aan vrijwilligers' nodig om Schiermonnikoog ooit weer schoon te krijgen

Nog elke dag spoelen duizenden kunststof korreltjes aan op de stranden van Schiermonnikoog. Ondanks meerdere opruimacties begin dit jaar is het zeer lastig om de stranden schoon te maken. Het benodigde geld en mensen om deze megaklus aan te pakken is er niet. "Wij wachten op politieke maatregelen en antwoorden", zegt burgemeester Ineke van Gent van het eiland. Hoe groot het probleem van de granulaatkorrels is wordt vandaag duidelijk uit een onderzoek van Jan-Willem Graal van de Hogeschool Van Hall Larenstein. De tweedejaarsstudent onderzocht in opdracht van Natuurmonumenten hoeveel korrels er op verschillende plekken op en rond het eiland lagen. Daaruit blijkt dat op sommige plekken tot wel 363 korreltjes op een plek ter grootte van 40 bij 40 centimeter liggen. "Ik ben erg geschrokken van het enorme aantal", zegt Graal. Op vaste afstanden van elkaar heeft hij het hele strand onderzocht. Bij strandpaal 8 vond hij de meeste korrels. "Ik zat bijna twee uur op mijn knieën."

'Reactie matig'

Ook burgemeester Van Gent is geschokt: "In Nederland denkt iedereen dat het is opgelost, maar dat is dus niet zo". De burgemeester zegt strijdvaardig te zijn, en eist maatregelen. "Het Ministerie moet gewoon verbieden dat containerschepen nog via de zuidelijke route vlak langs de Waddeneilanden varen. Hun reactie vind ik heel matig." De cijfers uit het onderzoek bevestigen de vrees van Cynthia Borras van Natuurmonumenten. "Ik wist al dat er heel veel lag, maar het is voor ons wel een manier om aan de rest van Nederland te laten zien dat het er nog ligt en het probleem blijft bestaan." Borras is teleurgesteld in het gebrek aan actie. "We zijn bijna een jaar verder en helaas is er weinig gedaan. Iedereen wacht af." Eerder dit jaar lukte het een grote zuigmachine om korrels 60 tot 70 procent van de korrels op te ruimen, maar alleen op een beperkt deel van het strand. "Op de rest van het grote strand liggen nog alle korrels omdat de machine daar niet kan komen. Een machine zou het strand te veel verstoren met alle planten en dieren die er leven."

Oproep

Borras ziet als enige mogelijkheid dat mensen zelf de korrels opruimen en doet dan ook een oproep aan de rest van Nederland. "We hebben een leger aan vrijwilligers nodig." Ook Graal ziet de hulp van vrijwilligers als enige optie, maar voorziet ook dat het een megaklus wordt: "Er zijn duizenden mensen nodig die ieder duizend uur korrels gaan rapen". Dankzij het onderzoek van Graal is in ieder geval duidelijk waar de nood het grootst is. Maar dat moet dan wel snel gebeuren. "We gaan richting winter, het terrein wordt drassig dus het wordt steeds lastiger om die korreltjes op te ruimen," vertelt Borras. "En dat terwijl er nu ook veel dieren op Schiermonnikoog zijn. Er zijn op dit moment veel trekvogels die overwinteren op het eiland."

Dode zeehonden

De impact van de ramp met de MSC Zoë is nu al te zien. In de eerste dagen nadat de containers in zee waren gevallen spoelden dode zeehonden aan. Sindsdien worden vissen met korrels gevangen en vond Cynthia Borras braakballen van meeuwen met daarin plastic, piepschuim en granulaatkorrels. Volgende week wordt in de Tweede Kamer verder gesproken over hoe de gevolgen van de ramp moet worden aangepakt. Borras hoopt dat er eindelijk wat gaat gebeuren. "Als we een raket naar de maan kunnen sturen, moet dit ook opgelost kunnen worden."