Miljardensteun onderwijs roept dubbel gevoel op: 'Goed idee, maar grote uitdaging'

Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft maandag een plan gelanceerd om de achterstand die leerlingen tijdens de coronacrisis hebben opgelopen, weg te werken. Daarvoor worden miljarden uitgegeven. Scholen zijn blij, maar zien ook beren op de weg.

"We juichen dit initiatief zeker toe", vertelt Marco Frijlink, voorzitter van de Vereniging Openbaar Onderwijs. "Over het algemeen kun je zien dat, vanwege corona, vrijwel alle kinderen door het thuisonderwijs een achterstand hebben opgelopen. Er zijn wel uitzonderingen van leerlingen die juist baat hebben gehad bij het thuisonderwijs, maar dat is een kleine groep."

Ook basisscholen reageren enthousiast. "Bij sommige leerlingen is de ontwikkeling minder groot dan gehoopt. Op het gebied van begrijpend lezen en rekenen, bijvoorbeeld. Het is echt zinvol dat scholen deze handreiking krijgen", aldus Charlotte Epskamp, directrice van basisschool de Puntenburg in Utrecht.

Miljarden voor scholen

Het initiatief is onderdeel van het Nationaal Programma Onderwijs (NPO). Dat is een miljardeninvestering vanuit de overheid, waarbij er in ruim twee jaar tijd ruim 8 miljard euro wordt uitgegeven. Het bedrag is bedoeld om scholen te ondersteunen om het onderwijs weer op peil te krijgen en te houden, tijdens en na de coronacrisis.

Het maandag gelanceerde plan bestaat uit een keuzemenu. Scholen kunnen via dat menu hun leerlingen waar nodig extra ondersteuning bieden. Zo zijn er keuzes voor extra onderwijs (buiten de normale lessen om), of wordt er gestuurd op het verkleinen van klassen, om zo extra individuele aandacht te creëren. Het zijn methodes, die volgens wetenschappelijk onderzoek aantoonbaar resultaat opleveren.

Maar meer kleine klassen betekent tegelijkertijd dat er meer leraren nodig zijn. En juist daar zit de grote uitdaging, zegt Frijlink. "Je moet je daarom afvragen of dit wel realistisch is. We kunnen wel 8,5 miljard euro uitgeven om onze leraren meer te laten doen, maar die leraren zijn er gewoon niet."

Structurele oplossing?

Frijlink pleit daarom voor structurele verandering. Het incidentele geld van het NPO is weliswaar zeer welkom en nodig, maar maakt over een langere periode geen verschil, zegt hij. "Het moet op de lange termijn anders. De lonen moeten bijvoorbeeld omhoog, zodat het beroep aantrekkelijker wordt." Ook basisschooldirecteur Epskamp ziet dat verandering noodzakelijk is. "Je kunt hier wel een brandje blussen, maar dit is geen brand. Er moet over nagedacht worden hoe we het onderwijs structureel kunnen verbeteren. Daar is geld voor nodig."