Johan Derksen: 'Dit kabinet gaat de kerst niet halen'

Waar er in de Tweede Kamer vandaag wordt gesproken over de uitspraken van Wopke Hoekstra - CDA-leider en minister van Buitenlandse Zaken - wordt er aan tafel bij Vandaag Inside met name gesproken over hoe lang het kabinet Rutte IV nog vol gaat houden voordat het gaat vallen. De voorspelling? "Ze halen de kerst niet."

De eerste scheuren in het kabinet Rutte IV ontstonden eind vorige week toen Hoekstra in een interview met AD vertelde dat de kabinetsdoelen om in 2030 de helft minder stikstof uit te stoten "niet heilig" zijn. Dat viel slecht bij de coalitiepartners VVD, D66 en ChristenUnie, die hiervan niet op de hoogte waren. Ook de oppositie roert zich over deze mogelijke koerswijziging.

Het politieke nieuws wordt ook regelmatig besproken bij de heren van Vandaag Inside. Als Wilfred Genee aan Johan Derksen vraagt hoe lang het kabinet het nog vol gaat houden is Derksen kort: "Het kan mij niet snel genoeg gebeuren."

Achterban tevreden houden

Coalitiebronnen begrijpen de moeilijke positie van het CDA, maar hekelen vooral de manier waarop de partij hiermee naar buiten kwam: via de krant, zonder overleg vooraf. "Heel lelijk" en "strategisch dom" valt te horen binnen de coalitie.

De christendemocraten nemen hiermee veel politiek risico, stellen de bronnen. De achterban verwacht nu iets en het resultaat is niet gegarandeerd. Tegelijk valt te horen dat afspraken overeind staan zolang er geen andere afspraken worden gemaakt, zoals altijd het geval is in de politieke arena.

Het is volgens Derksen inderdaad een moedige zet van Hoekstra, die hij "eigenlijk een slappeling eerste klas vond", om zo uit de school te klappen. "Als Rutte slim is, kiest hij de kant van Hoekstra, want ook hij heeft een probleem met zijn achterban", meent Derksen.

Waar de achterban van het CDA zich drukt maakt over de stikstofplannen, maakt de achterban van de VVD zich druk dat de overheid gemeenten nu gaat dwingen om statushouders op te nemen. Dit weekend stuurden tientallen lokale VVD-fracties een brandbrief naar Den Haag om te eisen dat het landelijke asielbeleid op de schop gaat. "Als die gemeenten geen statushouders op willen nemen, moet je zo ook niet kunnen verplichten, dan maar een asielstop", zegt Derksen. "Vannacht hebben er ook weer vierhonderd buiten moeten slapen bij Ter Apel. Straks zijn het er duizend, die stroom blijft maar doorgaan."

Chaos

Naast het stikstofprobleem en problemen met de boeren, zijn er ook nog de energiecrisis, de woningmarktcrisis, de klimaatcrisis en de hoge inflatie. "Ook allemaal problemen die het kabinet niet gaat oplossen", vertelt Derksen verder. "De chaos wordt alleen maar groter. De kerst gaan ze niet halen."