Duizenden studenten de straat op voor compensatieprotest leenstelsel: 'Onrustig door schulden'

Studenten en sympathisanten uit het hele land zijn naar het Museumplein in Amsterdam gekomen om een hogere compensatie te eisen voor degenen die onder het zogenoemde leenstelsel studeerden. Volgens de organisatoren trekt de betoging 6000 tot 7000 mensen.

Het nieuwe kabinet trekt geld uit voor de studenten, maar in de ogen van de demonstranten wel veel te weinig. De betogers roepen leuzen als "Wat willen wij? schuldenvrij!" en "Pechgeneratie, we eisen compensatie."

De coalitie sprak in het regeerakkoord af dat er zo'n 1 miljard euro komt om studenten uit deze 'pechgeneratie' in het leenstelstel te compenseren. Maar dat vinden de studenten niet genoeg. "Zo'n duizend euro aan compensatie gaat er komen per student. Dat is geen eerlijke compensatie", zegt Ama Boahene, voorzitter van de LSVb en organisator van het protest.

Paniek over later

Dat vindt ook student Cato, voor haar hoeft duizend euro niet, want ze noemt het een lachertje. "Toekomstonrust krijg ik. Zeker nu het leenstelsel eraf gaat en er een basisbeurs komt denk ik: straks heb je van 60 jaar een generatie van 10 jaar aan mensen met en schuld. Het werd gezegd dat het niet zou tellen met de huizenmarkt, maar dat doet het toch. Ik krijg paniek om na te denken over later. Het is niet meer leuk."

Alina Danii Bijl, de voorzitter van FNV Young & United, wil ook dat er meer geld komt dan er nu beloofd is. "Het leenstelsel wordt nu afgeschaft. Daarmee vallen studenten tussen wal en schip. Studenten die tussen de jaren 2015-2022 zijn begonnen mogen het maar zelf dokken. Daarvoor wordt er duizend euro per student uitgetrokken, terwijl de schade zo'n 14.000 euro is."

Gewerkt voor spek en bonen

Aan de andere kant staat student Maiko. Hij wil compensatie voor iedereen, niet alleen voor de mensen die schuld hebben. "Ik heb altijd gewerkt om niet te hoeven lenen. Maar ik ben bang dat mensen die alleen geleend hebben worden gecompenseerd, terwijl ik dan heb gewerkt voor spek en bonen. Dat zou ik heel oneerlijk vinden."

De meeste betogers zijn jongeren, al zijn er ook ouderen naar het Museumplein gekomen uit solidariteit met de studenten, zoals Anita Hajee (62) en Ruud Jonker (65). "We zijn hier voor de pechgeneratie. Daar staat er een", zegt ze terwijl ze naar haar zoon en diens vriend wijst. En daar moeten we voor opkomen. Om ervoor te zorgen dat ze hun leven niet al met schulden beginnen." Het leenstelsel werd van kracht in 2015. Voor die tijd kregen studenten een basisbeurs, maandelijks een paar honderd euro die in de meeste gevallen niet hoefde te worden terugbetaald. Die basisbeurs komt vanaf 2023 weer terug. Ook komt vanaf volgend jaar een "inkomensafhankelijke aanvullende beurs". Hoe hoog deze zullen worden, is nog niet bekend.

Bovenstaande reportage is eerder uitgezonden door Hart van Nederland.