Haarlemse buurt boos op gemeente: 'Duizenden euro's betalen om voortuin te behouden'

Ongeloof en verontwaardiging heersen in de Haarlemse Geneesherenbuurt. Een aantal bewoners heeft een brief gekregen van de gemeente waarin staat dat zij hun voortuin kunnen kopen voor duizenden euro’s, anders gaat de gemeente de voortuin bij de stoep betrekken. Dit terwijl andere bewoners in dezelfde straat al eigenaar zijn van de voortuin. Zij hebben de tuin in de jaren tachtig kunnen kopen voor het symbolische bedrag van 1 gulden. Dat aanbod is ooit gedaan aan alle bewoners van een huis op eigen grond. De bewoners die hun huis in de jaren zeventig kochten met erfpacht hebben dit aanbod nooit gehad, ook niet toen zij hun erfpacht afkochten.

Onderhoud voor bewoners

Jos van Rijn woont al sinds 1973 in de buurt. Hij kocht destijds zijn huis met de grond erbij. Alleen zijn voortuin bleef eigendom van de gemeente. De gemeente Haarlem was destijds namelijk bang dat de bewoners hun voortuinen zouden gaan bestraten en dat was niet de bedoeling. Daarom werden er gazonnetjes met rozenstruiken aangelegd, die ook door de gemeente werden onderhouden. Maar volgens Jos kwam daar niet veel van terecht. Er werd nauwelijks onderhoud gepleegd en veel bewoners pakten de tuintjes daarom zelf aan.

Één gulden

In de jaren tachtig besloot de gemeente om de bewoners met de huizen op eigen grond de voortuin te verkopen voor het symbolische bedrag van één gulden, op voorwaarde dat de tuin niet bestraat werd. De bewoners met erfpacht kregen dit aanbod niet. Zo ontstond bijvoorbeeld de situatie dat Jos van Rijn een huis met voor- en achtertuin heeft en zijn buurvrouw officieel alleen een huis met achtertuin. Zij kocht in de jaren zeventig het huis namelijk met erfpacht. De voortuin bleef van de gemeente, want zij heeft in de jaren tachtig het aanbod om de grond voor een gulden over te nemen niet gehad. En ook toen ze de erfpacht in 1997 afkocht werd niet gesproken over de voortuin en de mogelijkheid deze over te nemen voor een symbolisch bedrag.

Betalen of bestraten

Jarenlang veranderde er helemaal niets. Tot een tijdje geleden toen er bij een groot aantal bewoners een brief van de gemeente op de mat lag. In het kader van het snippergroenbeleid wil de gemeente de bewoners wiens tuin nog van de gemeente is, de mogelijkheid geven de voortuin te kopen. Maar deze keer gaat het niet om een symbolisch bedrag. Deze keer wordt uitgegaan van de WOZ-waarde die vaak uitkomt op duizenden euro’s en dan ook nog eens kosten koper. De buurvrouw van Jos weet niet waar ze dat geld vandaan moet halen. En als de gemeente haar destijds ook het aanbod had gedaan, dan had ze nu niet in deze situatie gezeten. Schrijnend is ook dat ze een paar jaar geleden haar tuintje nog helemaal heeft opgeknapt, met toestemming van de gemeente, terwijl dezelfde gemeente nu dreigt om het te bestraten.

'Nooit geweten'

Ook de dochter van Jos kreeg een brief over haar voortuin. Zij kocht in 2012 een huis in dezelfde straat al haar vader. Die kocht ze van een bewoner die het huis in de zeventiger jaren met erfpacht kocht. Dus ook daar werd de voortuin nooit ter overname aangeboden. Ze wist wel dat haar voortuin gemeentegrond is, maar had daar verder niet bij stilgestaan. ''De koopakte is natuurlijk voorgelezen en daar staat inderdaad in dat de grond voor het huis gemeentegrond is. Maar de makelaar en de notaris hebben er verder niets over gezegd. Voor mij en mijn man was het de eerste keer dat we een huis kochten. We hebben er nooit bij stilgestaan dat we actie moesten of konden ondernemen als we de voortuin wilden hebben.'' Ze baalt dat de gemeente het zo aanpakt en vindt de brieven nogal dreigend. Ze snapt heel goed dat de gemeente in actie komt tegen mensen die zichzelf stiekem een stukje gemeentegrond hebben toegeëigend. Maar daar is hier geen sprake van. ''Als de vorige bewoner het aanbod had gehad om de voortuin voor een gulden over te nemen, hadden ze dat waarschijnlijk wel gedaan. En dan had ik nu gewoon een huis met voor- en achtertuin gehad.''