Grensboeren in verzet: zij moeten inkrimpen, hun Duitse buren niet

Boeren aan de grens met Duitsland kregen maandag bezoek van landbouwministers Staghouwer en Van der Wal. Want bij die boeren leeft een grote vraag: waarom worden zij gedwongen in te krimpen, terwijl hun Duitse collega's een paar meter verderop even hard mogen blijven doorwerken?

Samen met een aantal Kamerleden gingen de kabinetsleden langs bij melkveehouders in Lattrop, Haaksbergen en Huppel (Winterswijk). Pieter Omtzigt was erbij, zijn Kamervragen stonden aan de wieg van het werkbezoek.

Minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) gaf tijdens het bezoek aan dat "nuttig is om echt in te zoomen op de grensgebieden". "We moeten hier maatwerk bieden en de samenwerking met Duitsland versterken." Ze benadrukte dat de doelen die het kabinet heeft gesteld - vijftig procent stikstofreductie in 2030 - gehaald moeten worden. "Daar gaan we alles aan doen, maar we bieden wel maatwerk per gebied omdat ieder gebied zo anders is. Dat zal ook hier gebeuren."

Kleine openingetjes

Eddie Vedders was als melkveehouder in Haaksbergen aanwezig bij de gesprekken. Hij is na afloop gematigd positief. "Ik heb in ieder geval niet minder hoop gekregen, en dat is heel wat in deze situatie", zegt hij tegen Hart van Nederland. "Ik ben blij dat ze belangstelling hebben om in dit gebied te komen, en dat er toch kleine openingetjes zijn."

De minister zou volgens Vedders hebben gesproken over een nieuwe ecologische autoriteit. "Die gaat per gebied monitoren hoe goed de natuur in stand wordt gehouden", legt hij uit. "Dat biedt misschien mogelijkheden ten opzichte van een keiharde kritische depositiewaarde." Die zogenaamde KDW's zijn een manier om de hoeveelheid stikstof in een bepaald gebied te meten, het is de wetenschappelijke basis waarop tot op heden het stikstofbeleid wordt gebaseerd.

Zoon en mogelijke opvolger Robin Vedders vult aan: "Ze zeggen dat ze individueel naar gebieden willen gaan kijken, ik ben benieuwd hoe dat gaat werken. Het verschil tussen Nederland en Duitsland is zó groot. Als we hier er alles aan gaan doen om de doelstellingen te halen, maar in Duitsland niet, dan gaan we het in dit gebied alsnog niet redden. Ik doe dit omdat het mijn passie is, ik wil dit blijven doen. En het liefst ook op deze plek, ik ben hier geboren en getogen. We doen ons best om zo lang mogelijk door te blijven boeren."

Beleid niet populair

Ondertussen lijkt Nederland nog steeds niet warm te lopen voor een heel strikte stikstofagenda. Uit representatief onderzoek van het Hart van Nederland-panel onder ruim 3500 mensen blijkt maandag dat slechts 15 procent van de Nederlanders erop staat dat de stikstofuitstoot in 2030 is gehalveerd. 43 procent van de mensen vindt dat de uitstoot moet worden verminderd, maar denkt dat 2030 te snel komt. Volgens 37 procent is het helemaal niet nodig om de stikstofuitstoot te verminderen. Bijna een derde van de tegenstanders van het stikstofbeleid geeft aan dat er niet voldoende wordt gekeken naar de impact van andere sectoren, zoals de luchtvaart en de industrie. Een even groot deel vertrouwt de overheid simpelweg niet.

Zo'n 9 procent van de panelleden gelooft niet dat de wetenschappelijke onderbouwing van het kabinet klopt. Die groep is net iets groter dan de mensen die denken dat de transitie te veel geld kost en de groep die bang is dat het stikstofplan juist slecht is voor het milieu, omdat er meer voedsel uit het buitenland gehaald zou moeten worden.

1:34

Nederland loopt niet warm voor heel strikte stikstofagenda