Gemeenteraadsverkiezingen: Rond middernacht pas definitieve uitslag

De meeste gemeenten denken dat ze ongeveer tot middernacht nodig hebben om de stemmen voor de gemeenteraadsverkiezingen te tellen. Tegen die tijd is vermoedelijk 56 procent van alle stemmen geteld en 59 procent van alle beschikbare zetels verdeeld. De Verkiezingsdienst van het ANP heeft alle 335 gemeenten waar de raadsleden worden verkozen, gevraagd hoe laat ze de uitslag denken te hebben. Een derde verwacht dat het tellen tussen woensdag 23.30 uur en donderdag 0.30 uur klaar is. Bijna een kwart van de gemeenten denkt tussen 22.30 en 23.30 uur klaar te zijn en 4 procent denkt dat de uitslag al voor 22.30 uur bekend is. Een op de vijf gemeenten denkt dat de uitslag tussen 0.30 en 3.00 uur komt en een op de vijf gemeenten weet het niet.

Kleinste gemeente eerst

De stembureaus sluiten om 21.00 uur. De strijd om het melden van de eerste eindstand gaat meestal tussen de Schiermonnikoog, Vlieland en het Gelderse Rozendaal. Dat zijn de kleinste gemeenten van het land, met elk ongeveer duizend kiezers. Bij de Kamerverkiezingen vorig jaar won Schiermonnikoog, terwijl Vlieland bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen de snelste was. Ook dit jaar denken ze snel klaar te zijn. Naast Schiermonnikoog, Vlieland en Rozendaal zijn er nog elf gemeenten die denken dat ze het tellen binnen anderhalf uur hebben afgerond. De grootsten daarvan zijn Zeist en Castricum. Rotterdam verwacht de eerste grote stad te zijn die met de uitslag komt. De Maasstad denkt dat tussen 22.30 en 23.30 uur bekend is hoe de ongeveer een half miljoen kiezers hebben gestemd. Amsterdam en Den Haag geven geen inschatting, Utrecht denkt rond middernacht klaar te zijn.

Referendum

Wanneer de uitslag van het referendum komt, is niet duidelijk. Meer dan een kwart van de gemeenten weet niet hoe lang ze nodig hebben om alle stemmen te tellen. In die gemeenten, waaronder Amsterdam en Den Haag, woont een op de drie kiezers. Waarschijnlijk duurt het tot ongeveer 01.30 uur om de helft van de stemmen te tellen.

Stemmende lijsttrekkers

Hoewel het natuurlijk om lokale verkiezingen gaat, gaven de kopstukken van de landelijke partijen woensdagmorgen vroeg al het goede voorbeeld.

Opkomst

Om 18.00 uur had in Den Haag 33,8 procent van het electoraat gestemd. In 2014 had rond die tijd 38 procent gestemd. In Rotterdam had 32,1 procent zijn stem uitgebracht aan het eind van de middag. Bij de vorige raadsverkiezingen was dit percentage 31 procent.