Moet de dienstplicht weer worden ingevoerd? Ruim de helft van Nederland vindt van wel
Politiek
8 apr 2022, 21:48
Nederland kampt met een groot tekort aan militairen. Daarom bekijkt het ministerie van Defensie nu hoe andere landen rekruten werven om hun krijgsmacht te bezetten, meldt De Telegraaf vrijdag.
Er wordt volgens de krant vooral met interesse gekeken naar Zweden, waar sinds 2018 duizenden jongeren per jaar worden geselecteerd voor het leger. Als tegenpresentatie wordt bijvoorbeeld hun opleiding betaald. Moet zo'n 'dienstplicht' ook in Nederland worden ingevoerd?
De dienstplicht is officieel niet afgeschaft in Nederland, maar dienstplichtigen worden sinds 1992 niet meer actief opgeroepen. Zij krijgen op hun 17e verjaardag wel een brief thuisgestuurd over de inschrijving van de dienstplicht. Sinds 2020 krijgen niet alleen jongens, maar ook meisjes die 17 jaar worden zo'n brief thuisgestuurd. Door de oorlog in Oekraïne en de dreiging van Rusland richting het westen, is het vergroten van de krijgsmacht en het activeren van de dienstplicht weer onderwerp van discussie.
Het personeelstekort bij Defensie komt volgens oud-commandant Mart de Kruif niet doordat er te weinig mensen zich aanmelden, maar doordat er teveel mensen afhaken. "Als je ziet dat de instroom bij de scholen die we hebben voor officieren en onderofficieren, daar is best veel aanwas", zegt De Kruif. "Mensen willen heel graag dienen bij de krijgsmacht, alleen als ze halverwege de dertig zijn gaan er veel te veel weg. Daardoor ontstaat dat gat en dat moet je eigenlijk niet willen."
Veel Defensie-personeel vertrekt volgens de oud-commandant vanuit onvrede over de oude gebouwen, slechte infrastructuur of slecht materieel wat het vaak niet doet. "Maar vooral ook de arbeidsvoorwaarden. Een militair verdient ongeveer tien procent minder dan een vergelijkbare ambtenaar in overheidsdienst. Daar kun je geen huis van betalen, daar kan je vrouw niet van leven als je op missie bent. Daarom gaan mensen weg."
Meerderheid vóór dienstplicht
Veel ouders uit ons panel zien wel iets in de terugkeer van de dienstplicht. Ruim de helft (53 procent) van de ouders is voorstander een heractivering van de dienstplicht, zo blijkt uit representatief onderzoek van het Hart van Nederland-panel onder ruim 3100 mensen. Een derde van de Nederlandse ouders (33 procent) moet er niet aan denken dat hun zonen en dochters weer het leger in moeten. 14 procent heeft geen sterke mening over de stelling of heeft er nog niet voldoende over nagedacht.
Kajsa Ollongren, minister van Defensie, heeft eerder al aangegeven een terugkeer van de dienstplicht zoals we die kennen niet te zien zitten. Wel zegt ze te willen onderzoeken hoe werken voor Defensie voor jongeren aantrekkelijker kan worden gemaakt. Een reële optie lijkt nu dus het model uit Scandinavië, waarbij jongeren die zich aanmelden voor het leger een tegemoetkoming krijgen van de overheid. "Eigenlijk is het geen dienstplicht, maar een dienstrecht", legt oud-commandant Mart de Kruif uit aan Hart van Nederland.
Wachtlijst
"Als jij bij ons een jaar komt werken, leiden wij je op. Als je daarna bij ons komt werken, dan blijf je reservist, maar wij betalen dan een deel van je studie of je krijgt voorrang bij het solliciteren op een baan bij de overheid. Zo kun je je land dienen en het nuttige met het aangename combineren", zegt De Kruif, die enthousiast is over het Scandinavische model.
"Het werkt heel goed, want in Noorwegen bijvoorbeeld is er gewoon een wachtlijst van mensen die heel graag willen dienen, maar waar geen plek is. Dus daar selecteren ze, daar is het aanbod groter dan de vraag. En het is heel goed te gebruiken bij functies waar je óf relatief simpel kunt opleiden óf waar je bijvoorbeeld schaarste aan hebt, zoals technici."
Het Hart van Nederland-panel bestaat op dit moment uit zo'n 40.000 leden. Per onderzoek wordt een voor de Nederlandse bevolking representatief deel van het panel uitgenodigd. Kijk hier voor meer informatie over het panel en meld je aan!
Deel dit artikel
Ja, ik wil graag wekelijks de nieuwsbrief van Hart van Nederland ontvangen met daarin het laatste nieuws en aanbiedingen die wijzelf of in samenwerking met onze partners organiseren.
Meld je aan om wekelijks onze nieuwsbrief te ontvangen. Je kan je altijd uitschrijven. Persoonsgegevens worden verwerkt in overeenstemming met de Privacyverklaring van Talpa Network.