De rijken blijven gezond, terwijl de armen steeds armer én ongezonder worden: 'Waar is het kabinet?'

Het leven in Nederland wordt steeds duurder. Eén op de drie Nederlandse huishoudens komt zelfs in zware financiële problemen door de energiekosten, bevestigt het Nibud aan Hart van Nederland. Dat doet niet alleen pijn in de portemonnee, maar leidt ook tot gezondheidsklachten en stress, zeggen huisartsen.

Ondertussen is het grootste deel van de Tweede Kamer en het kabinet op vakantie. Bloemenkweker Marcel Leeuwis uit Tuil begrijpt er niks van. "Ik snap niet waar ze in Den Haag mee bezig zijn", zegt hij. "Alles gaat naar de sodemieter en ondertussen gaan de politici gewoon acht weken met vakantie!" Hij zegt dat zijn bedrijf op omvallen staat. En hij is niet de enige.

Mijn gezondheid of mijn kind voeden

De Landelijke Huisartsen Vereniging ziet dat veel mensen met geldproblemen met verschillende gezondheidsklachten bij de huisarts komen. Huisarts Robert Mol ziet steeds meer schrijnende voorbeelden in zijn praktijk. "Ik was laatst bij een vrouw van tachtig die helemaal was afgesloten van gas, water en licht. Die kookte op waxinelichtjes", vertelt hij. "Toen ik daar wegging dacht ik: 'er moet echt wat veranderen', "dit kan én mag niet."

Huisarts Carine den Boer herkent zich in dit verhaal. "Ik had laatst een alleenstaande moeder die langs moest komen, maar dat lukte haar niet", vertelt zij. "Ze had nog geen vast contract en moest werken van haar baas, ze mocht niet weer naar de huisarts. Toen zei ze: 'ik moet kiezen tussen mijn eigen gezondheid en mijn kind te eten geven. Dan kies ik voor mijn kind.' Dat is de keuze die heel veel mensen moeten maken."

Alleen maar erger

Pharos, een kenniscentrum dat onder andere onderzoek doet naar gezondheidsverschillen tussen arm en rijk, voorspelt dat de problemen alleen maar erger zullen worden. "Als je eenmaal minder te besteden hebt, kom je in een vicieuze cirkel terecht", legt Patricia Heijdenrijk, directeur van Pharos, uit. "Als je stress hebt, slaat dat op je hersenen. Je kunt dan minder goed nadenken."

En dat zorgt ervoor dat je minder verstandige, maar ook minder gezonde keuzes maakt. "Mensen gaan bijvoorbeeld roken, omdat ze stress hebben", zegt Heijdenrijk. "Mensen zeggen ook vaak: 'eet dan wat gezonder', maar mensen met stress kunnen vaak geen goede en weloverwogen keuzes maken." Daarnaast is gezond leven in Nederland nog altijd duurder dan ongezond leven en mijden veel mensen de zorg.

"Ongezond voedsel is goedkoper dan gezonde voeding", zegt Heijdenrijk. "Maar mensen gaan bijvoorbeeld ook niet naar de fysiotherapeut met hun nekpijn omdat dat dan van hun eigen risico afgaat en dat ze dat niet kunnen betalen." Huisarts Den Boer hoort die verhalen ook vaker. "Mensen hebben ook wel eens een rekening gekregen voor iets waarvan ze dachten dat het verzekerd was. Dat kunnen sommige mensen er echt niet bij hebben.

De oplossing

Kamerlid Geert Wilders (PVV) liet donderdag op Twitter weten dat hij wil dat de Tweede Kamer eerder terugkomt van reces en "in een debat extra inkomensondersteunende maatregelen voor 'gewone mensen' afdwingt." Maar wat zou het kabinet moeten doen?

Artikel gaat verder onder de video:

2:07

Hoge inflatie en stijgende energiekosten, waar is het kabinet?

Heijdenrijk roept op om de zorg toegankelijker te maken. "We moeten mensen informeren over regelingen die er zijn. Vraag als huisarts door of iemand de juiste medicijnen gebruikt of naar de fysiotherapeut gaat en als ze dat niet doen: vraag waarom niet." Maar dat maakt de zorg niet goedkoper. "Ik hoop dat een zorgverzekering inkomensafhankelijk wordt", zegt Den Boer. "Voor veel mensen is een paar honderd euro niet te betalen en het is eigenlijk heel oneerlijk dat het voor iedereen hetzelfde is."