Straks tot 9 jaar cel voor onvrijwillige seks, 3 maanden cel voor seksuele intimidatie

De aangescherpte wetgeving voor onvrijwillige seks en verkrachting leidt tot celstraffen van vier tot negen jaar. Dat staat in een wetsvoorstel dat justitieminister Ferd Grapperhaus voorbereidt en maandag in consultatie gaat, zodat deskundigen erop kunnen reageren.

Ook seksuele intimidatie, op straat of op internet, wordt strafbaar. En daarvoor kan de politierechter straks een straf opleggen van maximaal drie maanden.

De plannen maakte de minister vorig jaar al bekend, maar de strafmaat ontbrak nog. Het wetsvoorstel houdt in dat iemand straks strafbaar is wegens aanranding of verkrachting als deze persoon wist of kon vermoeden dat de ander geen seks wilde en toch heeft doorgezet.

Het gaat bij verkrachting om het ongewenst seksueel binnendringen van de ander en bij aanranding om seksuele handelingen. Dwang, geweld en bedreiging zijn niet langer een vereiste voor een veroordeling maar zijn strafverzwarende factoren.

Opzetverkrachting

Het moet voortaan de norm zijn dat degene die het seksueel contact initieert, er altijd alert op moet zijn dat de ander dat ook wil. Als het niet duidelijk is, moet diegene dat nagaan. Regelmatig durven of kunnen slachtoffers zich niet verweren of 'bevriezen' ze, waardoor het later moeilijk valt te bewijzen dat iemand niet wilde.

Als de seksuele binnendringer ernstige reden heeft om te vermoeden dat de ander niet wil, dan komt er een celstraf van maximaal vier jaar in beeld. Als de initiatiefnemer echt weet dat die ander niet wil, dan is er sprake van opzetverkrachting. Daarop staat ten hoogste negen jaar cel. Dat kan oplopen tot twaalf jaar als er geweld, dwang of bedreiging aan te pas is gekomen.

"Seks hoort altijd vrijwillig en gelijkwaardig te zijn. Dat is de norm", zegt Grapperhaus. "Dit moet ook verankerd zijn in de wet. Zo geven we een helder signaal af naar potentiële daders dat seksueel grensoverschrijdend gedrag onacceptabel is. Bovendien kunnen politie en Openbaar Ministerie op deze manier adequaat strafrechtelijk optreden en zorgen dat recht wordt gedaan aan slachtoffers."

Ook opmerkingen of gebaren straks strafbaar

Bij seksuele intimidatie in het openbaar gaat het erom dat iemand "een ander indringend seksueel benadert met opmerkingen, gebaren, geluiden of aanrakingen op een wijze die vreesaanjagend, vernederend, kwetsend of onterend is te achten". Het gaat dan niet alleen om de ruimte op straat maar ook op het internet.

Tot nu toe probeerden gemeenten dit soort regels voor het publieke domein op te leggen via de lokale politieverordening.