Boeren nauwelijks genoemd in Troonrede: 'Terwijl alle problemen op ons bordje terechtkomen'

Boeren komen er deze Prinsjesdag bekaaid vanaf in de Troonrede. Tijdens zijn voordracht noemde koning de landbouw één keer. Dat terwijl de boeren als tweede uit de bus kwamen in een onderzoek van het Hart van Nederland-panel naar beroepen die vooral níet mochten ontbreken.

De koning zei in zijn rede dat het "nodig is" dat er "een goed toekomstperspectief blijft voor de Nederlandse boeren". Daarom zal het kabinet volgend jaar verder blijven investeren in "schonere stallen" en "opkoopregelingen", kondigde Willem-Alexander aan op de 'derde dinsdag van september'.

"Ik heb niets nieuws gehoord", zegt melkveehouder Toine Sommers uit het Brabantse Elsendorp in een eerste reactie tegen Hart van Nederland. "Eigenlijk heb ik heel weinig over de landbouw gehoord, maar dat zijn we wel gewend van de laatste jaren." In 2.573 woorden tellende Troonrede werd een alinea van 83 woorden aan - onder andere - de boeren besteed.

'Beleid van de hak op de tak'

Sommers twijfelt daarom of de overheid wel voldoende zicht heeft op wat er speelt op de boerenbedrijven in het land. "Er is niks zo onbetrouwbaar als de overheid de afgelopen jaren", stelt de koeienboer. "Het beleid vliegt van de hak op de tak", verzucht hij.

Vanwege de telkens veranderende regelgeving heeft hij door de jaren heen flinke investeringen moeten doen, maar is onzeker of hij dat wel zal terugverdienen. "Sinds 1980 zijn wij de enige sector die is gekrompen", stelt Sommers. "Terwijl alle problemen die spelen in het land op ons bordje terechtkomen."

Belang van landbouw

Wat de Friese melkveehoudster Alice van Gosliga betreft moet er meer besef zijn in de samenleving wat het belang van de landbouw is. "Men heeft het zo goed, dat men niet meer beseft waar je van afhankelijk bent." Dat de koning zei dat boeren "zo belangrijk zijn voor onze voedselvoorziening en een vitaal platteland" noemt Sommers een 'positieve draai".

De Brabantse melkveehouder wil dat de overheid nu met een duidelijke en "eerlijke" visie op landbouw komt. Niet eentje die om de paar jaar verandert, want dat zou volgens hem de doodsteek van de boer kunnen betekenen. "Er wordt gesproken alsof voedsel niet meer belangrijk is, terwijl het toch de basis van gezond leven is."

Nieuwe boerenprotesten?

Vertrouwen tussen de boeren en de overheid komt er na deze Troonrede dus ook niet snel. "We liggen mijlenver uit elkaar", aldus Baltus. "Er wordt wel met elkaar gesproken, de LTO is met een plan gekomen, maar vervolgens zie je dat er niks door de overheid gebeurt. Er gaat geen regel af, er komen alleen maar regels bij."

Uitgelekte plannen over het mogelijk onteigenen van boeren en de halvering van de veestapel zetten bij een aantal boeren dan ook kwaad bloed. Melkveehouder Ad Baltus uit het Noord-Hollandse Zuidschermer verwacht dan ook dat nieuwe protesten mogelijk zijn. "Er borrelt wat", merkt hij.

Toch ziet Sommers ook mogelijkheden om er uit te komen met de overheid. Nieuwe technieken om de uitstoot van schadelijke stoffen te beperken juicht hij voorzichtig toe, ook al betekent dat misschien wel nieuwe rompslomp. "Een nieuw regeltje waardoor wij doorkunnen is beter dan alleen maar praten over het uitkopen van boeren."