'Handig opgeschreven tekst' in slavernijexcuses Rutte voorkomt claims nazaten

Een deel van de tekst uit het slavernijexcuus van de regering zit van een soort juridische handigheid in elkaar. Door de zin "wij, levend in het hier en nu, kunnen slavernij alleen in de aller duidelijkste bewoordingen erkennen en veroordelen als misdaad tegen de menselijkheid" zo op te schrijven, voorkomt in de toekomst mogelijke claims van nazaten.

Dat zegt rechtsfilosoof Wouter Vervaart in dagblad Trouw. Het moet volgens hem worden gezien als een soort slimme truc. Ook in de begeleidende Kamerbrief is de tekst dichtgetimmerd. Daarin valt namelijk te lezen dat slavernij "naar de huidige juridische en morele normen en waarden" een misdrijf tegen de menselijkheid is.

Belangrijk zijn de woorden "hier en nu" die Rutte uitsprak. Vervaart: "Ze zeggen niet: de koloniale slavernij beschouwen we ook met terugwerkende kracht als misdaad tegen de menselijkheid." De tekst zit "heel vernuftig" in elkaar volgens de rechtsfilosoof.

'Onbevredigend'

Hij legt uit: "Eigenlijk wordt daarin slechts gezegd: toen mocht het wel en nu vinden we dat erg en verwerpelijk. Dat is hetzelfde als zeggen: volgens huidige morele en juridische maatstaven is het jammer dat mensen van hetzelfde geslacht in de middeleeuwen niet met elkaar mochten trouwen. Het betekent niet zoveel en het is juridisch onbevredigend.”

Vervaart denkt dat er bij ambtenaren de 'koudwatervrees' is dat er een claim kan komen van nazaten als de tekst anders in elkaar zou steken. Toen Frankrijk excuses maakte voor het slavernijveleden, noemde dat land koloniale slavernij een misdaad tegen de menselijkheid. Nazaten van slaven spanden een proces aan op basis van het wetsartikel waarin misdaden tegen de menselijkheid worden verboden, maar kregen daarbij nul op rekest.

Bovenstaande video was eerder te zien bij Hart van Nederland.

Hart van Nederland/ANP