Grote veranderingen in wetten en regels vanaf 1 januari 2024

Vanaf 1 januari 2024 zullen er een reeks grote veranderingen in de Nederlandse wet- en regelgeving plaatsvinden. Lees hier een overzicht van de belangrijkste wijzigingen voor de gemiddelde Nederlander.

Energiemaatregelen verdwijnen

De regelingen die in 2023 van kracht waren in verband met de hoge energieprijzen zullen vanaf 1 januari 2024 stoppen. Het gaat hierbij om het energieprijsplafond dat ervoor zorgde dat het energietarief een maximumprijs had. Ook zal er geen energietoeslag voor minima meer zijn. De korting op de energiebelasting gaat met enkele tientjes omhoog, maar zal voor de meeste mensen weinig uitmaken aangezien de leveringskosten voor de meeste huishoudens nog veel harder stijgen.

Veranderingen voor werknemers

Als werknemer ga je enkele zaken merken. Zo gaat de arbeidskorting voor inkomens rond het minimumloon omhoog met 115 euro. Werkenden met een salaris tot bijna 40.000 euro gaan er hierdoor op vooruit. Ook gaat de belastingvrije reiskostenvergoeding omhoog van 21 naar 23 cent per kilometer, en gaat de belastingvrije thuiswerkvergoeding omhoog van 2,15 euro naar 2,35 euro per dag. Dit kan al gauw enkele tientjes per jaar opleveren.

Verandering in minimumlonen

Vanaf 1 januari 2024 wordt het verplichte minimumuurloon ingevoerd, waarbij de vaste minimum maand-, week- en daglonen stoppen. Werkgevers zijn dan verplicht om werknemers minimaal het minimumuurloon te betalen. Dat minimumuurloon gaat vanaf 1 januari 2024 ook omhoog.

Toeslagen en uitkeringen

De huurtoeslag, kindgebonden budget en kinderopvangtoeslag gaan vanaf 1 januari 2024 omhoog. Bereken via deze website op hoe veel toeslag je recht hebt. De zorgtoeslag gaat tot 32 euro per maand omlaag, nadat deze in 2023 eenmalig met een extra bedrag was verhoogd. Ook worden de uitkeringen voor de Participatiewet, IOAW, IOAZ, Anw, Wajong, WW, WIA en WAO verhoogd omdat deze zijn gekoppeld aan de 3,75 procent stijging van het minimumloon voor 21-plussers.

AOW

De AOW-bedragen gaan vanaf 1 januari 2024 omhoog: van 1.458,15 euro bruto per maand voor alleenstaanden naar 1.541,53 euro, en van 939,24 euro bruto per maand voor samenwonenden naar 1.047,60 euro. De AOW-gerechtigde leeftijd gaat met twee maanden omhoog naar 67 jaar. Dit geldt voor iedereen die is geboren ná 28 februari 1957.

Woningmarkt

Het wordt vanaf 1 januari makkelijk om een hypotheek te krijgen als je een studieschuld hebt. Er wordt niet meer gekeken naar de oorspronkelijke schuld, maar alleen het bedrag dat je nu per maand betaalt. Ook mogen alleenstaanden 16.000 euro extra gaan lenen om een woning te kopen, gaat de startersregeling ook gelden voor woningen met een waarde tot 510.000 euro (voorheen 440.000 euro), en vervalt de schenkingsvrijstelling voor een eigen woning. Huren gaan vanaf 1 januari 2024 met maximaal 5,5 procent omhoog.

Omgevingswet

Misschien wel de grootste nieuwe wetgeving: vanaf 1 januari gaat de nieuwe Omgevingswet van kracht. Er komt een zogeheten 'omgevingsloket' waarin je alles wat met bouwen te maken heeft zal gaan aanvragen, van het bouwen van een pand of het verbouwen van een monument tot het plaatsen van een dakkapel. Zo komen 150 wetten en regels bij elkaar en moet het overzichtelijker worden welke rechten en plichten je hebt bij bouwprojecten.

Ongezond gedrag ontmoedigd

Om de gezondheid te bevorderen voert de overheid vanaf 1 januari 2024 een aantal regels en wijzigingen door. Zo gaat de belasting op frisdrank, vruchtensappen, limonade, groentesappen en alcoholvrije drank met 17 cent per liter omhoog. Ook alcoholische dranken worden duurder, met 8,4 procent. Hierdoor zal een flesje pils met 5% alcohol zo'n 2 cent per flesje duurder worden, een fles wijn met minder dan 8,5 procent alcohol stijgt zo'n 13 cent in prijs.

Ook zal het verboden worden om smaakjes voor e-sigaretten te verkopen, en is alleen de smaak 'tabak' nog toegestaan. Vanaf 1 april wordt een pakje sigaretten bijna 2 euro duurder gemaakt, een pakje shag ruim 7 euro.

Geen plastic wegwerpbekers meer

Wederom nieuwe regelgeving waarvan iedereen de impact zal gaan merken: vanaf 1 januari mogen in organisaties, bij horecagelegenheden en op andere plekken waar eten of drinken wordt verkocht of genuttigd geen plastic wegwerpbekers, -bestek en -bakjes meer worden aangeboden. Dat betekent ook vaarwel voor de standaard kartonnen koffiebekertjes waarin een klein beetje plastic is verwerkt. In plaats daarvan zal je moeten gaan werken met herbruikbare alternatieven zoals afwasbare bekers of glazen, of mensen zelf hun eigen spullen laten meenemen.

Accijnzen op benzine hetzelfde, vliegtaks omhoog

Reizigers gaan vanaf 1 januari 3,61 euro extra betalen per vliegticket. De accijnsverlaging op brandstoffen wordt daarentegen verlengd, en ook komt er geen inflatiecorrectie. Dat betekent dat de accijnzen voor benzine op 79 cent per liter blijft, voor diesel op 52 cent per liter en voor LPG op 19 cent per liter.

Dubbele achternaam

Vanaf 1 januari kunnen ouders kinderen die op of na 1 januari 2024 worden geboren de achternaam van beide ouders geven. Deze gecombineerde achternaam geldt ook voor alle daaropvolgende kinderen van deze zelfde ouders. Daarnaast kunnen de achternamen van kinderen die zijn geboren op of na 1 januari 2016 worden gewijzigd, tegen een kleine vergoeding.

Mobieltjes verboden in de klas

Vanaf 1 januari 2024 mogen leerlingen van middelbare scholen hun smartphones, tablets en smartwatches niet meer gebruiken in de klas, al is het aan de scholen om hierover afspraken te maken met de leraren, ouders en kinderen.

Studiefinanciering

De rente voor de studieschuld gaat in 2024 omhoog van 0,46 naar 2,56 procent. Verder wordt het mogelijk voor studenten aan het hbo en de universiteit om een aanvullende beurs te krijgen als hun ouders tot 70.000 euro verdienen. In 2023 lag die grens nog op 53.900 euro.

Doxing strafbaar

Het delen van persoonsgegevens met als doel die mensen te intimideren wordt vanaf 1 januari 2024 strafbaar. Slachtoffers kunnen hierdoor zelf civiele procedures starten, en daders kunnen een celstraf of boete krijgen.

Drones

Vanaf 1 januari 2024 worden de regels voor drones aangescherpt. De meeste drones moeten op afstand te herkennen zijn door middel van een wifi- of bluetoothsignaal, en moeten een duidelijk zichtbaar Cx-label hebben, het Europees veiligheidskeurmerk. Drones zwaarder dan 250 gram vallen onder de subcategorie A3 en moeten meer afstand gaan houden van mensen, dieren en gebouwen.