Advies na verwijderde sms'jes Rutte: bewaar berichten politieke en ambtelijke top centraal

Werkgerelateerde chatberichten van ministers, staatssecretarissen, bestuurders en de ambtelijke top moeten centraal worden bewaard door hun organisatie. Dat raadt het Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding (ACOI) aan. Dat moet voorkomen dat belangrijke overheidsinformatie verloren gaat en niet meer in te zien is door onder andere onderzoekers en journalisten.

Eerder bleek dat premier Mark Rutte jarenlang een deel van zijn sms-berichten heeft verwijderd en dit advies moet herhaling voorkomen.

Minister Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken) heeft het rapport donderdagmorgen in ontvangst genomen en zegt dat een "brede omarming en uitwerking van het advies van groot belang is". Ze verwacht binnen drie maanden met een kabinetsreactie te komen en werkt aan nieuw beleid "dat goed uitvoerbaar is en de juridische toets ook kan doorstaan".

Berichten voor altijd bewaren

Het advies is gericht aan alle overheidsorganen, dus behalve aan ministeries ook bijvoorbeeld aan gemeenten en provincies. Het Adviescollege roept het kabinet en andere bestuurders op om snel maatregelen te nemen, uiterlijk in 2024. Bruins Slot en staatssecretaris Gunay Uslu (verantwoordelijk voor archiefbeleid) moeten erop toezien dat dit gebeurt.

Overheidsorganisaties moeten ervoor zorgen dat chatberichten van mensen in topfuncties standaard en zoveel mogelijk geautomatiseerd worden opgeslagen in een centraal systeem. Om dit mogelijk te maken, moeten al deze overheidsmedewerkers op sleutelposities hun werkgerelateerde chatberichten scheiden van privé- of partijpolitieke berichten, die niet hoeven te worden opgeslagen.

Ze moeten werken met losse accounts, bijvoorbeeld door gebruik te maken van twee simkaarten op hun telefoon. De adviseurs raden aan om berichten van bewindslieden en bestuurders voor altijd te bewaren en die van de ambtelijke top tijdelijk, bijvoorbeeld vijf tot tien jaar.

Rutte verwijderde berichten

Halverwege vorig jaar onthulde de Volkskrant dat Rutte jarenlang zijn sms-berichten heeft verwijderd, naar eigen zeggen omdat zijn oude Nokia-telefoon anders vol zou raken. Belangrijke berichten zou hij wel naar zijn ambtenaren hebben doorgestuurd om ze te laten archiveren. Dat kwam de premier op veel kritiek te staan en maakte een discussie los over de manier waarop chatberichten worden bewaard.

Na een onderzoek van de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed naar de kwestie zijn de normen op het ministerie van Rutte al aangescherpt.

In bovenstaande video, die eerder te zien was bij Hart van Nederland, verklaart premier Mark Rutte dat hij nooit bewust zaken heeft achtergehouden door zijn berichten te verwijderen.

ANP