Lotte (33) overleden: streed tot het einde voor kankermedicijn

Verpleegkundig specialist Lotte ten Dam is dinsdag op 33-jarige leeftijd overleden aan de gevolgen van uitgezaaide borstkanker. Dat meldt het AD vrijdagochtend. Ten Dam startte in het voorjaar van 2024 een petitie om het levensverlengende kankermedicijn Enhertu versneld in het basispakket te krijgen. Binnen acht weken haalde ze maar liefst 40.000 handtekeningen op. Door de uitzaaiingen mocht het middel voor haarzelf helaas niet meer baten.

Ten Dam kreeg in 2017 te horen dat ze borstkanker had. Bij de pakken neerzitten deed ze niet, integendeel. Ze verdiepte zich in de ziekte én in alle mogelijke behandelingen. Zo stuitte ze op Enhertu, of zoals het middel op de Nederlandse markt heet: trastuzumab deruxtecan.

Volgens studies zou het medicijn het leven van borstkankerpatiënten met wel 28 maanden kunnen verlengen. Maar de toelating verliep stroef. Het ministerie van Volksgezondheid en de fabrikant waren eindeloos in onderhandeling over de prijs van het peperdure middel. Terwijl de kuur in twintig andere landen, waaronder Duitsland, allang werd vergoed vanuit het basispakket. Onnodig getreuzel, vond Ten Dam, die daarom de petitie startte.

Dat niet alle levensverlengende kankermedicijnen per definitie worden vergoed weet ook Bianca (36) uit Heeswijk-Dinther maar al te goed:

2:15

Bianca (36) moet peperduur kankermedicijn zelf betalen

'Een langer leven'

De handtekeningen stroomden binnen en in slechts acht weken bereikte Ten Dam haar streefdoel van 40.000. Ook schreef ze 'vanuit een gevoel van onmacht en urgentie' een brief aan toenmalig zorgministers Conny Helder en Pia Dijkstra. "Genezing is voor mij niet meer mogelijk, maar wel hoop ik op een lang(er) leven", schreef ze. "Mogelijk twee jaar langer leven, God wat zou ik die graag willen krijgen!"

De oproep maakte indruk. Pia Dijkstra nodigde haar uit voor een gesprek. Kort daarna werd Enhertu goedgekeurd en sindsdien wordt het middel vergoed vanuit het basispakket. Voor Ten Dam kwam die doorbraak helaas te laat. In oktober 2022 bleek dat de kanker bij haar was uitgezaaid. Ondanks talloze kuren grepen de uitzaaiingen steeds verder om zich heen.

Koninklijke onderscheiding

Tot het einde bleef Ten Dam zich inzetten voor andere kankerpatiënten. Samen met zorgprofessionals, belangenorganisaties en farmaceuten werkte ze aan een vrouwelijke oncologie-alliantie. Die moest zich gaan inzetten voor betere preventie, meer onderzoek en meer aandacht voor vaccinatieprogramma's, onder meer tegen baarmoederhalskanker.

Op 26 september, haar 33e verjaardag, ontving ze een koninklijke onderscheiding: Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Een laatste hulde voor haar niet-aflatende inzet.