Bij deze ziekenhuizen wordt vanaf nu bloed en medicatie per drone verstuurd

Het is geel, het vliegt in de lucht en het vervoert... bloed? Maandag is het Isala ziekenhuis in Meppel gestart met een proef waarbij een drone bloed en medicatie van het ene naar het andere ziekenhuis vliegt. Dat bespaart tijd, geld en mensen, aldus betrokken organisaties. In bovenstaande video zie je hoe het werkt.

Het onbemande vliegtuigje brengt komend jaar tijdens een proefproject medische goederen, zoals bloed en medicijnen, van de ene naar de andere locatie van ziekenhuis Isala. De afgelopen weken zijn al diverse testvluchten zonder vracht uitgevoerd. Daar staan er nog meer van gepland, maar het is de bedoeling dat binnenkort ook de eerste spullen meegaan. Maandag is de officiële opening van het project, waarin Isala samenwerkt met de ANWB, het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, KPN en de luchtverkeersleiding.

Met deze snelle manier van transporteren willen de betrokken organisaties de zorg "sneller, efficiënter en toekomstbestendiger" maken. De drone is van ANWB Medical Air Assistance, dat al jaren met traumahelikopters in Nederland vliegt. Het gele luchtvaartuig wordt vanuit Den Haag bestuurd, al legt hij het traject tussen de twee ziekenhuizen zelfstandig af.

"Je kan bloed afgeven bij het ene ziekenhuis en de arts kan dit naar het andere ziekenhuis vliegen voor onderzoek", legt Stephan Grout, woordvoerder van de ANWB uit. "Van Meppel naar Zwolle is een kwartiertje vliegen. Zonder file is dat met de auto 20 minuten. 5 minuten lijkt niet veel, maar dat kan wel degelijk een belangrijk verschil zijn."

Ook is het relevant dat de drone op een andere plek arriveert. "Een auto rijdt naar de hoofdingang. Het bloed moet dan nog naar de afdeling gebracht worden. De drones vliegen rechtsreeks naar het dak van het laboratorium."

Klinisch chemicus Rutger Hengeveld kijkt vooral uit naar antwoord op de volgende vraag: heeft het dronevervoer effect op bloedmonsters en testresultaten? "Vooral bij kwetsbare patiënten, zoals bijvoorbeeld leukemiepatiënten, zijn bloedcellen kwetsbaarder dus kunnen die cellen kapot gaan. Er zijn factoren, zoals bijvoorbeeld g-krachten, die bloedcellen kapot kunnen laten gaan en dat heeft dan invloed op de samenstelling van het bloed en de testresultaten." De proef moet laten zien of dit inderdaad het geval gaat zijn.

Bieden drones uitkomst?

Waarom is het dan nodig? "De bezetting staat onder druk vanwege krapte op de arbeidsmarkt", gaat Grout verder. "Ziekenhuizen en überhaupt de zorg staan onder druk. Ook speelt vergrijzing onder het personeel en in de samenleving een rol . Daar weer bovenop speelt de zorgdichtheid. Afdelingen sluiten en soms hele ziekenhuizen. Niet iedereen heeft meer een ziekenhuis of arts om de hoek. Drones bieden dan uitkomst."

Bij Isala wordt al enkele jaren geëxperimenteerd met drones. In 2021 werd al eens met bloedmonsters aan boord gevlogen en in 2023 waren er testen met lege vluchten over een vast traject.

Het doel is uiteindelijk om in heel het land drones in te zetten voor snel medisch vervoer, dat onder meer handig is voor spoedsituaties. Ook bloedbank Sanquin en andere ziekenhuizen zijn betrokken bij de ontwikkeling van zo'n landelijk netwerk.

Hart van Nederland/ANP