Leon kreeg de rattenziekte: 'Het had heel anders kunnen aflopen'

De 17-jarige Leon Remkes werd afgelopen zomer ineens ontzettend ziek. In eerste instantie leek het om een simpele griep te gaan, maar al snel bleek er meer aan de hand. Bij hem werd leptospirose vastgesteld, ook wel de rattenziekte genoemd. Afgelopen zomer werkte Leon als instructeur bij een zeilkamp op de Friese Meren toen hij plotseling ziek werd. "Het begon met hoofdpijn, vermoeidheid", legt hij uit. "Niet heel bijzonder. Ik dacht: gewoon door en dan komt het wel weer goed." Maar de volgende dag had hij overal kramp: "Thuis zijn we naar de huisartsenpost gegaan. Maar daar zeiden ze dat het om een griep ging." Leon vertrouwt het niet: "Het voelde zoveel heftiger dan een griep. Uiteindelijk zijn we nog een keer naar de huisarts geweest en die verwees me voor bloedonderzoek door naar het ziekenhuis."

'Ik werd geel'

In het ziekenhuis ging het echt mis met Leon. "Mijn nieren hielden ermee op en mijn lever ging achteruit. Ik werd geel. Als we niet in het ziekenhuis waren geweest, had het heel anders kunnen aflopen." Leon belandt op de intensive care en snel wordt duidelijk dat het om de rattenziekte gaat. "Ik had er nog nooit van gehoord. We gaan wel eens met vrienden zwemmen in de Eem hier en dan denk je: 'Ach die bacteriën. Een paar dagen overgeven en dat is het dan wel'." Dat het zo heftig kon zijn, had Leon nooit kunnen bedenken.

Rattenziekte

Leptospirose, de ziekte die Leon heeft opgelopen, is een verzamelterm voor verschillende ziektebeelden. De bekendste is de ziekte van Weil.  De ziekte wordt overgedragen door ratten. Lees ook: Nederlanders mogelijk besmet met rattenziekte "We hebben op zeilkamp pauze gehouden op grasveldjes langs het water", vertelt Leon. "Daar heb ik wel eens een halve rat gevonden en in het water geschopt. Waarschijnlijk heb ik het op kamp ergens opgelopen." "Ik vind het vooral heel erg dat het zo lang duurde voordat de ziekte geconstateerd werd", vertelt Ria Boerrigter, de moeder van Leon. "Artsen hebben een meldplicht bij deze ziekte, zo weet het RIVM hoe vaak het voorkomt. Maar dan moeten artsen er wel mee bekend zijn, zodat het gediagnosticeerd wordt en bij het RIVM terechtkomt." Leon is nog steeds herstellende van de ziekte. "Ik ben heel snel moe", legt hij uit. "Als ik een uurtje naar school ben geweest, moet ik daar weer een uur van bijkomen. Erg lastig in mijn eindexamenjaar."

Toename aantal ratten

Gemiddeld krijgen dertig mensen per jaar te maken met de ziekte, zegt Bastiaan Meerburg, directeur Kennis- en Adviescentrum Dierplagen. "Het voorkomen van de ziekte is niet makkelijk", legt Meerburg uit. "In de vroege fase lijkt het alsof iemand griep heeft. Pas als er organen uitvallen gaat er bij de meeste artsen een belletje rinkelen." Het RIVM heeft een tijd geleden de rattenmonitor gelanceerd. Hierop kunnen rattenbestrijders aangeven waar het meeste overlast is. "Het is belangrijk dat we goed monitoren hoeveel ratten er zijn", vertelt Meerdijk. "We merken dat de overlast ook toeneemt." Het is de vraag of dat nog erger wordt als in 2023 een verbod op het populaire rattengif ingaat.