Burgers slepen overheid voor de rechter om stankoverlast door megastallen

Een groep van zestien mensen heeft de overheid voor de rechter gedaagd vanwege de stank die wordt veroorzaakt door megastallen. Ze willen dat de overheid hen beter beschermt tegen de geuroverlast door de intensieve veehouderij en beroepen zich op het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. De burgers werken samen met het Brabants Burgerplatform, een stichting die opkomt voor de belangen van burgers in het buitengebied in Brabant. Het grootste deel van de groep woont in Noord-Brabant.

Recht op ongestoord woongenot

Een van hen is Olga Meulenbroek. Zij woont in het dorpje Zeeland tussen de varkensboeren en strijdt al jaren tegen overlast. Om stankoverlast te voorkomen gebruiken veel boerenluchtwassers. Deze luchtwassers blijken echter veel minder goed te werken als beloofd. Daarnaast veroorzaken ze geluidsoverlast, aldus Olga. Geert Verstegen is voorzitter van Brabants Burgerplatform en ervaart zelf ook overlast. Hij zegt dat de veehouderij door de huidige wetgeving - en de uitzonderingen daarop - te veel wordt beschermd. Het gevolg is dat "het recht op ongestoord woongenot van burgers wordt geschonden".

Megastal voor 17-duizend varkens

De overheid trekt extra geld uit voor een saneringsregeling, werd vandaag bekend, waardoor ruim 400 varkensboeren die willen stoppen met hun bedrijf hiervoor subsidie krijgen. Deze groep houdt samen bijna een miljoen varkens. Een belangrijk doel van de subsidie is om stankoverlast te bestrijden en uitstoot van stikstof en broeikasgassen te verminderen. Olga en haar buren lijken niet te profiteren van de regeling.Vlakbij wordt een megastal gebouwd voor 17-duizend varkens en de boer geeft aan dat deze er zeker zal komen. “We gaan zeker geen gebruik maken van een saneringsregeling, wij willen blijven boeren.”, aldus de boer die niet bij naam genoemd wil worden.  Olga vreest voor nog veel meer overlast. “We krijgen een fabriek naast ons.” De boer heeft begrip voor de reactie van de omwonenden maar geeft ook aan dat de megastal niet te vergelijken is met een traditionele boerderij. “We voldoen daarnaast aan alle regels en houden ons aan alle eisen.”

'Geur is subjectief'

Linda Janssen, voorzitter van de POV, een belangenorganisatie voor varkenshouders, vindt het jammer dat deze rechtszaak wordt aangespannen. “Boeren willen met hun bedrijf van toegevoegde waarde zijn en doen er alles aan om overlast te beperken. Geur is ook subjectief en niet meetbaar. Bedrijven met berekende hoge geurscores hoeven geen overlast te veroorzaken en soms ervaren burgers bedrijven met lage geurscores juist wel als overlast. “

Kans op succes

Verstegen zegt dat ze de varkensboeren zelf niets verwijten maar dat ze vinden dat de wetgeving niet klopt. Hij denkt dat er een redelijke kans is op succes en voelt zich gesterkt door de Urgenda-zaak, waarin het klimaatbeleid van de overheid aan de kaak werd gesteld, en het rapport van de commissie Biesheuvel die in opdracht van de overheid onderzoek deed naar de geuroverlast. De commissie concludeerde dat er fouten zitten in de Wet Geurhinder Veehouderij (WGV). In deze wet is de normering voor stank vastgelegd. Dat betekent dat daarin geregeld is aan hoeveel geurhinder omwonenden van een veehouderij blootgesteld mogen worden. “De vrijheid van de een mag niet ten koste gaan van de gezondheid van een ander, dat zei Rutte tijdens een persconferentie over de coronacrisis”, vertelt Verstegen. “Maar dat is hier al veertig jaar zo. De vrijheid van de een dringt door tot in de slaapkamer van de ander”, besluit de strijdvaardige Brabander.

'Stank kan echt overlast geven'

Staatssecretaris Stientje van Veldhoven kan niets over deze zaak zeggen, omdat dit nu dus bij de rechter ligt. Ze stelt begrip te hebben voor de klachten, want "stank kan echt overlast geven". "We hebben al stappen gezet om de regels aan te scherpen. Zo moeten nieuwe luchtwassers aan strengere eisen voldoen om geuroverlast tegen te gaan." ANP/Redactie