Buitenlandse waakhonden moeten onze schapen beschermen tegen wolven

Nu de wolf na 200 jaar weer terug is van weggeweest, zoeken schapenhouders wanhopig naar een oplossing om hun kuddes te beschermen. Op de Veluwe denken ze een oplossing te hebben. Roemeense waakhonden houden de schapen sinds kort veilig.

De proef vindt plaats in het gebied waar in 2018 de eerste Nederlandse wolf werd ontdekt. In twee jaar tijd groeide het aantal wolven in Nederland van nul naar twaalf. Hiermee nam ook het aantal schapen dat door een wolf werd doodgebeten toe. In 2020 waren dat er met 291 ruim twee keer zoveel als een jaar eerder: toen waren het er 119.

Afrastering is duur en kwetsbaar

Er heerst blijdschap over de terugkeer van de wolf, maar het beschermen van een schapenkudde tegen het roofdier blijkt nog niet zo makkelijk te zijn. Vooral in Noord-Brabant en Gelderland zitten schapenhouders met de handen in het haar. Hier kwamen vorig jaar in totaal maar liefst 198 schapen om het leven door het toedoen van een wolf.

De Gelderse schapenboer Jos Verhulst pleitte er toen zelfs voor om alle wolven te vangen. "Die wolf en ik als schapenboer kunnen in Nederland niet samenzijn", zei hij destijds kwaad tegenover Hart van Nederland. In een week tijd beet een wolf 43 van zijn schapen dood.

De oplossing die de provincie hem toen aandroeg, wordt nu doorgaans toegepast door schapenboeren. Zij plaatsen een elektrische afrastering om de kudde heen, maar die zijn duur en kwetsbaar. Een dier loopt zo'n afrastering bijvoorbeeld snel omver.

Bodyguards

"Honden zijn veel minder kwetsbaar", legt Glenn Lelieveld van het Wolvenmeldpunt uit. "Vroeger was dit dé methode om wolven af te schrikken, maar we zijn het in Nederland verleerd. In het buitenland is het veel gebruikelijker om honden te gebruiken."

Een kuddebeschermingshond is niet hetzelfde als een herdershond, die er alleen voor zorgt dat de schapen netjes bij elkaar blijven. Het zijn echt een soort bodyguards. Vooral 's nachts houden ze de schapen veilig. De Roemeense honden hebben het op de Veluwe makkelijker dan in hun thuisland, waar ze het ook moeten opnemen tegen beren en lynxen.

Werkt het?

Maar zijn waakhonden nou dé oplossing om schapen en wolven naast elkaar te kunnen laten leven? Boswachter van de Veluwe Laurens Jansen is in ieder geval erg tevreden met het werk dat de waakhonden in zijn gebied leveren. "Op beelden van wildcamera's zien we dat de honden aansloegen toen er een wolf in de buurt kwam. Deze bleef nu veel verder weg dan toen er nog geen honden waren. Toen probeerde het dier het raster binnen te dringen", vertelt de boswachter enthousiast aan Hart van Nederland.

Bezoekers van de Veluwe hoeven zich volgens Jansen geen zorgen te maken dat de grote honden hen zullen aanvallen. "Dit is een belangrijk aandachtspunt", zegt hij. "We hebben gekozen voor een rustig, gesocialiseerd type hond." Wel wil de boswachter mensen met loslopende honden waarschuwen dat hun huisdier niet te dicht bij de waakhonden in de buurt komt. Dit kan tot conflicten leiden tussen de dieren.

Andere regio's kijken mee

Schapenhouders in andere regio's kijken vol spanning toe hoe de honden het doen op de Veluwe. Ook in Limburg en Noord-Brabant zullen de honden waarschijnlijk worden ingezet. Deze honden komen uit Spanje, Roemenië en Duitsland.