Drie maanden prikken in Nederland, wat heeft het ons opgeleverd?

Bijna drie maanden geleden kreeg de eerste persoon in Nederland een prik tegen het coronavirus. Over ongeveer drie maanden zou het grootste deel van de bevolking in elk geval een eerste prik moeten hebben gehad. Waar staan we in het vaccinatiecampagne, wanneer ben jij aan de beurt en hoe lang moeten 'we' nog? Alles op een rijtje.

Op 6 januari 2021 werd de eerste prik in Nederland gezet. De 39-jarige zorgmedewerker Sanna Elkardiri was eerste die een vaccinatie kreeg toegediend met het Pfizer-vaccin op die eerste dag kregen nog 43 andere hun eerste prik. Intussen komen er elke dag tussen de 30.000 en 50.000 gevaccineerden bij en zitten we al op ruim 2.740.000 (schatting) gezette prikken.

Wanneer kan iedereen een eerste prik hebben gehad? Volgens de vaccinatiecampagne van de overheid kan dat al voor de zomer, mits de leveringen van de verschillende farmaceuten blijven komen.

Verschillende vaccins

Inmiddels is er in Nederland beschikking tot drie verschillende vaccins: die van Pfizer/BioNTech die op 21 december 2020 werd goedgekeurd door het Europese Geneesmiddelenbureau (EMA), die van Moderna, die op 6 januari 2021 werd toegelaten tot de Europese markt en tot slot die van het geplaagde AstraZeneca.

Het vaccin van AstraZeneca werd op 29 januari als veilig bestempeld door het EMA, maar veel landen maken geen (tijdelijk) geen gebruik van het vaccin. De vaccinatie met AstraZeneca ligt uit voorzorg grotendeels stil vanwege mogelijke bijwerkingen. Het is al de tweede prikpauze voor dat middel in Nederland.

In Nederland beschikken we binnenkort over een vierde vaccin. Rond half april moet het Nederlandse vaccin van Janssen uit Leiden beschikbaar komen. Het vaccin werd begin maart al door het EMA goedgekeurd. Later dit jaar volgen mogelijk nog vaccins van CureVac, Sanofi en Novavax. En begin volgend jaar komt er wellicht een vaccin van Valneva bij.

Wie zijn nu aan de beurt voor een prik?

We begonnen het vaccinatieproces in Nederland een beetje rommelig. In de eerste paar weken werd het vaccinatiebeleid meerdere keren aangepast. Uiteindelijk werd er voor gekozen om te beginnen met de meest kwetsbaren en het zorgpersoneel. Inmiddels zijn de meeste 80-plussers en mensen die in de langdurige zorg werken ingeënt tegen het virus.

Momenteel zijn de 75-plussers en de laatste groep zorgmedewerkers aan de beurt. Huisartsen vaccineren mensen met het syndroom van Down en mensen met morbide obesitas.

Ziekenhuizen vaccineren mensen die vanwege bestaande medische problemen groot risico zouden lopen bij een coronabesmetting. Dit zijn bijvoorbeeld mensen met bloedkanker, nierfalen of een aangeboren afweerstoornis, en mensen die net een orgaan-, stamcel- of beenmergtransplantatie hebben gehad.

Wie zijn straks aan de beurt?

In de komende dagen beginnen GGD'en met de vaccinatie van mensen die in 1947 en 1948 geboren zijn, dus mensen die dit jaar 73 en 74 worden. Mensen uit 1949, 1950 en 1951 krijgen ook een uitnodiging.

Huisartsen beginnen met de vaccinatie van thuiswonende ouderen die niet mobiel zijn. Deze mensen waren niet in staat om met hun leeftijdsgenoten naar een vaccinatie locatie te gaan.

Eind april of begin mei zijn 65- tot 70-jarigen aan de beurt en mensen van 60 of net iets ouder. Daarna krijgen vijftigers en mensen met iets minder grote medische risico's, zoals diabetes of chronische hartklachten, een uitnodiging. Vanaf half/eind mei volgen uiteindelijk de andere volwassenen. Er is voor gekozen om mensen onder de 18 jaar voorlopig nog niet te vaccineren.

Via deze site weet je wanneer jij ongeveer aan de beurt bent voor een coronaprik. Door het beantwoorden van enkele vragen

Vaccinatietempo opschroeven

In totaal zijn nu ruim 2,7 miljoen prikken gezet, schat de overheid. Op korte termijn moet het tempo worden opgevoerd naar meer dan een miljoen vaccinaties per week. Ongeveer 14 miljoen volwassenen kunnen een prik krijgen.

De overheid verwacht dat deze week ongeveer 433.000 mensen worden gevaccineerd tegen het coronavirus. Vorige week waren het er zo'n 280.000, de week daarvoor ongeveer 210.000. Een stijgende lijn, maar daarvoor zijn we dus wel afhankelijk van de leveringen van de farmaceuten.

Hoeveel vaccindoses zijn geleverd?

Nederland heeft tot nu toe minder doses gekregen dan de bedoeling was. De meest recente cijfers lopen tot aan afgelopen zondag. Toen waren ruim 3,6 miljoen doses binnengekomen, en dit hadden er 4,5 miljoen moeten zijn.

Pfizer/BioNTech levert veel en betrouwbaar, Moderna levert nog niet veel maar wel regelmatig, en elke levering is groter dan de vorige. AstraZeneca levert de ene keer veel en de andere keer weinig, en soms blijkt op het laatste moment dat er toch minder komt dan was aangekondigd. Dat maakt het heel moeilijk om afspraken te plannen.

Wanneer is het vaccinatieproces dan klaar? Dat kan nog niemand met enige zekerheid zeggen. Het is bijvoorbeeld niet bekend hoelang het vaccin beschermt.

De overheid hoopt dat in juli de meeste volwassenen in elk geval een eerste keer gevaccineerd zijn. Op dat moment voorzien experts dat er weer meer mogelijk is qua het verder versoepelen van de strenge maatregelen.

ANP/Redactie