Communiceert de overheid de coronamaatregelen wel goed?

Nederland maakt zich op voor strengere maatregelen om code zwart af te wenden. Er heerst wat onenigheid over hoe dichtbij dit doemscenario is, maar zonder extra maatregelen lijkt het onvermijdelijk. Om het tij te keren roept het OMT mensen op om zich beter aan de basisregels te houden, maar daarmee lijken ze een roepende in de woestijn.

De basismaatregelen bestaan momenteel uit: afstand houden, geen handen schudden, deze handen vaak wassen, hoesten en niezen in je elleboog, goed ventileren en bij klachten thuisblijven en testen. Een lang lijstje, waar lang niet iedereen zich aan lijkt te houden.

Uit onderzoek van het Hart van Nederland-panel van dinsdag blijkt dan ook dat vooral jongeren onder de 30 jaar de basisregels in de wind slaan. Julia van Weert, hoogleraar gezondheidscommunicatie aan de UvA en lid van de wetenschappelijke adviesraad van de Corona Gedragsunit van het RIVM, legt aan Linda.nl uit hoe de overheid de regels moet uitleggen wil het voor iedereen duidelijker en haalbaarder zijn.

Duidelijkheid en herhaling

Zo is het volgens Van Weert belangrijk dat de overheid de regels blijft uitleggen. En daarnaast ook vertelt waar, wanneer en waarom ze gelden. “Niet iedereen kijkt de persconferentie, en je moet de boodschap bovendien met enige regelmaat binnenkrijgen. Je zou daarom eigenlijk overal doodgegooid moeten worden met spotjes: op social media, televisie en in de krant. Want wat continu onder de aandacht blijft, houd je warm.”

Daarnaast hebben veel gevaccineerden niet goed begrepen dat ze nog steeds het virus kunnen doorgeven, weet Van Weert. "Dat mag het kabinet zichzelf wel aanrekenen; dat is niet goed gecommuniceerd.” Daarom is het volgens de hoogleraar belangrijk dat de overheid duidelijk gaat maken dat ook gevaccineerden kunnen helpen om de druk op de ziekenhuizen te verlichten. Maak het persoonlijk, adviseert Van Weert. "Gevaccineerden doen liever een stapje extra voor iemand die geen hartoperatie kan krijgen dan voor mensen die niet gevaccineerd zijn.”

Makkelijk na te leven

Als iedereen de regels snapt, is het volgens de hoogleraar ook belangrijk om de naleving van de regels zo makkelijk mogelijk te maken. Daarnaast is het belangrijk genoeg testlocaties te hebben. "Als je wilt dat iedereen met klachten zich laat testen, moet dat om de hoek kunnen en niet veertig kilometer verderop.” En dan is er volgens Van Weert nog een belangrijke reden voor de stroeve communicatie: OMT-leden die zich in de media tegen het kabinetsbeleid uitspreken. "De overheid probeert een eenduidig geluid af te geven, maar als het debat voortdurend in de media plaatsvindt, denken mensen al snel: kijk, de wetenschappers en de overheid weten het ook niet."