OMT: 'Volgende coronagolf waarschijnlijk niet te voorkomen'

Nederland krijgt waarschijnlijk te maken met een nieuwe golf van coronabesmettingen. Daarvoor waarschuwt het Outbreak Management Team (OMT), dat de overheid adviseert over de aanpak van de corona-uitbraak.

Lees het laatste nieuws in ons liveblog

"Naar verwachting kan niet voorkomen worden dat er een volgende golf van Covid-19-gevallen komt, veroorzaakt door verspreiding van mutanten van het virus met verhoogde besmettelijkheid", stelt het OMT.

Het OMT heeft het onder meer over de Britse variant, die onlangs in het Verenigd Koninkrijk opdook. Ondanks strenge maatregelen verspreidde de mutatie van het coronavirus zich daar zo snel, dat ziekenhuizen overbelast raakten en ambulances buiten moesten wachten met mensen die niet konden worden opgenomen.

'Uitbraak blijft stabiel'

Het aantal positieve tests in Nederland daalt de laatste tijd, maar het zogeheten reproductiegetal blijft net onder de 1 hangen. Dat betekent dat de uitbraak stabiel blijft. De situatie is volgens de adviseurs "ronduit kwetsbaar".

Tegenover de voorzichtige daling van het aantal besmettingen met de 'oude' coronavarianten, staat een snelle toename van het aantal gevallen van de Britse variant. Die mutatie heeft een hoger reproductiegetal. Daarom pleitte het OMT voor een avondklok. Die regel kan het reproductiegetal, dus het tempo van verspreiding, met 8 tot 13 procent laten dalen. Dat is volgens het OMT een substantieel effect.

Donkere wolken

Hoewel het aantal coronagevallen in Nederland de laatste weken is afgenomen, ziet Jaap van Dissel van het RIVM "een donkere wolk" opdoemen. "Daar willen we ons op voorbereiden", zei de directeur van het Centrum Infectieziektebestrijding tegen Tweede Kamerleden.

"Met de huidige maatregelen zijn we onvoldoende in staat de uitbraak het hoofd te bieden", legt Van Dissel uit. "Dat is een somber beeld, maar ik kan het niet anders uitleggen." Dat de maatregelen die al van kracht zijn tekortschieten, komt door de opmars van de extra besmettelijke Britse variant van het virus.

Het RIVM schat dat inmiddels 10 procent van de mensen die in Nederland besmet raken de gemuteerde versie heeft, die voor het eerst werd ontdekt in het Verenigd Koninkrijk. De verwachting is dat deze variant ook hier dominant zal worden, net als in Engeland.

Reproductiegetal Britse variant

Het RIVM schat het zogeheten reproductiegetal van de Britse variant op ongeveer 1,3. Dat wil zeggen dat iedere 10 besmette personen 13 anderen besmetten. Het reproductiegetal van de eerdere versie van het virus is net onder de 1. De verspreiding van de Britse variant neemt dus toe. Als dat zo doorgaat, zal het aantal Covid-patiënten in de ziekenhuizen op termijn enorm toenemen. Daarom zijn de extra maatregelen die het kabinet wil nemen volgens Van Dissel nodig. "In feite lopen twee uitbraken door elkaar", duidde Van Dissel.

Het RIVM en het OMT voorzien inmiddels een derde golf van besmettingen. Die golf kan als het tegenzit nog hoger worden dan de eerste twee, schetste Van Dissel. Over de precieze cijfers bestaat wel nog grote onzekerheid, benadrukte Van Dissel. Volgens hem is wel duidelijk dat de instroom van coronapatiënten in ziekenhuizen de komende tijd zo laag mogelijk moet worden gehouden, zodat ze de volgende golf het hoofd kunnen bieden. Vaccinaties en lenteweer zouden de situatie wel kunnen verbeteren.

Zorgen over andere mutaties

Ook over de Zuid-Afrikaanse en Braziliaanse mutaties maakt het RIVM zich zorgen. De Zuid-Afrikaanse variant is hier enkele keren aangetroffen, de Braziliaanse nog niet. Volgens Van Dissel duidt onderzoek erop dat de vaccins die tot nog toe zijn ontwikkeld ook werken tegen de Britse variant. Van de andere varianten is dat echter nog niet goed duidelijk. Dat noemt Van Dissel "wel een beetje zorgelijk".

Een belangrijk punt van zorg is het feit dat in deze varianten uitgerekend veranderingen zijn opgetreden in het zogeheten spike-eiwit. Spikes zijn de punten waarmee het virus lichaamscellen binnendringt. De vaccins van Pfizer/BioNTech en Moderna leren het afweersysteem de spikes te herkennen om het virus uit te schakelen.

ANP