'Mazelen kunnen ook jaren later nog dodelijk zijn'

Als mensen mazelen oplopen, kunnen ze daar jaren later nog aan overlijden, wanneer de ziekte zelf allang voorbij is. Op lange termijn kan een mazelenbesmetting leiden tot SSPE. "Dat is een vorm van hersenontsteking. Die is progressief en leidt in enkele jaren tot de dood", zegt Helma Ruijs, arts infectieziektenbestrijding bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

SSPE doet zich voor bij mensen die als baby of dreumes mazelen hebben gehad. Na de ziekte hebben ze ongeveer zes tot acht jaar geen klachten. De hersenontsteking begint met geheugenverlies, veranderingen in gedrag en problemen met bewegen. Dat gaat steeds verder, en vrijwel iedereen overlijdt binnen drie jaar, dus als tiener.

Sinds het begin van dit jaar zijn in Nederland zeker 64 gevallen van mazelen vastgesteld. Dat is ruim vier keer zoveel als de vier voorgaande jaren bij elkaar. Volgens het RIVM is er nog geen landelijke uitbraak, maar is wel sprake van een regionale uitbraak. Het Outbreak Management Team (OMT) adviseert de overheid daarom maatregelen te nemen om verspreiding tegen te gaan, onder andere door meer mensen te vaccineren.

Zeer besmettelijk

Mazelen zijn heel besmettelijk. Eén zieke kan ongeveer vijftien ongevaccineerde mensen besmetten, die elk weer vijftien anderen kunnen aansteken. "Dat is heel veel. Als één kind ergens mazelen krijgt, krijgt de rest het ook" zegt Ruijs.

Symptomen van mazelen zijn klachten als koorts, niezen en hoesten. Besmette mensen hebben meestal ook ontstoken ogen. Na drie tot zeven dagen komen er vlekjes op de huid, eerst achter de oren en daarna over het hele lichaam. In ernstige gevallen krijgt iemand longontsteking. Wereldwijd sterft ongeveer 3 procent van de patiënten. Door vaccinatie is in Nederland slechts een op de 10.000 besmettingen fataal.

Vooral mensen met een slechte afweer en jonge kinderen lopen risico bij besmetting. Bij zwangere vrouwen kunnen de mazelen leiden tot een miskraam of een vroeggeboorte.

ANP