Milieu en Gezondheid
18 mrt 2021, 08:17
Nederland blijft nog zeker tot het einde van deze maand in de huidige lockdown, inclusief avondklok. Volg in dit liveblog het laatste coronanieuws.
Aantal nieuwe bevestigde coronabesmettingen op donderdag: 6187, dat zijn er 235 meer dan op woensdag
Het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis op donderdag: 2000, dat zijn er 8 meer dan op woensdag
Het aantal coronapatiënten op de intensive care op donderdag: 564, dat zijn er 4 minder dan op woensdag
Aantal sterfgevallen dat is gemeld op donderdag: 33, er zijn tot nu toe 16.198 coronadoden geregistreerd
Tot nu toe zijn er naar verwachting 1.946.639 coronavaccins toegediend, het gaat dan zowel om eerste als tweede prikken
Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid moet voor ouderen met extra voorlichting komen over vaccineren. Dat verzoek doet seniorenorganisatie ANBO op het besluit van de minister om volgende week weer te beginnen met inenten met het vaccin van AstraZeneca. "Een extra voorlichtingsinspanning is op zijn plaats", zegt een woordvoerder.
Hij vindt dat het imago van AstraZeneca een deuk heeft opgelopen, doordat landen tijdelijk stopten met inenten met het middel vanwege mogelijke ernstige bijwerkingen. Maar hij zegt te begrijpen dat de minister "vertrouwt op de adviezen van deskundigen en dat hij daar op vaart".
Ouderen hebben volgens de woordvoerder nog altijd veel vragen over het vaccineren. Het gaat dan bijvoorbeeld over wanneer iemand aan de beurt is en of iemand zelf kan kiezen welk vaccin hij of zij krijgt toegediend.
De ANBO-woordvoerder wil ook van de minister graag duidelijkheid over de inzet van het pas goedgekeurde vaccin van Janssen voor ouderen tussen de 60 en 65 jaar.
Mensen van wie de vaccinatieafspraak bij de GGD met het vaccin van AstraZeneca was afgezegd, kunnen vanaf aankomend weekeinde een sms verwachten over wanneer ze terecht kunnen om de prik alsnog te halen. Een woordvoerster van de overkoepelende GGD GHOR Nederland zegt te verwachten dat woensdag de eerste prikken weer kunnen worden gezet met het vaccin.
Eerder was tijdelijk met vaccineren van AstraZeneca gestopt, omdat het mogelijk bloedstolsels zou veroorzaken. Donderdag oordeelde het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) dat het vaccin veilig is voor gebruik. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) sloot zich hierbij aan.
Het gaat om 43.000 afspraken die opnieuw moeten worden ingepland, zo stelt ze. Ze voorziet daar geen problemen mee. "We brengen de locaties weer in gereedheid en krijgen de vaccins weer aangeleverd." Eerder werd al gezegd dat zodra het vaccin weer mag worden gebruikt, er meer afspraken worden ingepland om de achterstand weg te werken. Huisartsen en GGD'en krijgen dan extra doses geleverd, liet het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) weten. Volgens de woordvoerster van de GGD GHOR is de vaccinatiebereidheid onverminderd groot.
Meerdere andere Europese landen gaan het coronavaccin van AstraZeneca eveneens weer gebruiken nu de Europese medicijnwaakhond EMA opnieuw heeft geoordeeld dat het veilig is. Het gaat onder meer om Italië, Frankrijk, Spanje en Portugal. Ook Ierland, Cyprus, Letland, Litouwen en Bulgarije gaan mensen weer inenten met het vaccin van de Brits-Zweedse farmaceut.
Dat donderdag groen licht is gegeven voor het hervatten van het inenten met het coronavaccin van AstraZeneca, stemt de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) tevreden. Volgens een woordvoerster heeft het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) "zorgvuldig onderzoek" verricht naar de mogelijke bijwerkingen van het middel en geoordeeld dat het veilig is voor gebruik. Ze zegt dan ook blij te zijn dat de huisartsen nu "weer snel kunnen starten met vaccineren".
Voor het zover is, moeten de regio's Utrecht en Flevoland wel eerst de vaccins van AstraZeneca geleverd krijgen. Bij de huisartsen worden de schaarse doses van het vaccin namelijk per provincie verspreid. Volgens de woordvoerder kan mogelijk wel in Gelderland binnenkort verder gevaccineerd worden met eerdere leveringen.
Huisartsen prikken inwoners in de leeftijdscategorie van 60 tot 64 jaar, mensen met het syndroom van Down en mensen met morbide obesitas met het middel van AstraZeneca.
De LHV noemde het maandag verstandig dat het kabinet de vaccinaties met het AstraZeneca-vaccin tijdelijk stillegde. Vooral omdat de huisartsen in de periode daarvoor vragen kregen van hun patiënten en zij een helder verhaal wilden hebben.
Nederland gaat "in de loop van volgende week" weer mensen inenten met het vaccin van AstraZeneca. Dat zei zorgminister Hugo de Jonge donderdag tijdens een digitale persconferentie.
Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) sluit zich aan bij het oordeel van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) dat de voordelen van het AstraZeneca-vaccin groter zijn dan de mogelijke risico's. Maar of het middel nu weer gebruikt moet worden, daar laat de Nederlandse medicijnautoriteit zich niet over uit.
CBG-voorzitter Ton de Boer gaf donderdag een persconferentie, nadat het EMA de resultaten bekend had gemaakt van zijn onderzoek naar mogelijke zeldzame bijwerkingen van het middel. Volgens De Boer zal minister Hugo de Jonge moeten overleggen over het hervatten van het inenten met het AstraZeneca-vaccin met het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Hij zei dat de minister donderdagavond om 20.00 uur nog van zich zal laten horen over de kwestie.
Nederland en veel andere EU-landen hebben het prikken met AstraZeneca uit voorzorg stilgelegd na een aantal zorgwekkende berichten. Het ging in het bijzonder om een aantal meldingen van een combinatie van trombose en een verlaging van het aantal bloedplaatjes na vaccinatie. Dit blijkt zich vooral bij jongere vrouwen voor te doen. Covid-19 kan overigens zelf ook al trombose met zich meebrengen.
De Boer meldde dat er vrijdag een bijeenkomst is om te overleggen over aangepaste informatie bij het vaccin, om zorgverleners en gebruikers attent te maken op signalen.
De voordelen van het coronavaccin van AstraZeneca zijn groter dan de mogelijke risico's. Het is veilig voor gebruik en effectief. Dat zegt het veiligheidscomité van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) na onderzoek naar mogelijke zeldzame bijwerkingen van het middel.
Nederland en veel andere EU-landen hebben het prikken met AstraZeneca uit voorzorg stilgelegd na berichten daarover, met name over trombose.
De cultuursector is blij met de toezegging van VVD-lijsttrekker en demissionair premier Mark Rutte dat theaters, podia en bioscopen "zo tegen de zomer" weer open kunnen. De VVD-leider zei dat woensdagavond tijdens een nabeschouwing van de verkiezingsuitslag. Maar de sector hoopt wel dat het kabinet en de overheid snel duidelijk maken wat de randvoorwaarden en spelregels worden, als dit scenario werkelijkheid wordt.
"Dit is fantastisch nieuws, we zouden niets liever willen", stelt directeur Danny Damman van de Ziggo Dome. "Het lag ook wel in de lijn der verwachtingen. Maar laat de overheid dan snel duidelijk maken onder welke voorwaarden en hoeveel bezoekers we mogen ontvangen. Gaan we met sneltests werken, moeten mensen gevaccineerd worden? Kunnen we dan weer een normaal aantal bezoekers ontvangen? We hebben nog geen idee nu."
Concertorganisator Mojo beaamt de onzekerheid waar Damman het over heeft. "We wachten nu al sinds januari op de randvoorwaarden van het garantiefonds", aldus een woordvoerder. "We snappen dat niet alles voorspelbaar is. Maar betrek ons alsjeblieft bij het nadenken en plannen."
Ook de Vereniging van Vrije Theaterproducenten (VVTP) juicht de uitspraak van Rutte toe. "We zitten nu in een verloren seizoen", stelt voorzitter Boris van der Ham. "Maar zowel de theaters als de producenten staan te trappelen om nieuwe dingen te ontwikkelen. Wij staan klaar. Maar je kan grote theaterproducties alleen opstarten als je weet met welke voorwaarden je rekening kan houden."
Het aantal nieuwe coronagevallen is voor de tweede dag op rij gestegen. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) ontving afgelopen etmaal 6187 positieve tests, 235 meer dan een dag eerder. Vergeleken met een week geleden gaat het om een toename van 861 gevallen.
Ook vergeleken met het gemiddelde van de afgelopen zeven dagen is het aantal nieuwe besmettingen gestegen. In de afgelopen week registreerde het RIVM gemiddeld 5856 besmettingen per etmaal.
Afgelopen zaterdag turfde het RIVM nog meer dan 6400 nieuwe besmettingen, het hoogste aantal sinds half januari. De drie dagen daarna was er iedere keer sprake van een daling. Woensdag kwam daar echter weer een kentering in.
Het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen is nu precies 2000. Dat zijn er 8 meer dan woensdag, toen er 1992 mensen met Covid-19 waren opgenomen.
Er liggen nu 564 mensen met corona op een intensive care, 4 minder dan een dag eerder. Op de verpleegafdelingen zijn 1436 Covid-patiënten opgenomen, 12 meer dan woensdag.
Op donderdag zijn 234 nieuwe coronapatiënten opgenomen in de Nederlandse ziekenhuizen, 4 meer dan de vorige dag. Hiervan waren er 29 er zo slecht aan toe, dat ze naar de intensive care moesten.
Er zijn nu 1041 ic-bedden bezet, zegt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS), waarvan 477 door mensen die iets anders mankeren dan Covid-19.
Het LCPS verwacht nog steeds een geleidelijke stijging van de ziekenhuisbezetting door Covid-19-patiënten als gevolg van de Britse variant van het coronavirus.
Regionaal zijn grote verschillen in het aantal boetes voor overtredingen van de coronaregels. Zo zijn in het noorden van het land relatief weinig boetes verstuurd en zijn in de veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond gemiddeld 478 strafbeschikkingen per 100.000 inwoners uitgedeeld. Dat meldt EenVandaag.
De gemeente Urk is procentueel gezien koploper. Daar zijn in totaal 148 boetes op de mat beland, wat neerkomt op 704 boetes per 100.000 inwoners. In januari werden op Urk de meeste boetes uitgedeeld: 61, waarvan 56 voor het overtreden van de avondklok. Op de eerste avond van de avondklok eind januari waren er rellen op Urk, waarbij tientallen boetes werden uitgedeeld.
Op plek twee en drie staan Rotterdam en Zaltbommel met respectievelijk 702 en 699 boetes per 100.000 inwoners. In de gemeente Rotterdam zijn in totaal 4568 boetes uitgedeeld, waarvan 519 boetes voor het overtreden van de avondklok en 1554 boetes voor het niet dragen van een mondkapje in het openbaar vervoer.
In de gemeenten Haaren, Westervoorde en Schiermonnikoog zijn in een jaar tijd helemaal geen coronaboetes op de mat beland.
De proeffestivals van Fieldlab Evenementen in Biddinghuizen gaan ondanks het koude weer gewoon door. Dat heeft de organisatie donderdag laten weten aan het ANP. Vorige week werden het dancefestival op zaterdag en het popfestival op zondag uitgesteld vanwege het slechte weer. De regen en windstoten zouden eventueel voor een te lage opkomst zorgen, waardoor de resultaten van het onderzoek niet representatief zouden zijn.
Volgens de weersvoorspellingen wordt het dit weekend koud, maar blijft het wel droog. Op dat eerste, de kou, kunnen de bezoekers zich kleden, aldus de organisatie.
Het dancefestival op zaterdag en het popfestival op zondag horen tot een serie proefevenementen van Fieldlab Evenementen, een gezamenlijk initiatief van zowel de zakelijke als de publieksevenementensector en de overheid. Bij die evenementen wordt gekeken hoe op een veilige manier evenementen georganiseerd kunnen worden tijdens de coronacrisis. Eerder werden in die serie ook een congres, een theatervoorstelling van Guido Weijers, twee voetbalwedstrijden, een concert van André Hazes en een dancefeest gedaan.
De line-ups blijven voor beide dagen vrijwel gelijk. Slechts drie artiesten zijn verhinderd. Tijdens het dancefestival op zaterdag kunnen Philou Louzolo en Suze Ijó er niet bij zijn. Daarvoor in de plaats is in ieder geval Moody Mehran bevestigd. Op de zondag is Jett Rebel voor het popfestival verhinderd. Zijn plaats wordt ingenomen door Gotu Jim.
Bijwerkingencentrum Lareb heeft in Nederland tot nu toe twee meldingen ontvangen waarbij zowel trombose als een verlaagd aantal bloedplaatjes genoemd werd na vaccinatie met AstraZeneca. "Deze zijn qua beeld niet vergelijkbaar met de meldingen in andere landen. In deze meldingen is de aard van de trombose anders en de verlaging van de bloedplaatjes minder sterk", aldus het centrum. Het ging om patiënten boven de vijftig jaar.
Lareb ontving ook één melding van een sterke verlaging van het aantal bloedplaatjes na vaccinatie met het AstraZeneca vaccin, dat is geduid als ITP (immuun trombocytopenie). "Hierbij was echter geen sprake van trombose. ITP is een zeldzame bekende bijwerking van vaccins in het algemeen, maar kan ook diverse andere oorzaken hebben", aldus het bijwerkingencentrum.
Lareb gaf eerder deze week al aan geen aanwijzingen voor een verband te zien tussen stollingsproblemen en vaccins tegen corona. Volgens het centrum zijn er tot nu toe enkele tientallen meldingen van stollingsproblemen zoals trombose en longembolie bij alle coronavaccins binnengekomen. "De meldingen geven tot nu toe geen aanleiding om te denken dat trombose een bijwerking is. Er wordt uiteraard ook goed gekeken of de combinatie van trombose en een sterk verlaagd aantal bloedplaatjes optreedt", aldus de organisatie.
Na de avondklokrellen in januari heeft de politie inmiddels 258 verdachten aangehouden. Daarvan waren er zestig minderjarig, maakte het Openbaar Ministerie donderdag bekend in een update over coronagerelateerde misdrijfzaken.
In januari braken in diverse steden rellen uit in reactie op het invoeren van de avondklok. De rellen gingen gepaard met veel geweld, diefstal, plunderingen en vernielingen. In 172 zaken heeft de officier van justitie besloten om de zaak voor te leggen aan de rechter, al dan niet via het snelrecht. In 26 gevallen heeft de officier besloten de zaak te seponeren, in vijf gevallen is een strafbeschikking opgelegd, dat is vaak een geldboete.
Van de 172 zaken waarin een verdachte is gedagvaard, zijn inmiddels tachtig zaken behandeld door de rechter. In 66 gevallen heeft de rechter een gevangenisstraf opgelegd. In elf gevallen zijn de verdachten veroordeeld tot een geldboete of taakstraf. In drie gevallen kwam de rechter tot vrijspraak.
Volgens de Arubaanse overheid heeft het Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) inmiddels meer dan honderd gevallen van een gemuteerd coronavirus op Aruba aangetroffen. Bij elkaar telt het eiland nu 97 gevallen van de Britse variant, tweemaal de Zuid-Afrikaanse, acht gevallen van de Mexicaanse, driemaal de Californische en een geval van de Braziliaanse variant.
Vooral de Braziliaanse variant zou tot zeer zware symptomen kunnen leiden. Het voorkomen van verspreiding is heel belangrijk voor de Dienst Volksgezondheid. Al met lichte klachten wordt iedereen opgeroepen zich te laten testen.
Op Aruba zijn woensdag 327 actieve besmettingen geregistreerd. Omdat er weer een coronapatiënt is overleden, staat het sterftecijfer nu op 81. De directie van het Horacio Oduber Hospital op het eiland laat weten dat er 29 personen met corona worden verpleegd, van wie elf op de intensive care. Daarmee legt het virus volgens het ziekenhuis weer een grote druk op de medische zorg, waardoor andere zorg in het gedrang kan komen.
Het Universitair Medisch Centrum Groningen zoekt vrijwilligers om een nieuw vaccin tegen het coronavirus te testen. Het gaat om het kandidaat-vaccin AKS-452 van het bedrijf Akston Biosciences uit de Verenigde Staten. "Doel van het onderzoek is om de veiligheid, de verdraagbaarheid en de reactie van het immuunsysteem op het vaccin te onderzoeken", meldt het Gronings universitair ziekenhuis.
Voor het onderzoek zoekt het UMCG 176 gezonde vrijwilligers tussen de 18 en 65 jaar die geen corona hebben gehad. Deelnemers aan het onderzoek krijgen één of twee doses van het kandidaat-vaccin toegediend om te bepalen bij welke dosering iemand voldoende antistoffen heeft.
Bij het vaccin van Akston Biosciences wordt geen gebruik gemaakt van het eigenlijke coronavirus, verzwakt of levend. Het vaccin is opgebouwd uit een gedeelte van het coronavirus, het zogeheten spike-eiwit, dat samengevoegd is met een eiwitfragment van een menselijk antilichaam.
"Het menselijk lichaam weet dat het spike-eiwit hoort bij het coronavirus en brengt een afweermechanisme op gang, waarbij antistoffen en T-cellen worden geproduceerd. Met deze techniek wordt een natuurlijke reactie tegen de virusinfectie geïmiteerd en wordt het eigen afweersysteem geactiveerd. Het voordeel van dit type vaccin is dat het geen genetisch materiaal van het virus bevat en het dus onmogelijk is dat er vermeerdering van het virus in het lichaam plaatsvindt", legt het UMCG uit.
Volgens de wetenschappers is het vaccin inmiddels uitgebreid getest in diermodellen voor Covid-19 infecties, waarin het effectief en veilig is gebleken. "De volgende fase is het onderzoeken van de veiligheid, verdraagbaarheid en de reactie van het immuunsysteem op het vaccin bij mensen."
Het veiligheidscomité van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) velt donderdag een oordeel over mogelijke zeldzame bijwerkingen van het coronavaccin van AstraZeneca. De deskundigen onderzoeken meldingen over stolselvorming in het bloed (trombose) in de dagen na de prik. Enkele Denen en Noren kregen naast trombose ook last van een tekort aan bloedplaatjes.
De Duitse gezondheidsautoriteiten voegden er later aan toe dat in hun land zeven mensen in de periode na de vaccinatie werden getroffen door een beroerte. Drie van hen zijn overleden.
Op 5 miljoen prikken gaat het om een klein aantal meldingen, zoveel is duidelijk. Voor zover bekend kregen in de Scandinavische landen zes mensen last van de combinatie van de twee bloedproblemen, enkele tientallen mensen kregen in de week na hun prik trombose.
De belangrijkste vraag voor de experts is of het vaccin de klachten heeft veroorzaakt - en wat dat dan betekent voor de verdere vaccinaties. Het kan ook toeval zijn. Trombose komt vaak voor en EMA zei dinsdag dat er niet meer gevallen lijken te zijn onder mensen die met AstraZeneca zijn gevaccineerd. Nederland en veel andere EU-landen namen echter het zekere voor het onzekere en legden de vaccinaties uit voorzorg stil. In het Verenigd Koninkrijk en België benadrukten politici en deskundigen op hun beurt hoe veilig het vaccin is.
EMA-directeur Emer Cooke liet dinsdag al weten dat ook haar organisatie nog steeds op het standpunt staat dat de voordelen van het vaccin van AstraZeneca "zwaarder wegen dan het risico op bijwerkingen". Het vaccin voorkomt immers in de meeste gevallen dat mensen ernstig ziek worden van het coronavirus, of eraan sterven.
Het veiligheidscomité beoordeelt in een versnelde procedure alle beschikbare informatie en zal "alle aanbevelingen doen die nodig zijn om risico's te minimaliseren en de gezondheid van patiënten te beschermen", aldus EMA.
Deel dit artikel
Ja, ik wil graag wekelijks de nieuwsbrief van Hart van Nederland ontvangen met daarin het laatste nieuws en aanbiedingen die wijzelf of in samenwerking met onze partners organiseren.
Meld je aan om wekelijks onze nieuwsbrief te ontvangen. Je kan je altijd uitschrijven. Persoonsgegevens worden verwerkt in overeenstemming met de Privacyverklaring van Talpa Network.