Gaan we ons aan de coronaregels houden? 'Moeilijk om mensen opnieuw zover te krijgen'

Bijna twee maanden geleden zeiden we de anderhalve meter vaarwel en eerder mocht het mondkapje al af. Het einde van de crisis leek in zicht, maar door de oplopende coronacijfers wil het kabinet nu toch weer ingrijpen. Wat doen nieuwe regels met ons en gaan we ons er weer aan houden?

"Het wordt heel moeilijk om mensen opnieuw zover te krijgen zich aan de nieuwe coronamaatregelen te houden", zegt gedragspsycholoog Frenk van Harreveld van de Universiteit van Amsterdam (UvA) op de vooravond van de nieuwe coronapersconferentie tegen Hart van Nederland.

'Je ziet een kanteling'

"Aan het begin van de coronacrisis waren veel mensen bang om zelf ziek te worden, of mensen in hun omgeving te besmetten", blikt de deskundige terug op die eerste periode, alweer ruim anderhalf jaar geleden. "Inmiddels is een groot gedeelte van de Nederlanders gevaccineerd, waardoor deze angst is afgenomen."

Daar komt volgens de gedragspsycholoog bij dat de overheid lang een beroep deed op ons verantwoordelijkheidsgevoel. 'We doen het voor elkaar', was lang de boodschap. "Je ziet hierin een kanteling, omdat mensen die nu op de ic belanden met corona vooral mensen zijn die ervoor kiezen zélf kwetsbaar te zijn door zich niet te laten vaccineren."

Van Harreveld pleit er daarom voor om de huidige coronamaatregelen strenger na te leven in plaats van in te zetten op nieuwe regels. Hij wijst erop dat de controle op het verplichte coronatoegangsbewijs in onder andere de horeca, bioscopen en theaters "lang niet overal" wordt nageleefd. "Dit is dweilen met de kraan open."

'Daar gaan we weer'

Toch zal het aantal psychische klachten door de verwachte aanscherpingen niet verder toenemen, denkt de deskundige. "De nieuwe coronamaatregelen zijn niet heel ingrijpend, zoals de strenge lockdown die we eerder hebben gehad", stelt hij vast. "Mensen worden vooral moe van de golfbeweging: daar gaan we weer, zullen ze denken."

In specifieke coronamaatregelen tegen ongevaccineerden gelooft Van Harreveld niet. "Wellicht krijg je de twijfelaars toch over de streep, maar mensen die uit ideologische redenen of geloofsovertuiging zich niet laten vaccineren, gaan alleen maar verder met de hakken in het zand."

'Corona is geen griepje'

Maar hoe krijgen we Nederlanders die zich wél hebben laten inenten zo ver om zich tóch aan de nieuwe coronaregels te houden? "Door met voorbeelden te blijven komen dat corona geen griepje is", zegt de gedragspsycholoog tot slot. "Gevaccineerden wanen zich veilig", aldus Van Harreveld. "Maar dat is niet altijd terecht."