Worden tieners onder druk gezet om zich te vaccineren? 'Ze willen ook een groen vinkje'

Even naar de bioscoop of snel een snack halen. Sinds zaterdag is dat voor ongevaccineerde tieners niet meer vanzelfsprekend. Voor sommige pubers reden om zich tóch te laten prikken, soms tot groot ongenoegen van hun ouders. "Ze worden onder druk gezet om zich toch te laten vaccineren."

Het vaccinatieproces in Nederland lijkt op zijn eind te lopen. Van de gehele bevolking boven de achttien jaar is inmiddels ruim 82 procent volledig gevaccineerd. Onder de jongeren wil het echter nog niet zo opschieten: in de groep van twaalf tot zeventien jaar is slechts 49 procent volledig beschermd.

Wel of geen vaccinatiedwang?

De relatief lage vaccinatiegraad onder tieners zou kunnen komen doordat veel ouders vinden dat hun kind te jong is om zelf een weloverwogen keuze te maken. Een van die ouders is Myrte Amons, zelf moeder van twee pubers in de leeftijd tussen twaalf en zestien jaar. "Ze denken niet na over de mogelijke gevolgen", stelt ze bij Hart van Nederland.

De invoering van het coronabewijs zet jongeren volgens haar onder druk om alsnog een prik te halen. Uit representatief onderzoek van het Hart van Nederland-panel onder ruim 4.200 mensen blijkt dat een kleine meerderheid (51 procent) het met haar eens is. 46 procent van de deelnemers vindt niet dat tieners onder druk worden gezet om zich te laten inenten.

Maar hoe groot is die vaccinatiedruk dan? Van de panelleden die aangeven kinderen in de leeftijd van dertien tot en met zeventien jaar te hebben (zo'n 750 mensen) zegt 55 procent dat hun puber is ingeënt. 39 procent van de ouders zegt dat hun tiener zich absoluut niet laat prikken. 6 procent van de ouders weet dat hun kind nu alsnog een vaccinatie gaat halen.

'Betere voorlichting nodig'

Toch meent Myrthe dat er sprake is van dwang. "Ze voelen groepsdruk, willen ook een groen vinkje." Ze vindt dat beleidsmakers veel te weinig oog hebben voor het puberbrein. Jonge tieners zouden de langetermijneffecten niet kunnen overzien en kiezen daarom niet weloverwogen voor vaccinatie, maar omdat ze volgens haar "van het gedoe af willen zijn".

Ook hoogleraar neuropsychologie Jelle Jolles vindt dat de overheid steken heeft laten vallen. Hij meent dat tieners veel beter voorgelicht hadden moeten worden om een goed besluit te kunnen nemen over het wel of niet nemen van de coronaprik. "Als je er niet met tieners over praat, kun je ook niet verwachten dat ze het begrijpen", stelt hij.

Te gefocust op eindresultaat?

Coronaminister Hugo de Jonge kijkt volgens hem te veel naar het eindresultaat om zoveel mogelijk tieners in te enten. Maar de voors- en tegens van vaccinatie zijn veel te weinig met jongeren besproken, stelt Jolles. "Kinderen hebben geen idee waar het over gaat. Het is onze verantwoordelijkheid als volwassenen om duidelijk te maken waar het eigenlijk voor is."

De landelijke GGD herkent zich niet in die kritiek. Een woordvoerder benadrukt dat er op veel scholen voorlichting is gegeven en besproken is waarom het wenselijk is dat jongeren nadenken over of ze zich wel of niet willen laten vaccineren. "Er wordt niet gedwongen. We leggen uit waarom het belangrijk is."