Milieu en Gezondheid
26 mei 2021, 07:34
Beetje bij beetje gaat ons land weer van het slot. Zo kunnen we langer op het terras zitten, kunnen we de coronakilo's eraf sporten in de sportschool en het zwembad. Ook kunnen mensen weer naar pretparken en dierentuinen. Ondertussen blijven besmettingscijfers en de cijfers in de ziekenhuizen dalen. Volg in dit liveblog het laatste coronanieuws.
Aantal nieuwe bevestigde coronabesmettingen op woensdag: 2.531, dat zijn er 263 meer dan op dinsdag
Op maandag 24 mei testte 8,4 procent van de bij de GGD geteste personen positief
Het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis op woensdag: 1.618, dat zijn er 63 minder dan op dinsdag
Het aantal coronapatiënten op de intensive care op woensdag: 559, dat zijn er 20 minder dan op dinsdag
Op woensdag zijn 10 sterfgevallen gemeld, in totaal zijn er tot nu toe 17.578 coronadoden geregistreerd
Tot nu toe zijn er naar schatting 8.643.475 coronavaccins toegediend, het gaat dan zowel om eerste als tweede prikken
In een bedrijfspand aan de Tappersweg in Haarlem heeft de politie in de nacht van dinsdag op woensdag een illegaal pokerevenement beëindigd. Er waren zeventien mensen aanwezig, drie van hen zijn direct aangehouden. Het gaat om de eigenaar van het pand, iemand die zich niet kon identificeren en een persoon die zich niet had gehouden aan eerder opgelegde gerechtelijke voorwaarden.
In het pand troffen agenten, die het pokerfestijn op het spoor kwamen na een melding, een goktafel, fiches en tienduizenden euro's in contanten aan.
De veertien andere aanwezigen zijn of worden volgens de politie verhoord vanwege illegaal gokken. Het geld is in beslag genomen.
Verschillende partijen hebben met verbazing gereageerd op het besluit van staatssecretaris Raymond Knops (Koninkrijksrelaties) om voorlopig geen extra coronasteun aan Sint-Maarten uit te betalen. De demissionair staatssecretaris houdt de steun in omdat het wanbestuur van het vliegveld van het eiland nog steeds niet is opgelost.
Knops spreekt van "een litanie aan teleurstellingen" in de samenwerking met Sint-Maarten. Het bestuur van het eiland, dat een onafhankelijk land is binnen het Koninkrijk, zou consequent afspraken niet nakomen. "Dat doet iets met het vertrouwen."
Vanwege de grote schade die orkaan Irma in 2017 aanrichtte aan het vliegveld, wordt het nu gerenoveerd. Nederland heeft daar 550 miljoen euro beschikbaar voor gesteld en Schiphol helpt mee. Dat Schiphol die samenwerking wil stoppen vanwege het wanbestuur aldaar, is voor Knops een van de redenen om niet de 18 miljoen euro aan coronasteun uit te betalen.
Maar onder meer de ChristenUnie en de PvdA vragen zich af of dit wel legitiem is. Don Ceder (ChristenUnie) benadrukt dat de ministerraad al akkoord was gegaan met het steunpakket. Ook was het op orde brengen van het bestuur op het vliegveld geen voorwaarde voor de coronasteun. Ceder vindt dat de Nederlandse overheid zich ook aan de afspraken moet houden.
Vaccinatiemedewerkers van de GGD krijgen regelmatig te maken met agressie en geweld. Een woordvoerder van GGD GHOR Nederland bevestigt die signalen binnen te krijgen vanuit meerdere regio's.
De GGD regio Utrecht gaf dinsdag aan dat agressie en uitspattingen van fysiek geweld in meerdere gevallen heeft geleid tot aangiftes, zo zei coronamanager Tessa Rijntalder tegen RTV Utrecht. Precieze aantallen heeft ze niet, het gaat volgens haar om "een of twee handen vol".
Ook de landelijke GGD GHOR heeft geen cijfers over hoe vaak medewerkers hiermee te maken krijgen, maar herkent de geluiden uit Utrecht. "Mensen zijn boos als ze denken op locatie een ander vaccin te kunnen regelen dan waarvoor ze komen en dat niet lukt", zegt de woordvoerster. "Dat soort uitspattingen heeft impact op onze mensen, het is niet leuk als je uitgescholden wordt." Ze hoopt dat mensen beseffen dat de GGD de uitvoerende partij is van de vaccinatiestrategie. "Wij bepalen niet wie wanneer met welk vaccin wordt gevaccineerd."
Andere aanleidingen voor agressie en geweld zijn volgens Rijntalder onvrede over openingstijden en locaties van de GGD en mensen die eerder een prik willen dan dat ze aan de beurt zijn. De agressie beperkt zich niet tot vaccinatielocaties, want ook bij teststraten en telefonisch bij de callcenters lopen de emoties soms hoog op, zo zei Rijntalder. En dus heeft de GGD korte lijntjes met de politie. "Zij schieten ons snel te hulp als dat nodig is." Bij vaccinatielocaties zijn beveiligers aanwezig.
De Europese toezichthouder voor vaccins doet onderzoek naar het overlijden van een 37-jarige vrouw in België na toediening van het coronavaccin van Janssen. Het is voor zover bekend de eerste keer in Europa dat iemand sterft na toediening van het vaccin, dat in Leiden is ontwikkeld.
De vrouw zou na vaccinatie last hebben gekregen van een combinatie van bloedstolsels en een laag aantal bloedplaatjes. Deze zeldzame en gevaarlijke aandoening wordt TTS genoemd. Het was al bekend dat dit een bijwerking van de coronavaccins van Janssen en AstraZeneca zou kunnen zijn. De bloedklachten staan daarom ook in de bijsluiters van de twee vaccins.
De toezichthouder, het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA), doet het onderzoek samen met de vaccinwaakhonden uit België, waar de vrouw overleed, en Slovenië, waar ze vandaan kwam. Volgens het EMA hebben tot nu toe ruim 1,3 miljoen mensen in de Europese Unie het Janssen-vaccin gekregen.
Vanwege het overlijden van de vrouw heeft België voorlopig besloten om het vaccin van Janssen niet aan mensen van 40 jaar en jonger toe te dienen. Nederland wacht het onderzoek af.
Het is volgens minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) waarschijnlijk dat vrij reizen in Europa toch pas weer mogelijk wordt als iemand volledig is gevaccineerd. In dat geval zal het kabinet zorgen voor een gratis PCR-test voor mensen die op vakantie willen naar het buitenland.
Omdat vermoedelijk nog niet iedereen op de drempel van de vakantie twee prikken heeft "lijkt het logisch" om een test dan gratis aan te bieden, zei de demissionair minister na coronaoverleg woensdag. De twee prikken zijn nodig voor het Europees certificaat dat reizen in de vakantieperiode mogelijk moet maken. Er zijn echter alternatieven: een negatief testbewijs of bewijs dat je recent corona hebt gehad, moet ook reizen mogelijk maken.
Alleen van het vaccin van Janssen is maar één prik nodig om volledig gevaccineerd te zijn.
Verscheidene seniorenverenigingen willen dat de gemeenschaps- en buurthuizen volledig opengaan. Dat meldt belangenvereniging KBO Brabant. Gevaccineerde thuiswonende senioren willen volgens de organisatie meer vrijheden om elkaar te ontmoeten. De organisatie zegt te spreken namens de ouderenorganisaties ANBO, KBO-PCOB, NOOM en Koepel Gepensioneerden.
"De vrijwilligers van de lokale seniorenverenigingen staan te popelen om de ontmoetingsactiviteiten in gemeenschaps- en buurthuizen weer op te starten. Zij zien in de praktijk wat de langdurige thuisisolatie betekent voor senioren; velen zijn er jaren ouder door geworden", zegt KBO Brabant. "Onlangs is besloten dat bibliotheken open mogen, maar over buurthuizen geen woord. De gemeenschapshuizen en daarmee de thuiswonende senioren trekken aan het kortste eind, terwijl voor die laatsten de eerste én meest beperkende maatregelen golden in deze pandemie."
Het kabinet zet op zaterdag 5 juni de volgende stap in het versoepelen van de coronamaatregelen. Welke maatregelen afgeschaald worden, besluit het kabinet aankomende vrijdag, zegt demissionair coronaminister Hugo de Jonge. Vrijdagavond om 19.00 uur geeft het kabinet daar dan verdere toelichting over op een persconferentie.
Eerder stond 9 juni op de planning voor de volgende fase van het zogeheten openingsplan. Volgens het plan kunnen mensen na de derde stap weer maximaal vier bezoekers thuis ontvangen en kan de horeca ook binnen weer gasten bedienen. Hier vallen ook cafés en kroegen onder, de zogeheten "natte horeca". Eerder zou alleen horeca opengaan voor uit eten, maar het kabinet wil af van het onderscheid tussen "natte" en "droge" horeca. Grotere horecagelegenheden kunnen mogelijk open met toegangstesten.
Ook zouden culturele instellingen zoals musea de deuren weer kunnen openen. Of de volledige derde stap van het openingsplan op 5 juni al gezet kan worden, kon De Jonge woensdag niet zeggen. Volgens de minister zijn er "een aantal uitwerkingskwesties die we moeten beslechten".
Wel zijn eerdere versoepelingen al mogelijk, omdat alle coronacijfers de goede kant op gaan. "Alle seinen staan op groen." Volgens De Jonge heeft het kabinet het besluit genomen omdat het allerlei sectoren, zoals de horeca en de cultuursector, helpt. "Het is voor heel veel mensen een goed idee."
Het Outbreak Management Team vond sneller versoepelen in het meest recente advies nog geen goed idee omdat het risico bestaat dat het aantal patiënten weer zal stijgen. De minister brengt daar tegenin dat de cijfers sindsdien nog verder zijn verbeterd. Bovendien gaat het maar om "een aantal dagen", aldus De Jonge. Mochten de coronacijfers toch verslechteren, dan kan het kabinet aan een "noodrem" trekken.
Tussen dinsdag- en woensdagochtend registreerde het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) 2794 nieuwe coronabesmettingen. Dat zijn er opnieuw veel minder dan het weekgemiddelde. Afgelopen zeven dagen werden gemiddeld 3351 positieve testuitslagen per etmaal geregistreerd.
Het afgelopen etmaal werden 10 nieuwe sterfgevallen door corona gemeld. Dat wil niet zeggen dat al deze mensen in de afgelopen 24 uur zijn overleden. Als een coronapatiënt overlijdt, wordt dit soms pas na een tijdje doorgegeven. In totaal zijn nu meer dan 17.500 mensen aan de gevolgen van een coronainfectie overleden.
De gemeente Amsterdam meldde het afgelopen etmaal de meeste nieuwe besmettingen, 151 in totaal. In Den Haag kwamen 102 nieuwe coronagevallen aan het licht, Tilburg telde er 69. In Den Bosch kregen 53 mensen te horen dat ze corona hebben en in Rotterdam 51.
Ongeveer 150.000 mensen in Nederland hebben het coronavaccin van Janssen gekregen, maar er zijn nog geen gevallen bekend van bloedstolsels (trombose) in combinatie met een laag aantal bloedplaatjes. Bijwerkingencentrum Lareb heeft daar nog geen meldingen over ontvangen.
Het Janssen-vaccin werd op 21 april, iets meer dan een maand geleden, voor het eerst toegediend in Nederland. In de bijsluiter staat dat mensen na de prik met het Leidse vaccin last zouden kunnen krijgen van de zeldzame en gevaarlijke bijwerking. Diezelfde bloedklachten waren in andere landen reden om het middel niet meer te gebruiken.
De bijwerking kan ook ontstaan bij het coronavaccin van AstraZeneca. Daarvan zijn tot nu toe zestien meldingen binnengekomen bij het Lareb, op 1,9 miljoen gezette prikken. Twee van de zestien mensen zijn overleden.
In totaal zijn nu 351 mensen overleden na coronavaccinatie. Dat ze na de prik stierven, wil niet automatisch betekenen dat ze ook door het vaccin zijn overleden. De meeste meldingen gaan over het vaccin van Pfizer en BioNTech, dat vooral aan ouderen wordt toegediend. Bij de vorige update, twee weken geleden, had het Lareb 320 meldingen van sterfgevallen na vaccinatie gekregen.
De leegloop op de corona-afdelingen van ziekenhuizen houdt aan. Ziekenhuizen behandelen momenteel 1618 mensen vanwege Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt. Dat is het laagste aantal sinds 5 december.
De ziekenhuizen zagen afgelopen etmaal 63 bedden vrijkomen. Het is de negende achtereenvolgende dag waarop de bezetting afneemt. In die negen dagen daalde het aantal opgenomen patiënten met 565.
Op de verpleegafdelingen liggen nu 1059 coronapatiënten. Dat zijn er 43 minder dan op dinsdag. Het is het laagste aantal sinds 12 oktober. Het aantal coronapatiënten op de intensive cares daalde afgelopen etmaal met twintig naar 559.
Nederland heeft geen plannen om net zoals België een leeftijdsgrens in te stellen voor het coronavaccin van Janssen. Het ministerie van Volksgezondheid laat weten dat de inzet van het vaccin opnieuw wordt overwogen als de instanties die erover gaan hun advies wijzigen.
Het oordeel van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) is voor Nederland leidend. Verder laat het kabinet zich over het gebruik van de verschillende vaccins adviseren door de Gezondheidsraad en het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).
In België wordt het Janssen-vaccin uit voorzorg niet meer gegeven aan inwoners van 40 jaar en jonger, met een uitzondering voor daklozen en mensen zonder verblijfspapieren. De regering heeft dit besloten nadat een jongere vrouw die met het middel was ingeënt was overleden.
Eerder besloten de Belgen al het vaccin van AstraZeneca alleen nog toe te dienen aan mensen boven de 40 jaar vanwege zeldzame bijwerkingen. In Nederland ligt de leeftijdsgrens voor AstraZeneca bij 60 jaar.
De GGD Amsterdam heeft na bron- en contactonderzoek zestien coronabesmettingen gevonden die gerelateerd kunnen worden aan de viering van het kampioenschap van Ajax op 2 mei. Dat meldt de voorzitter van de Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland en burgemeester van Amsterdam, Femke Halsema, in een brief aan de gemeenteraad.
Vermoedelijk ligt het werkelijke aantal coronabesmettingen die een link hebben met de viering hoger, staat in de brief. Dat komt volgens de GGD door het gebruik van zelftesten, waardoor niet alle besmettingen bij de GGD gerapporteerd worden. Ook zal niet iedereen bij het bron- en contactonderzoek hebben gemeld dat ze bij de bijeenkomst bij de Johan Cruijff ArenA aanwezig waren.
Van de zestien besmette personen gaven drie mensen aan tijdens hun besmettelijke periode bij het kampioensfeest te zijn geweest, maar waarschijnlijk al eerder elders te zijn besmet. De overige dertien positief geteste personen gaven aan bij de viering te zijn geweest en dit als meest aannemelijke bron voor hun infectie te beschouwen.
Corona blijkt gevaarlijker voor mensen die meer vet in en tussen hun spieren hebben. Zij lopen 20 procent meer kans om te overlijden dan mensen met een vergelijkbaar postuur, zo hebben onderzoekers van UMC Groningen en Amsterdam UMC ontdekt.
Dat mensen met overgewicht een hoger risico lopen om ernstig ziek te worden door het coronavirus, is al langer bekend. Nu blijkt dat de verdeling van vet een belangrijke factor is. De wetenschappers van de twee academische ziekenhuizen onderzochten de vetverdeling van 215 Covid-patiënten. Uit hun analyse kwam naar voren dat mensen met precies dezelfde BMI (Body Mass Index) een aanmerkelijk hogere sterftekans hadden als zij meer vet in en tussen de spieren hadden.
Een sluitende verklaring kunnen de onderzoekers nog niet geven. Radioloog Alain Viddeleer van het UMCG, die het onderzoek leidde, heeft wel vermoedens. "Mensen met dezelfde BMI-waarde hebben in totaal evenveel vet, maar de verdeling hiervan verschilt per persoon. Van mensen die meer vet rond de buikorganen hebben, weten we dat ze meer kans hebben op allerlei aandoeningen. Mogelijk is het vet in en tussen de spieren een afspiegeling van het vet rond de buikorganen", aldus de onderzoeker.
"Een andere mogelijkheid is dat de ademhalingsspieren minder goed functioneren door het vet ertussen, of dat het vet ontstaan is door verval van spierweefsel."
Naar de precieze oorzaak moet nader onderzoek worden gedaan. Viddeleer legt uit dat het soms belangrijk kan zijn om in te schatten hoe hoog het overlijdensrisico is dat een patiënt loopt. "Dit kan van belang zijn bij schaarste aan ic-plekken, de zogenaamde fase 3 die recent dreigde", zegt hij. In dat geval gaan mensen met een hogere overlevingskans voor. "Gelukkig hebben we dit in Nederland kunnen afwenden, maar voor andere landen dreigt deze situatie nog steeds", aldus de radioloog.
De coronavaccinaties komen beschikbaar voor de eerste lichting Nederlanders onder de 50 jaar. Mensen die in 1971 zijn geboren, kunnen nu een afspraak maken, zo laat demissionair minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge weten via Twitter. Hij heeft het over "de eerste veertigers". Een deel van de mensen om wie het gaat, moet immers nog 50 worden.
Leeftijdsgenoten die in de zorg werken of een medische indicatie hebben, zijn al met voorrang aan de beurt gekomen. De rest van de groep krijgt een uitnodiging om zich door de GGD te laten prikken. Wachten op de brief hoeft niet: via coronavaccinatie-afspraak.nl kan een afspraak worden ingepland.
Wie zich wil laten vaccineren kan terecht bij een van de 136 vaccinatielocaties. De mensen die op grond van hun beroep of vanwege gezondheidsklachten al zijn gevaccineerd, kunnen de uitnodiging weggooien.
Momenteel worden ongeveer een miljoen mensen per week gevaccineerd. Sinds dinsdag mochten mensen die in 1969 en 1970 zijn geboren al een afspraak maken.
België stopt met het inenten met het Janssen-vaccin van mensen van 40 jaar en jonger, nadat een vrouw in een Belgisch ziekenhuis was overleden. Het zou gaan om een vrouw met een buitenlandse nationaliteit, die in het buitenland werd gevaccineerd met het vaccin van Johnson & Johnson, het moederbedrijf van het Leidse Janssen.
Dat heeft de Vlaamse minister van Volksgezondheid Wouter Beke bevestigd aan de redactie van nieuwszender VRT. Volgens de minister "wordt een verband gelegd tussen het overlijden en het vaccin".
"Het gaat om een vrouw jonger dan 40 jaar, daarom hebben we nu advies gevraagd aan het Europees Geneesmiddelenagentschap om de zaak verder te onderzoeken", zegt Beke tegen VRT Nieuws. "Maar voor de brede bevolking hebben we beslist om het vaccin van Johnson & Johnson voorlopig niet meer toe te dienen aan mensen die 40 jaar of jonger zijn."
Burgemeester Cees van den Bos van de gemeente Urk is positief getest op corona. De gemeente meldt op haar website dat de afspraken en openbare verplichtingen van Van den Bos gedurende zijn isolatieperiode zijn geannuleerd.
Veel mensen die in november nog lieten weten dat zij niet gevaccineerd willen worden, willen dat nu wel. Dat melden AD en EenVandaag na gezamenlijk onderzoek. De ommezwaai komt onder andere doordat de inentingen blijken te werken. Ook vrezen mensen straks geen kant op te kunnen zonder vaccin of ervaren ze sociale druk om zich te laten prikken.
In november gaf 28 procent nog aan zich zeker niet of waarschijnlijk niet te willen laten vaccineren. Inmiddels is dat aantal afgenomen naar 13 procent. Het panelonderzoek werd maandag en dinsdag gehouden en er deden een kleine 26.000 mensen mee. Ongeveer 700 deelnemers werd gevraagd waarom zij van gedachten zijn veranderd over de coronaprik.
Als er eventueel coronabesmettingen onder het publiek van Eurovisie Songfestival aan het licht komen worden deze later toch wel wel bekendgemaakt. Dat gebeurt echter pas na het bron- en contactonderzoek van de GGD, zo laat een woordvoerder van Fieldlab weten. Het liedjesfestijn in Ahoy Rotterdam vorige week was een proefevenement.
Eerder liet een woordvoerder van Fieldlab nog weten dat de besmettingscijfers van het Songfestival niet gedeeld zouden worden. Volgens de zegsman zou zo'n bekendmaking ervoor zorgen dat alle berichtgeving dan alleen nog maar over de besmettingen zou gaan en niet over de rest van het onderzoek.
"Op social media is er enige ophef ontstaan over het feit dat wij geen cijfers over mogelijke besmettingen rondom het Eurovisie Songfestival geven", stelde Fieldlab gisteravond vast. "Die nemen we wel mee in onze rapportage, maar dat is pas het geval na eventueel bron- en contactonderzoek door de GGD." Dat onderzoek duurt zo'n drie weken.
Bezoekers die bij de tv-opnames in Ahoy aanwezig waren, moesten zich vooraf verplicht laten testen. Er zijn in totaal 28.249 mensen getest, waarvan 31 een positieve uitslag kregen. Zij mochten niet naar binnen. Alle toeschouwers is gevraagd zich binnen vijf dagen na het evenement te laten testen, zoals bij eerdere proefevenementen, maar dat is niet verplicht.
songfestival
De Eerste Kamer heeft afgelopen nacht ingestemd met de wet die toegangstesten mogelijk maakt. Ook de quarantaineplicht voor reizigers uit landen met een zeer hoog coronarisico haalde het in de senaat. De plannen konden mede met dank aan GroenLinks op een meerderheid rekenen.
Hoewel de nieuwe coronamaatregelen eerder deze maand al door de Tweede Kamer werden goedgekeurd, moest het kabinet zich nog inzetten om de Eerste Kamer te overtuigen. Verschillende partijen, waaronder PVV en PvdA, vinden dat met name de wet voor toegangstesten nog te veel ruimte laat voor interpretatie. Uiteindelijk bleek GroenLinks onmisbaar om VVD, D66, CDA en ChristenUnie aan een meerderheid te helpen.
Deel dit artikel
Ja, ik wil graag wekelijks de nieuwsbrief van Hart van Nederland ontvangen met daarin het laatste nieuws en aanbiedingen die wijzelf of in samenwerking met onze partners organiseren.
Meld je aan om wekelijks onze nieuwsbrief te ontvangen. Je kan je altijd uitschrijven. Persoonsgegevens worden verwerkt in overeenstemming met de Privacyverklaring van Talpa Network.