LIVEBLOG | 21 patiënten minder op ic's, grootste daling sinds half maart

Nederland gaat vanaf volgende week woensdag weer een klein beetje van het slot. Dan verdwijnt de avondklok, wordt het thuisbezoek uitgebreid, mogen de terrassen 's middags open en kunnen winkeliers weer bezoekers ontvangen zonder afspraak. Volg in dit liveblog het laatste coronanieuws.

• Aantal nieuwe bevestigde coronabesmettingen op vrijdag: 8.123, dat zijn er 1152 minder dan op vrijdag

• Tussen 15 april en 21 april testte 10,5 procent van de geteste personen positief

• Het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis op vrijdag: 2.514, dat zijn er 99 minder dan op vrijdag

• Het aantal coronapatiënten op de intensive care op vrijdag: 816, dat zijn er 21 minder dan op vrijdag

• Aantal sterfgevallen dat is gemeld op zaterdag: 22 er zijn tot nu toe 17.038 coronadoden geregistreerd

• Tot nu toe zijn er naar schatting 5.039.385 coronavaccins toegediend, het gaat dan zowel om eerste als tweede prikken

Update 18:58 - Huisartsen verontwaardigd over uitspraken vaccinatiebaas RIVM

Volgens de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) heeft een interview in het AD met de vaccinatiebaas bij het RIVM, Jaap van Delden, geleid tot "verontwaardiging en onrust" onder huisartsen. In het interview reageert Van Delden op berichten van huisartsen dat er geregeld vaccins van AstraZeneca overblijven, omdat sommige 60- tot en met 64-jarigen hun prik niet komen halen.

De LHV schrijft in een verklaring op de website dat in het interview het beeld wordt geschetst dat "de inzet van AstraZeneca nauwelijks nog nodig zou zijn in de vaccinatiestrategie". En dat terwijl het vaccin volgens de LHV juist "erg belangrijk" is in deze weken. Het kost huisartsen al veel moeite om de opkomst hoog te houden, aldus de vereniging. "Dit helpt daar absoluut niet in. Dat hebben we ook aan het RIVM laten weten."

Update 18:47 - Geen aanhoudingen bij mars tegen coronamaatregelen in Rotterdam

De demonstratie zaterdagmiddag tegen de coronamaatregelen in het centrum van Rotterdam is rustig verlopen, laat de politie weten. De demonstranten, die meeliepen in de 'Mars voor Vrijheid', zijn inmiddels vertrokken. De politie heeft geen aanhoudingen verricht, aldus een woordvoerster. De paar honderd demonstranten liepen onder begeleiding van de politie van het Stadhuisplein via de Karel Doormanstraat en de Nieuwe Binnenweg naar het Schouwburgplein, waar de mars eindigde.

De actievoerders demonstreerden vorige week ook al in Rotterdam. Ook dat protest verliep volgens de politie gemoedelijk.

Update 17:21 - PvdA en D66 willen nieuw advies Gezondheidsraad over AstraZeneca

Het kabinet zou een nieuw advies aan de Gezondheidsraad moeten vragen over de inzet van het vaccin van AstraZeneca. Dat vinden de Partij voor de Arbeid en D66. Aanleiding voor de oproep is een mededeling van het Europees geneesmiddelenbureau EMA van vrijdag. Dat zei, na verdere bestudering van het vaccin, dat de voordelen ervan opwegen tegen de nadelen, voor alle volwassenen.

In Nederland wordt het vaccin alleen nog ingezet bij mensen tussen 60 en 64 jaar, vanwege een zeer zeldzame, maar ernstige bijwerking die kan optreden. Het gaat om een combinatie van trombose en een laag aantal bloedplaatjes. Enkele mensen zijn daaraan overleden, waaronder één vrouw in Nederland. Coronaminister Hugo de Jonge nam het besluit om het vaccin alleen in te zetten bij oudere mensen na een advies van de Gezondheidsraad, maar de mededeling van het EMA is volgens PvdA-Kamerlid Attje Kuiken reden om de raad te vragen om een nieuw advies.

D66'er Jan Paternotte sluit zich daarbij aan. Hij wijst erop dat in Canada het vaccin wel wordt ingezet bij mensen tussen 40 en 60 jaar en dat premier Justin Trudeau en diens vrouw Sophie net hun eerste Astra-prik hebben gehad. Kuiken en Paternotte zijn daarnaast ontstemd over een interview dat Jaap van Delden, chef vaccinaties bij het RIVM, gaf aan het AD. Daarin zei hij dat het AstraZeneca-vaccin binnenkort niet meer nodig is. Van Delden wekt daarmee de indruk dat het een tweederangsvaccin is, vinden de twee Kamerleden. Kuiken wil opheldering van De Jonge.

Update 16:53 - Coronadashboard meldt vijf miljoenste coronaprik

Het ministerie van Volksgezondheid schat dat tot nu toe iets meer dan 5 miljoen coronaprikken zijn gezet. Het gaat om eerste inentingen en herhaalprikken bij elkaar. Het geschatte aantal op het coronadashboard staat nu op 5.039.385 toegediende vaccindoses.

Naar verwachting worden deze week, die loopt van 19 tot en met 25 april, in totaal 729.732 vaccinaties gezet. Het daadwerkelijke aantal kan anders zijn, bijvoorbeeld omdat mensen hun afspraak afzeggen. Afgelopen zeven dagen zijn volgens het dashboard gemiddeld iets meer dan 96.000 prikken per dag gezet.

Het vaccinatiecijfer, dat dagelijks wordt bijgewerkt op het coronadashboard, is deels gebaseerd op berekeningen. Gegevens van zorginstellingen en huisartsenpraktijken stromen nog niet automatisch binnen in een centraal systeem van het RIVM. Daarom wordt het aantal prikken dat daar is gezet bepaald op basis van afgeleverde doses. Daarin zit dan de aanname dat die in de dagen na bezorging daadwerkelijk zijn toegediend. GGD'en, die het meest prikken, leveren wel harde cijfers aan.

Update 15:59 - RIVM registreert 8123 nieuwe coronagevallen, opnieuw een daling

Het aantal nieuwe coronagevallen is afgelopen etmaal opnieuw gedaald. Tussen vrijdagochtend en zaterdagochtend zijn bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) 8123 nieuwe coronagevallen geregistreerd. Dat zijn er 1152 minder vergeleken met de voorgaande dag. Aanvankelijk berichtte het RIVM vrijdag over 9292 nieuwe gevallen, maar dat aantal werd iets naar beneden bijgesteld.

Ook vrijdag daalde het aantal nieuwe besmettingen. De dagen daarvoor nam het aantal op dagbasis juist toe.

Update 14:43 - 21 patiënten minder op ic's, grootste daling sinds half maart

Het aantal coronapatiënten op de Nederlandse intensive cares is zaterdag gedaald met 21, de grootste afname sinds 13 maart. In totaal liggen nu nog 816 mensen met corona op de ic's, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Vrijdag nam het aantal coronapatiënten op de ic's al af met twee. Donderdag nam het aantal nog toe met 17, de grootste stijging sinds 8 april. In totaal zijn nu 2514 patiënten met Covid-19 opgenomen in de Nederlandse ziekenhuizen, 99 minder dan vrijdag.

Update 14:21 - Paar honderd mensen bij mars tegen coronamaatregelen in Rotterdam

In het centrum van Rotterdam hebben zich zaterdagmiddag opnieuw een paar honderd mensen verzameld op het Stadhuisplein voor een'Mars voor Vrijheid' tegen de coronamaatregelen. Er zijn ook behoorlijk wat agenten aanwezig.

De demonstranten lopen onder begeleiding van de politie vanaf ongeveer 14.30 uur van het Stadhuisplein over de Karel Doormanstraat en de Nieuwe Binnenweg naar het Schouwburgplein, waar de mars eindigt. De actievoerders zijn het oneens met het coronabeleid. Vorige week demonstreerden ze ook al in Rotterdam na een oproep op sociale media, genaamd 'Mars voor Vrijheid: Mijn leven, mijn kinderen, mijn keuze.' Dit protest liep toen volgens de politie gemoedelijk.

Update 11:15 - 'Kom met begrijpelijke voorlichting over coronavaccinatie'

In een brief aan het ministerie van Volksgezondheid vragen twee artsen om een "duidelijke en voor iedereen begrijpelijke" voorlichtingscampagne over de coronavaccinatie. De opstellers, de Rotterdamse huisarts Shakib Sana en hoogleraar en internist aan het Erasmus MC Robin Peeters, merken dat veel informatie nu aan een deel van de bevolking voorbijgaat, met name in achterstandswijken. Hun oproep krijgt de steun van een lange lijst zorgverleners, beroepsverenigingen van artsen en verpleegkundigen, en een aantal ziekenhuizen.

Volgens Sana en Peeters heeft de wisselende vaccinatiestrategie van de overheid geleid tot grote angst en twijfel onder kwetsbare mensen in achterstandswijken. "Mensen die toch al beperkte en vaak eenzijdige informatie uit hun omgeving ontvangen, blijken hun keuzes op die angst en twijfel te baseren. Dat is invoelbaar doordat er vooral veel aandacht is voor de zeldzame bijwerkingen, zonder op eenvoudige wijze de gevaren van de ziekte ernaast te zetten." De vaccinatiebereidheid is daardoor in die wijken erg laag, terwijl daar de kans om met corona besmet te raken en eraan te overlijden juist relatief hoog is.

Bovendien is de informatie uit de persconferenties van premier Mark Rutte en minister Hugo de Jonge volgens Sana en Peeters nogal formeel en bereikt die daarom 35 procent van de bevolking niet. Daarom moet er heldere en toegankelijke voorlichting komen voor "personen die de taal onvoldoende machtig zijn en het niet zo snel kunnen volgen". Het medische duo pleit voor een grootschalige campagne via landelijke maar ook vooral lokale media. Ook willen ze dat de overheid gebruikmaakt van buurt- en clubhuizen, kerken en moskeeën, azc's en markten om informatie te verspreiden.

"Dé uitweg uit de pandemie is: een groot deel van de bevolking vaccineren", aldus Sana en Peeters.

Update 10:09 - 'Stem herstelplan ook af op de toekomst'

De politiek moet met economische herstelplannen niet alleen terug willen naar de situatie zoals die voor corona was, maar ook naar de toekomst kijken. Die oproep doet directeur Pieter Hasekamp van het Centraal Planbureau (CPB) in een interview in de Volkskrant. Voor veel dingen geldt wat Hasekamp betreft "dat je niet per se terug wil naar hoe het was".

"Al vóór corona stonden we voor grote maatschappelijke opgaven, zoals de tweedeling op de arbeidsmarkt en het klimaatprobleem", benadrukt de CPB-directeur. "We moeten die thema’s in een nationaal herstelplan betrekken." Als je alleen maar naar de korte termijn kijkt, geef je namelijk "visieloos geld uit". "Dan breng je alles terug in de oude staat, maar dat is niet per se de optimale uitkomst."

Hasekamp is ook bang dat de rekening van de crisis bij de jongeren terechtkomt. Die zijn nu al vaker dan gemiddeld de dupe omdat ze vaker flexibel werk hadden dat ophield en ook veel stages niet door konden gaan. Bovendien moeten jongeren relatief lang betalen voor de hogere staatsschuld, terwijl oudere generaties daar nu juist van profiteren.

Een hogere staatsschuld hoeft op zich geen probleem te zijn, vindt Hasekamp. "Als je dat geld goed besteedt, kan het echt een investering in de toekomst zijn. Maar inmiddels heet zowat elke uitgave een investering. Terwijl dat niet altijd zo is."

De tweedeling op de arbeidsmarkt zorgt ook voor sociale ongelijkheid en die moet aangepakt worden, meent Hasekamp. "Economisch gezien gaat het ten koste van de ontwikkelingsmogelijkheid van mensen. Sociale ongelijkheid vertaalt zich in kansenongelijkheid." Kinderen van ouders met een lager inkomen en een lager onderwijsniveau doen het minder goed in het onderwijs, legt hij uit. Dat betekent dat zij zich niet zo goed kunnen ontwikkelen als kinderen uit rijkere gezinnen. "Dat schaadt uiteindelijk de economie."

Update 04:55 - Kroegbaas schroeft bierprijs tandenknarsend op

Wie vanaf komende woensdag een paar biertjes drinkt op het heropende terras, doet er goed aan een gevulde portemonnee mee te nemen. Een pilsje kan dubbeltjes duurder zijn dan vóór de lockdown: "Het gaat hard richting drie euro per fluitje."

Update 03:54 - RIVM-vaccinbaas: einde voor AstraZeneca in Nederland al in zicht

Jaap van Delden, de vaccinatiebaas van het RIVM, denkt dat de miljoenen doses van het AstraZeneca-vaccin die Nederland na half mei geleverd krijgt, grotendeels niet meer worden gebruikt. Dat zegt hij tegen het AD. Reden is dat er de komende tijd zoveel coronavaccins worden geleverd, dat die van AstraZeneca al snel niet meer nodig zijn.

Het vaccin is minder populair vanwege de berichten over de mogelijke bijwerking van trombose. Op sommige plekken kwamen veel mensen uit de doelgroep van 60- tot 64-jarigen hun prik niet halen. In totaal ontvangt Nederland 11,7 miljoen vaccins. De niet gebruikte worden mogelijk over armere landen verdeeld.

"Tot nu toe kunnen 60- tot 64-jarigen geen ander vaccin krijgen. Later dit jaar kan dit veranderen", stelt Van Delden. "Het kan straks zo zijn dat je je nog eens op één bepaalde groep richt, om daar de vaccinatiegraad te verhogen. Bij die groepen zou je veegrondes kunnen houden, waarbij je iedereen die niet gevaccineerd is nog een keertje langs gaat."

Van Delden geeft tegen de krant toe dat de overheid niet precies weet hoeveel prikken er tot nu toe zijn gezet, omdat de registratie van de vaccinatie bij huisartsen en in zorginstellingen fors achterloopt. "Ja, dat is lastig. Er zit gewoon marge in dat getal, dat zou ik zelf natuurlijk ook liever anders zien. Schattingen zijn niet zo comfortabel. Je werkt liever met registraties," aldus Van Delden.

Update 01:10 - Toezichthouder beëindigt pauze met Janssen-coronavaccin in VS

De Amerikaanse farmaceutische toezichthouder FDA heeft een einde gemaakt aan de eerder aanbevolen pauze met het gebruik van het Janssen-coronavaccin, meldt The New York Times. De FDA heeft dat besluit genomen op basis van een advies van het het Amerikaanse centrum voor ziektepreventie (CDC), eerder vrijdagavond. Dat beval aan om het gebruik van het Leidse Janssen-coronavaccin te hervatten. Experts van de gezondheidsdienst stellen dat de voordelen van het middel opwegen tegen de nadelen.

De FDA zal een waarschuwingslabel bij de Janssen-vaccins voegen, waarop mensen worden gewaarschuwd voor een potentieel risico op zeldzame gevallen van vorming van bloedstolsels na toediening van het vaccin.

De VS schortten het gebruik van het vaccin van het dochterbedrijf van farmaceut Johnson & Johnson vorige week dinsdag op nadat zeker zes relatief jonge mensen na vaccinatie te maken kregen met een zeer zeldzame en gevaarlijke combinatie van bloedstolsels en een laag aantal bloedplaatjes. Een van hen overleed, en later kwam er nog een tweede sterfgeval bij.

"Het Janssen-coronavaccin wordt aanbevolen voor personen vanaf 18 jaar onder de noodvergunning van de FDA", liet het CDC-adviescomité vrijdagavond weten. Dat stemde eerder op de avond over het uit te brengen advies.

In de VS waren een kleine 7 miljoen prikken met het Janssen-vaccin gezet. Volgens nieuwszender CNN beschikken de VS nog over ruim 9 miljoen doses.

Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) had het Janssen-vaccin goedgekeurd voor gebruik in de EU, maar Johnson & Johnson riep na het Amerikaanse besluit op het voorlopig niet te gebruiken. Na een nieuwe positieve beoordeling van het EMA dinsdag, werden deze week ook in de EU de eerste Janssen-prikken gezet. In Nederland was dat woensdag in Leiden.

Hart van Nederland/ANP