LIVEBLOG | Daling aantal besmettingen zet door: 1.040 nieuwe gevallen gemeld

Het is eindelijk zover. Nederland is sinds afgelopen week na een half jaar deels uit de lockdown. Zo mogen we weer uit eten, een filmpje pakken, naar het museum of stomen in de sauna. Volg in dit liveblog het laatste coronanieuws.

• Aantal nieuwe bevestigde coronabesmettingen op woensdag: 1.040, dat zijn er 18 minder dan op dinsdag

• Op maandag 14 juni testte 4,2 procent van de bij de GGD geteste personen positief

• Het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis op woensdag: 605, dat zijn er 40 minder dan op dinsdag

• Het aantal coronapatiënten op de intensive care op woensdag: 239, dat zijn er 11 minder dan op dinsdag

• Op woensdag zijn 4 sterfgevallen gemeld, in totaal zijn er tot nu toe 17.719 coronadoden officieel geregistreerd

• Tot nu toe zijn er naar schatting 12.862.499 coronavaccins toegediend, het gaat dan zowel om eerste als tweede prikken

Update 19:13 - Mensen kunnen vanaf 23 juni afspraak maken voor prik met Janssen

Mensen die het coronavaccin van Janssen willen krijgen, kunnen daar vanaf volgende week woensdag een afspraak voor maken. Op 23 juni wordt daarvoor een speciaal telefoonnummer opengesteld. De eerste prikken worden volgende week vrijdag gezet. Dat gebeurt in elke regio op minimaal één locatie. Dat laat de overkoepelende organisatie GGD GHOR Nederland weten na een bericht van de NOS.

In de eerste twee weken zijn 200.000 doses beschikbaar, meldt het ministerie van Volksgezondheid. "Dit is niet superveel. Dus als je een uitnodiging voor een ander vaccin krijgt, maak dan die afspraak, dan weet je in elk geval zeker dat je aan de beurt komt. Je kunt je dan altijd nog melden voor Janssen", zegt een woordvoerster van het ministerie. Het is nog niet bekend hoeveel mensen na de komende twee weken kunnen worden geprikt, omdat het niet duidelijk is hoeveel doses Janssen kan leveren.

Update 18:15 -De Jonge: meer dan 13 miljoen coronaprikken gezet

Nederland heeft inmiddels meer dan 13 miljoen prikken tegen het coronavirus gezet. Dit zijn zowel eerste inentingen als herhaalvaccinaties. Minister Hugo de Jonge maakte het nieuwe cijfer woensdag bekend, vier dagen na de 12 miljoenste prik en acht dagen na de 11 miljoenste prik. De stijging betekent dat er ongeveer 250.000 mensen per dag worden gevaccineerd. Volgens het coronadashboard van de overheid komt dit neer op 341 mensen per minuut. Volgens de planning moeten alle volwassenen die dat willen half juli ten minste een eerste dosis hebben gekregen.

Update 18:20 - Zorgen om feestvierende jongeren die coronavirus meenemen na examenreis

Het aantal coronabesmettingen onder jongeren die terugkeren van een examenreis naar Spanje of Portugal is de afgelopen week sterk toegenomen. Gezondheidsdienst RIVM doet onderzoek onder zo'n 200 besmette jongeren en roept feestvierders op om zich bij thuiskomst te laten testen. Lees meer

Update 18:18 - RIVM waarschuwt voor smog: ook mensen die corona hebben (gehad) moeten oppassen

Vandaag en morgen is in heel Nederland kans op smog, vooral in de namiddag en vroege avond. Het RIVM raadt mensen met luchtwegaandoeningen daarom aan binnen te blijven en geen zware inspanningen te doen. Dat advies geldt ook voor mensen die last hebben (gehad) van corona.

Lees meer

Update 18:15 - Vlaanderen laat mogelijk op 1 september mondkapjes en afstand los

Het ziet ernaar uit dat Vlaanderen op 1 september terug gaat naar 'normaal'. “Het streefdoel van Vlaanderen om terug te keren naar een zo goed als normaal leven op 1 september blijft behouden. Het loslaten van social distancing en mondmaskers zie ik in dat perspectief", liet Jan Jambon, de minister-president van Vlaanderen, volgens Het Laatste Nieuws (HLN) weten.

“Ook in augustus moet dat al mogelijk zijn, indien er voldaan wordt aan een aantal belangrijke voorwaarden,” vervolgde Jambon, “zoals het Covid Safe Ticket of test, ventilatie en crowd management. Voor 1 september streven we ook naar de opheffing van de maximale aantallen binnen en buiten.”

Update 17:00 - Tropenrooster bij prik- en testlocaties

Meerdere prik- en testlocaties van de GGD nemen woensdag en donderdag maatregelen vanwege hitte. Het tempo van prikken komt volgens de GGD niet in gevaar. De locaties zijn voorzien van extra personeel, airco's water en extra EHBO. De GGD zegt goed voorbereid te zijn. 'We hebben sneeuw, ijs, code rood en storm inmiddels al meegemaakt,' zegt de woordvoerder van de GGD.

0:46

GGD-locaties voorbereid op de tropische hitte

Update 15:50 - RIVM meldt 1040 nieuwe coronagevallen

Het RIVM meldt woensdag 1040 nieuwe bevestigde besmettingen met het coronavirus. Dat is flink lager dan vorige week woensdag, toen er 1761 nieuwe gevallen aan het licht waren gekomen.

Ook in vergelijking met afgelopen week is het aantal besmettingen woensdag laag. In de voorbije zeven dagen werden gemiddeld 1179 nieuwe positieve tests per dag gemeld. Dat aantal daalt al weken gestaag.

Update 15:19 - Frankrijk stopt avondklok op 20 juni

Goed nieuws voor vakantiegangers richting het zuiden: de avondklok in Frankrijk gaat er vanaf. Zondag 20 juni verdwijnt de onpopulaire maatregel, tien dagen vroeger dan eerder werd gezegd. Wie tot die tijd nog het land binnen wil moet rekening houden met een spertijd tussen 23.00 uur en 06.00 uur.

Volgens de Franse premier Castex verbetert de situatie sneller dan verwacht. Vanaf donderdag zijn mondkapjes buiten op de meeste plaatsen ook niet meer verplicht. Er gelden nog wel uitzonderingen op drukke locaties. Het aantal besmettingen in Frankrijk kwam dinsdag uit op 3235. Dit was veel minder dan de tienduizenden gevallen in de eerste maanden van het jaar. Het land maakt dan ook goed haast met het prikken: sinds dinsdag kunnen ook tieners vanaf 12 jaar zich aanmelden voor een vaccin.

Update 14:13 - Advies vaccinatie gezonde jongeren nog in de maak, kabinet wacht

Met het huidige vaccinatietempo zal het waarschijnlijk niet lang meer duren voordat alle Nederlanders van 18 jaar en ouder de kans hebben gekregen om zich te laten vaccineren tegen het coronavirus. De grote vraag is nog of de GGD'en daarna verder kunnen gaan met het vaccineren van jongeren onder de 18 jaar. De Gezondheidsraad werkt nog altijd aan een advies hierover aan het kabinet. Wanneer dat zal verschijnen, kon een woordvoerder van de raad woensdag nog niet zeggen.

"We zijn ons bewust van de snelheid van de vaccinatiecampagne", aldus de woordvoerder. "Tegelijk is een zorgvuldige weging van nut en risico belangrijk. Dat proces is nog niet klaar."

Het kabinet wacht het advies van de raad af. Een woordvoerder van demissionair minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge wijst erop dat het vraagstuk "complex is", mede vanwege de ethische kant ervan. Voor de meeste gezonde jongeren is een coronabesmetting immers niet echt gevaarlijk, zegt zij. "Ze nemen het vaccin dan eigenlijk voor een deel ook om immuniteit van de bevolking te bereiken." De minister wil eerst advies daarover van artsen en ethici.

Intussen gaan de uitnodigingen voor een prik tegen het virus in een hoog tempo de deur uit. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) verwacht dat deze week bijna 1,5 miljoen prikken worden gezet. Sinds woensdag kunnen mensen die zijn geboren in 1997 en 1998 een afspraak maken. In dit tempo kan binnen nu en een week de laatste leeftijdsgroep aan de beurt komen, die in 2003 is geboren. De woordvoerder van het ministerie wijst er wel op dat het meestal een aantal weken duurt voordat iemand daadwerkelijk kan worden geprikt.

Jongeren met een medische indicatie van 12 jaar en ouder worden ook deze maand nog uitgenodigd. De Gezondheidsraad adviseerde het kabinet precies een week geleden om hen in elk geval een vaccin aan te bieden. Dat advies nam het kabinet over. De Jonge liet eerder weten dat het om ongeveer 60.000 tot 100.000 jongeren gaat. Ook gezonde jongeren die familielid zijn van een kwetsbaar persoon die zelf om medische redenen niet kan worden gevaccineerd, of bij wie vaccins minder goed werken, kunnen een coronaprik krijgen. Zo kunnen ze de naaste beschermen. Huisartsen bepalen wie daarvoor in aanmerking komt.

De kinderen die in aanmerking komen voor een coronavaccin, krijgen dat van Pfizer/BioNTech. Dit is vooralsnog als enige goedgekeurd voor kinderen van 12 jaar en ouder. Een aanvraag van Moderna loopt nog bij het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA).

Diverse landen hebben al besloten ook jongeren tegen het coronavirus te vaccineren. Het gaat onder meer om Canada, de Verenigde Staten, Duitsland, Frankrijk, Spanje, Roemenië en Polen. België wil jongeren vanaf 16 jaar vaccineren.

De Jonge diende zijn adviesaanvraag op 2 maart in bij de Gezondheidsraad. Op dat moment was geen enkel coronavaccin goedgekeurd voor gebruik bij jongeren onder de 16 jaar. EMA oordeelde eind mei dat het vaccin van Pfizer/BioNTech veilig kan worden gegeven aan jongeren vanaf 12 jaar.

Update 14:07 - Apeldoornse 'feestrotonde' gaat dicht na wedstrijden Oranje

Burgemeester Ton Heerts van Apeldoorn sluit een rotonde in de wijk De Maten af bij EK-wedstrijden van het Nederlands elftal. Heerts wil voorkomen dat er op de rotonde opnieuw een massaal Oranjefeest ontstaat. Zondagavond kwamen daar zo'n duizend mensen bijeen met fakkels en vuurwerk en in rondrijdende auto's. "Het is onveilig en kan leiden tot nieuwe corona-uitbraken", aldus de burgemeester.

De rotonde in De Maten is al vele jaren het verzamelpunt voor feestjes na wedstrijden van het Nederlands elftal. Het plein staat ook wel bekend als de Oranjerotonde en trekt feestvierders uit de wijde omgeving. Zondagavond liep de rotonde zo snel vol dat het onmogelijk was om nog in te grijpen, aldus de gemeente.

Heerts zegt woensdag wel te begrijpen dat het steeds moeilijker wordt voor mensen om zich aan de coronamaatregelen te houden. "Maar als we dat niet doen, lopen we de kans dat het alleen maar langer duurt. Geniet dus van het voetbal, vier de successen, maar doe dat thuis in kleine kring. Ook uit respect voor iedereen in de zorg", aldus de Apeldoornse burgemeester.

Update 13:17 - Het wordt langzaamaan drukker in het verkeer en openbaar vervoer

Nederlanders maken weer meer gebruik van hun auto en het openbaar vervoer sinds de regering begin deze maand een einde maakte aan de 'harde lockdown'. Op de weg en in de treinen, bussen, metro's en trams was het vorige week ongeveer net zo druk als in het najaar, voordat het land weer op slot ging omdat de coronabesmettingen opliepen. Dat komt naar voren uit cijfers van het Nationaal Dataportaal Wegverkeer (NDW) en ov-chipkaartbedrijf Translink.

Een onderzoeker van het NDW spreekt van een "licht stijgende trend" als hij kijkt naar de drukte op de weg. Dat komt deels omdat mensen in het voorjaar en de zomer sowieso vaker in de auto stappen. Als hiermee rekening wordt gehouden, blijft overeind dat het drukker wordt.

Vergeleken met de periode voor de coronacrisis is het nog steeds rustig op de Nederlandse wegen. Afgelopen week was het op werkdagen 16 procent rustiger dan in een vergelijkbare week in 2019 en in het weekend 12 procent. Maar het is lang niet zo stil op de weg als middenin de eerste lockdown. Toen was de verkeersdrukte regelmatig gehalveerd.

In het openbaar vervoer is het duidelijk drukker geworden sinds derde week van mei. Toen kwam het regeringsadvies te vervallen om alleen voor essentiële reizen de trein, bus, tram of metro te pakken. Vorige week checkten reizigers bijna 14 miljoen keer in met hun ov-chipkaart, blijkt uit cijfers van Translink. Begin dit jaar werd amper 9 miljoen keer per week gebruik gemaakt van het ov. Het aantal check-ins is nog steeds bijna gehalveerd ten opzichte van een vergelijkbare week in 2019.

Vanaf afgelopen maandag rijdt de NS overdag weer volgens de normale dienstregeling. Begin volgende maand rijden de treinen ook 's nachts weer als vanouds.

Update 12:55 - Corona zet opnieuw streep door Zwarte Cross

De Zwarte Cross gaat ook dit jaar niet door. Vanwege de onzekerheden rondom de coronacrisis is besloten het festival door te schuiven naar volgend jaar. Dat heeft organisatie Feestfabriek bekendgemaakt.

Ondanks de versoepelingen is er volgens Feestfabriek nog te veel onduidelijk over bijvoorbeeld het waarborgfonds en de vergunningseisen rondom corona. Ook de personeelstekorten binnen de evenementenbranche en beperkte beschikbaarheid van materialen hebben een rol gespeeld.

"Het is een enorme domper, voor ons en zeker ook voor onze trouwe bezoekers. Maar met de uitdagingen waar we tegenaan lopen, in combinatie met de krapper wordende voorbereidingstijd, kunnen we het festival niet neerzetten zoals de mensen dat van ons gewend zijn. Daarom is de Zwarte Cross wederom annuleren de enige optie", zegt Ronnie Degen, mede-eigenaar van de Feestfabriek.

De Zwarte Cross is een van de grootste festivals van Nederland en zou van 23 tot 26 juli plaatshebben in Lichtenvoorde. De nieuwe datum is van 14 tot 17 juli 2022. Gekochte kaarten blijven geldig.

Update 11:50 - Ook mensen uit 1998 kunnen coronaprik plannen

Minister Hugo de Jonge heeft via Twitter laten weten dat ook mensen geboren in 1998 hun coronavaccinatie kunnen gaan inplannen.

Update 11:04 - Reisadvies Cyprus, Kroatië, Zwitserland, Kos en Rhodos weer geel

Meer Europese landen en gebieden springen donderdag van een oranje reisadvies naar geel. Dat betekent dat vakantiereizen naar die landen niet langer worden afgeraden, maar er gelden nog wel veiligheidsrisco's. Reizigers hoeven bij terugkomst naar Nederland in ieder geval geen negatieve test meer te laten zien en niet in quarantaine, meldt het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Het gaat om Cyprus, Kroatië (met uitzondering van de regio Sjeverna Hrvatska), Liechtenstein, Zwitserland en de Zuid-Egeïsche eilanden in Griekenland. Daarnaast kleuren IJsland, Polen en Roemenië weer helemaal groen.

In de betreffende landen kunnen nog wel inreisbeperkingen gelden vanwege corona. Ook waarschuwt Buitenlandse Zaken dat de situatie in een land soms snel kan veranderen. Zo zijn de Zuid-Egeïsche eilanden (waar onder andere Kos en Rhodos deel van uitmaken) eind vorige maand van geel naar oranje gegaan. "Inmiddels is de situatie op de Zuid-Egeïsche eilanden verbeterd, waardoor vakantiereizen weer mogelijk zijn", aldus het ministerie.

Update 09:10 - De Jonge: 1997 is aan de beurt voor een coronaprik

Vanaf 10:00 kunnen Nederlanders geboren in 1997 een afspraak maken voor hun coronavaccinatie. Dat meldt coronaminister Hugo de Jonge via Twitter.

Update 08:00 - 'Top VWS wist dat Van Lienden loog over distributiedeal met KLM'

De top van het ministerie van Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) ging met de stichting Hulptroepen van Sywert van Lienden in zee, terwijl men wist dat er was gelogen over een distributieketen zonder winstoogmerk die Van Lienden had opgezet met KLM voor het invliegen van mondkapjes. Dat meldt onderzoeksplatform Follow the Money.

Eind maart 2020 zette het Landelijk Consortium Hulpmiddelen (LCH) met luchtvaartmaatschappij KLM een luchtbrug op tussen China en Nederland. De inkooporganisatie en KLM spraken af dat die verbinding uitsluitend zou worden ingezet voor de overheid en niet voor de stichting van Van Lienden. Toch liet Van Lienden meermalen onterecht weten zaken te doen met de KLM. "In elke presentatie werd KLM genoemd. Van Lienden heeft lang geclaimd dat KLM een partner was," zegt VWS-topambtenaar Mark Frequin.

De top van VWS wist dat de claim van Van Lienden vals was. Toch dreigde zijn stichting een concurrent van het LCH te worden, in de ogen van de toen verantwoordelijk minister Martin van Rijn (Medische Zorg): "Hij vreesde dat het LCH en de Hulptroepen van Van Lienden tegen elkaar gingen opbieden en zo de prijzen nog verder zouden opdrijven," aldus Frequin.

De Tweede Kamer wil dat Van Lienden en zijn zakenpartners Bernd Damme en Camille van Gestel de 28 miljoen euro die ze verdiend hebben met de mondkapjesdeal, teruggeven aan de belastingbetaler.

Update 07:30 - 'Nederland gaat niet massaal spaargeld opmaken na corona'

De meeste Nederlanders zijn waarschijnlijk niet van plan om het vele spaargeld dat ze hebben opgepot tijdens de coronapandemie snel weer uit te geven. Dit meldt de Rabobank op basis van een onderzoek onder meer dan 1500 mensen. Hoewel afgelopen jaar door onder meer de lockdowns tientallen miljarden euro’s extra zijn gespaard, verwachten Nederlanders volgens de bank de komende twaalf maanden niet massaal te 'ontsparen'.

Vorig jaar daalden de uitgaven van consumenten hard door onder meer de coronamaatregelen, waardoor mensen bijvoorbeeld niet op vakantie konden of uit eten. Cijfers van De Nederlandsche Bank (DNB) wezen er eerder al op dat de hoeveelheid spaargeld hierdoor flink is toegenomen.

Als mensen dat geld na de crisis weer massaal gaan uitgeven zou dat een flinke oppepper voor de economie kunnen betekenen. Maar van de ondervraagden gaf slechts een vijfde aan te verwachten dat het spaargeld binnen het huishouden zal afnemen. Ruim een derde verwacht juist dat het spaargeld de komende twaalf maanden zal toenemen en 39 procent voorziet dat het gelijk blijft.

In het kielzog van de stijgende vaccinatiegraad gaat Europa weer langzaam 'open'. "Toch denkt slechts 17 procent van de Nederlanders dat ze de komende twaalf maanden uitgaven inhalen die ze door de coronamaatregelen niet hebben gedaan", vertelt Rabobankeconoom Carlijn Prins.

Wel verwacht bijna de helft van de mensen volgens haar dat ze de komende twaalf maanden meer zullen uitgeven aan zaken die door coronamaatregelen lastiger waren. Denk aan uitgaven zoals vakantie, uit eten en drinken, kleding en sieraden. Maar de grote meerderheid van die groep denkt uiteindelijk toch dat hun spaargeld zal toenemen of tenminste gelijk zal blijven. "Dit wijst er dus op dat ze verwachten dat deze uitgaven niet zullen leiden tot een lager spaarsaldo", aldus Prins.

Ongeveer een derde van de Nederlanders verwacht de komende twaalf maanden op andere manieren vermogen op te bouwen, anders dan sparen, zo bleek verder uit het onderzoek. Ze gaan bijvoorbeeld beleggen, willen een huis kopen, willen hun huis verduurzamen of kiezer ervoor extra af te lossen op de hypotheek.

Hart van Nederland/ANP