LIVEBLOG | Intensive cares kunnen niet uitbreiden naar 1700 bedden

Het aantal besmettingen hangt al een tijd rond de 2.500 per dag en ook de ic-bezetting wil maar niet onder de 200 komen. Zijn deze coronacijfers goed genoeg om nieuwe versoepelingen door te kunnen voeren? Volg in dit liveblog het laatste coronanieuws in Nederland.

• Nieuw bevestigde coronabesmettingen op vrijdag: 2.730, dat is hoger dan het weekgemiddelde (2.518)

• Op woensdag 8 september testte 8,7 procent van de bij de GGD geteste personen positief

• Het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis op vrijdag: 673, dat zijn er 16 meer dan op donderdag

• Het aantal coronapatiënten op de intensive care op vrijdag: 211, dat zijn er 3 minder dan op donderdag

• Op vrijdag zijn 4 sterfgevallen gemeld, in totaal zijn er tot nu toe 18.062 coronadoden officieel geregistreerd

• Tot nu toe zijn er naar schatting 23.179.631 coronavaccins toegediend in Nederland

Update 19.15 Intensive cares kunnen niet uitbreiden naar 1700 bedden

Volgens de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC) en de beroepsvereniging V&VN IC zijn ziekenhuizen zijn niet in staat om de capaciteit van de intensive cares uit te breiden naar 1700 bedden als dat nodig is bij een nieuwe golf. Het maximum is 1350 bedden. Zij hebben vrijdag een zogeheten opschalingsplan gepresenteerd.

De 1700 bedden kunnen niet worden gehaald door de "uitgestelde zorg". Mensen die tijdens de eerste en tweede golf niet konden worden behandeld, moeten nu alsnog worden geholpen. Bovendien is er minder personeel beschikbaar.

Update 17.30 - Reisorganisaties dreigen met kort geding om advies verre reizen

Een groep van 26 reisorganisaties wil de Staat voor de rechter slepen vanwege het uitblijven van duidelijkheid over de reisadviezen voor verre reizen. De bedrijven en organisaties roepen het ministerie van Buitenlandse Zaken op uiterlijk 25 september wereldwijd een geel reisadvies in te stellen voor gevaccineerde reizigers, zoals die sinds 27 juli ook binnen de Europese Unie geldt.

De reisorganisaties krijgen per 1 oktober geen coronasteun. En ze vinden dat de 'misleidende' reisadviezen de sector grote schade toebrengen. "Daarom zullen we niet aarzelen de Staat te dagvaarden", aldus de groep bedrijven in een verklaring. Andere reisaanbieders kunnen zich nog aansluiten.

De bedrijven zijn het ook niet eens met het beleid van Buitenlandse Zaken om reizen buiten de EU te ontmoedigen. "Alsof de vaccins wél binnen de EU beschermen, maar niet daarbuiten. Dat is niet uit te leggen en zet mensen op het verkeerde been."

Update 16:27 - Aantal coronapatiënten in Nederlandse ziekenhuizen stijgt weer

Het aantal coronapatiënten in de Nederlandse ziekenhuizen is het afgelopen etmaal weer toegenomen. In totaal behandelen de verpleegafdelingen en intensive cares bij elkaar vrijdag 673 mensen met Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt.

Dat zijn 16 patiënten meer dan donderdag, zo staat in de meeste recente cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Afgelopen dagen daalde het aantal patiënten met Covid-19 in de ziekenhuizen juist licht.

De ic's behandelen op dit moment 211 ernstig zieke coronapatiënten, 3 minder dan een dag eerder. Er werden 12 nieuwe patiënten met een zware vorm van Covid-19 opgenomen op een ic.

Op de verpleegafdelingen steeg het aantal bedden dat bezet wordt gehouden door een coronapatiënt met 19. In totaal worden nu 462 van zulke patiënten op een verpleegafdeling verzorgd. Er werden afgelopen 24 uur 60 nieuwe coronapatiënten in de klinieken opgenomen.

Ziekenhuizen kunnen coronapatiënten onderling verdelen, om de druk op de zorg een beetje te spreiden. Volgens het LCPS is er donderdag één iemand van de ene regio naar een andere verplaatst. Afgelopen dagen werden er telkens maar enkele mensen overgebracht naar een ziekenhuis in een andere regio, terwijl dit er kort geleden soms nog meer dan tien per dag waren. Volgens het LCPS kan het nu vaker in de eigen regio worden opgelost.

Update 15:49 - Reproductiegetal van net onder 1 naar net boven 1

Het reproductiegetal, dat aangeeft hoe snel het coronavirus zich verspreidt, is vrijdag weer iets omhooggegaan. Het steeg van 0,98 naar 1,02. Feitelijk verandert er niet zo veel aan de huidige stand van de uitbraak. Het aantal besmettingen stijgt niet echt en daalt ook niet.

Het getal wordt twee keer in de week vastgesteld, op basis van de situatie twee weken eerder. Nieuwere cijfers zijn nog niet betrouwbaar genoeg. Het getal van 1,02 slaat op de situatie van 26 augustus.

Bij een getal van rond de 1 besmet elke persoon die het coronavirus onder de leden heeft gemiddeld ongeveer één andere persoon. Die steekt vervolgens ook weer één ander aan. Hoe verder het cijfer erboven komt, hoe meer mensen besmet raken. Als het cijfer zakt tot ver onder de 1 daalt het aantal nieuwe gevallen en kan de uitbraak langzaam doven.

Het reproductiegetal schoot eind juni omhoog. In ongeveer twee weken tijd ging het van 0,8 naar net geen 3, het hoogste niveau ooit. Dat viel samen met het begin van de vierde golf. Begin juli kelderde het getal even snel. Twee weken na de top stond het op 0,7 en dat was juist het laagste niveau in meer dan een jaar tijd. Daarna kroop het weer omhoog. Begin augustus kwam het getal iets boven de 1 uit en daar blijft het sindsdien hangen.

Update 15:34 - Ruim 2700 nieuwe coronagevallen

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft tussen donderdagochtend en vrijdagochtend 2730 meldingen van positieve coronatests gekregen. Dat zijn er iets meer dan vorige week vrijdag, maar iets minder dan de vrijdag ervoor.

In de afgelopen zeven dagen werden 17.627 positieve tests doorgegeven aan het RIVM. Dat komt neer op gemiddeld iets meer dan 2500 nieuwe gevallen per dag. Het gemiddelde schommelt nu bijna drie weken rond hetzelfde niveau. De ene dag loopt het iets op, de volgende dag zakt het iets.

Rotterdam telde de meeste nieuwe gevallen. In de Maasstad testten 201 inwoners positief. Voor die gemeente is dat het hoogste aantal in meer dan een maand tijd. In Amsterdam kwamen 167 besmettingen aan het licht en in Den Haag kregen 136 inwoners te horen dat ze het virus onder de leden hebben. Daarna volgen Utrecht (65) en Groningen (57). In 54 gemeenten was er geen enkele positieve test. Dat aantal is vergelijkbaar met de afgelopen weken.

Het aantal sterfgevallen steeg met vier. Het gaat om inwoners van Rotterdam, Schiedam, Amstelveen en Bergen op Zoom. Dat hun overlijden nu is gemeld, wil niet zeggen dat ze in de afgelopen dag zijn overleden. Wanneer een coronapatiënt sterft, duurt het soms een tijdje voor dit is geregistreerd.

In de laatste zeven dagen kreeg het RIVM 36 meldingen van sterfgevallen, gemiddeld iets meer dan vijf per dag. Dat is wel een flinke daling. De laatste keer dat er in een week tijd minder sterfgevallen waren gemeld, was begin augustus.

Update 15:20 - Evenementensector hoopt dat kabinet 'luistert' naar demonstratie

Hoewel het kabinet voorafgaand aan de demonstratie van de evenementensector vooralsnog geen uitspraken wil doen over mogelijke versoepelingen, hoopt de branche desondanks dat het protest op zaterdag impact heeft. Zo laten de Alliantie van Evenementenbouwers en Vereniging van Evenementenmakers (VVEM) desgevraagd weten.

"We hopen dat Den Haag luistert naar de noodzaak om niet alleen onze sector maar de maatschappij snel te openen", laat de zegsvrouw van de evenementenbouwers weten. Zowel de Alliantie als de VVEM steunen de tweede protestmars onder de noemer van Unmute Us, die zaterdag in diverse steden in het land plaatsvindt.

Demissionair zorgminister Hugo de Jonge zegt te erkennen "dat de pijn in die sector heel erg groot is". Maar hij wil eerst het advies van het Outbreak Management Team van komende week afwachten.

De VVEM hoopt dat er volgende week na de protesten dan eindelijk een positieve reactie komt van het kabinet. "De stand van zaken is dat het kabinet zegt dat er versoepelingen komen maar de voor ons broodnodige steun heel hard beëindigt", aldus de uitvoerend secretaris Willem Westermann.

Het is de tweede keer dat de sector de straat op gaat. Na de protestacties van 21 augustus, waar ruim 70.000 demonstranten en meer dan 2500 organisaties uit de evenementensector demonstreerden, bleef een inhoudelijke reactie vanuit de overheid uit. Daarom heeft de organisatie van Unmute Us besloten opnieuw te protesteren.

De sector roept het kabinet op alle evenementen per direct door te laten gaan. "We hebben inmiddels met zijn allen wel door dat het verbieden van evenementen niet meer houdbaar is", zei een mede-initiatiefnemer van Unmute Us eerder deze week. "Vlak over de grens is alles mogelijk en ook de sportevenementen in Nederland leveren geen bijdrage aan het aantal ziekenhuisopnames. Het wordt tijd om de willekeur te stoppen en per direct evenementen zonder beperkingen toe te staan."

Update 15:14 - Kabinet onderzoekt of nachthoreca eerder open kan

Het OMT onderzoekt in opdracht van het demissionaire kabinet wat er mogelijk is voor de nachthoreca vanaf eind deze maand. Half augustus liet het kabinet nog weten dat de nachthoreca tot 1 november dicht moet blijven omdat de kans op verspreiding in deze sector groot is.

Het kabinet praat zondag weer op het Catshuis over het advies van de experts van het OMT en hakt dan dinsdag de knoop door. Dan komt ook naar buiten op welke steun het nachtleven en de evenementensector kunnen rekenen na 1 oktober. Op die datum komt er een einde aan de algemene coronasteunmaatregelen.

Volgens coronaminister Hugo De Jonge is aan het Outbreak Management Team (OMT) gevraagd wat er mogelijk is per 25 september. "En voor de nachthoreca geldt specifiek: zou dan al iets mogelijk zijn of toch een later moment", zei hij vrijdag na de ministerraad.

Eerder kwam naar buiten dat het kabinet overweegt om cafés, restaurants en de cultuursector alleen toegankelijk te maken met coronatoegangsbewijzen. Voor de horeca die na 22.00 uur open is, wordt gedacht aan verplichte kaartverkoop. De brancheorganisatie van de horeca heeft al laten weten niets te zien in de plannen van het kabinet.

Update 14:15 - Aantal coronapatiënten in Nederlandse ziekenhuizen stijgt weer

Het aantal coronapatiënten in de Nederlandse ziekenhuizen is het afgelopen etmaal weer toegenomen. In totaal behandelen de verpleegafdelingen en intensive cares bij elkaar vrijdag 673 mensen met Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt.

Dat zijn 16 patiënten meer dan donderdag, zo staat in de meeste recente cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Afgelopen dagen daalde het aantal patiënten met Covid-19 in de ziekenhuizen juist licht.

De ic's behandelen op dit moment 211 ernstig zieke coronapatiënten, 3 minder dan een dag eerder. Er werden 12 nieuwe patiënten met een zware vorm van Covid-19 opgenomen op een ic.

Op de verpleegafdelingen steeg het aantal bedden dat bezet wordt gehouden door een coronapatiënt met 19. In totaal worden nu 462 van zulke patiënten op een verpleegafdeling verzorgd. Er werden afgelopen 24 uur 60 nieuwe coronapatiënten in de klinieken opgenomen.

Update 12:15 - BioNTech wil coronavaccin ook voor kinderen vanaf 5 jaar

Het Duitse BioNTech wil het coronavaccin dat het met Pfizer op de markt brengt door toezichthouders laten goedkeuren voor kinderen in de leeftijdsgroep 5-11, ook in Europa. Het biotechnologiebedrijf presenteert binnen enkele weken de resultaten van een onderzoek naar het gebruik van het vaccin binnen die leeftijdsgroep, zegt oprichter Özlem Türeci tegen Der Spiegel.

"We bereiden de productie al voor", zegt Türeci tegen het magazine. Ze legde uit dat kinderen hetzelfde vaccin krijgen, maar in kleinere doses. Tegen het eind van het jaar worden ook onderzoeksgegevens verwacht over vaccingebruik onder kinderen vanaf zes maanden oud.

Het mRNA-vaccin van Pfizer/BioNTech was vorig jaar het eerste coronavaccin dat werd goedgekeurd voor gebruik in de Europese Unie. Het wordt op grote schaal gebruikt, onder meer Nederland vaccineert kinderen vanaf twaalf jaar met dit coronavaccin.

Vaccins op basis van messenger-RNA (mRNA) zijn nieuw. Eerdere vaccins waren steevast gebaseerd op de ziekteverwekkers zelf, bijvoorbeeld een stukje verzwakt of inactief gemaakt virus. In mRNA-vaccins zit een stukje genetische code van een specifiek onderdeel van het coronavirus. In het geval van Pfizer/BioNTech en ook Moderna gaat het om een code van het zogeheten spike-eiwit, waarmee het virus lichaamscellen binnendringt.

Zoals de naam al zegt, speelt messenger-RNA de rol van boodschapper. Rond de prikplek krijgen cellen in het lichaam van degene die het krijgt toegediend instructies van het mRNA om het spike-eiwit zelf te gaan produceren. Het immuunsysteem herkent dat eiwit als vreemd en valt het aan. Als de gevaccineerde persoon later in aanraking komt met het coronavirus, herkent het afweersysteem het spike-eiwit en komt in actie.

Update 12:15 - De Jonge: afschaffen mondkapjesplicht ov kan kwetsbaren treffen

Demissionair coronaminister Hugo de Jonge vindt dat NS-directeur Marjan Rintel niet "hink-stap-sprong" moet pleiten voor het schrappen van de mondkapjesplicht in het openbaar vervoer. Rintel zei woensdag op BNR Nieuwsradio dat "niemand" de mondkapjesplicht in de trein nog begrijpt.

Voor een besluit genomen wordt over opheffing van de mondkapjesplicht, moet goed overwogen worden welke gevolgen dat heeft voor mensen die zich "extra kwetsbaar voelen", zei De Jonge in een reactie. Zeker omdat het ook om mensen gaat die soms afhankelijk zijn van het openbaar vervoer. Hij zei er dinsdag pas een besluit over te willen nemen na advies van het Outbreak Management Team.

"Ik denk dat de NS zich daar ook rekenschap van moet geven. Als je weer als haringen in de ton in de trein zit, dat met name mensen die wel gevaccineerd zijn, maar een toch zwakke immuunrespons hebben, het eigenlijk wel prettig vinden dat ze niet tegen iemand aan geplakt staan die ze de hele tijd in de nek staat te aerosolen." De minister erkende dat zij zelf wel een mondkapje op zouden kunnen doen, maar wees erop dat mondkapjes vooral helpen als mensen die anderen kunnen besmetten een mondkapje dragen.

Update 11:53 - Kabinet hint ondanks cultuurprotest nog niet op versoepelingen

Het kabinet wil daags voor het grote cultuurprotest Unmute Us niet vooruitlopen op mogelijke versoepelingen waar de evenementenbranche iets aan heeft. Demissionair zorgminister Hugo de Jonge zegt te erkennen "dat de pijn in die sector heel erg groot is", maar wil eerst het advies van het Outbreak Management Team van komende week afwachten.

"Ik begrijp hen heel goed. Want het is natuurlijk voor heel veel musici gewoon een hele moeilijke tijd. En ik snap het zeker van de popsector. Die verlangen naar hun publiek, die verlangen naar het podium", zei cultuurminister Ingrid van Engelshoven. Ze zegt met de sector in overleg te zijn over de mogelijke versoepelingen die komende week worden aangekondigd.

Volgens De Jonge was het onvermijdelijk dat na "de discopiek" van afgelopen zomer "eventjes op de rem" is getrapt. Het festivalseizoen is daardoor goeddeels mislukt. Van Engelshoven wijst erop dat bij het besluit vooral de opmars van besmettelijkere Delta-variant een rol speelde. Minister Stef Blok van Economische Zaken zegt "net als heel Nederland" te hopen dat de maatregelen zo snel mogelijk versoepeld kunnen worden, "maar we moeten tegelijkertijd wel zorgen dat het virus eronder blijft".

Het kabinet spreekt zondag in het Catshuis over de coronamaatregelen. Uiteindelijk wordt dinsdag een besluit genomen over mogelijke versoepelingen vanaf 25 september. Bij de meest recente persconferentie zei demissionair premier Mark Rutte te hopen dat rond die datum de anderhalve meter in de hele samenleving losgelaten kan worden. Vorige week voegde De Jonge daaraan toe dat ook gekeken wordt of coronatoegangsbewijzen breder ingezet kunnen worden.

Het aantal bezoekers dat evenementen nu nog mogen toelaten is gekoppeld aan de mogelijkheid om afstand te bewaren en de vraag of mensen getest, genezen of gevaccineerd zijn. Daarnaast is er ook nog een onderscheid tussen zogenoemde geplaceerde en ongeplaceerde evenementen. Daarmee wordt bedoeld of mensen een vaste zitplaats hebben.

Update 09:05 - Onderzoek naar combinatie corona- en griepprik

Het Radboudumc in Nijmegen gaat uitzoeken hoe de verschillende coronavaccins met het griepvaccin kunnen worden gecombineerd. Het centrum begint een onderzoek met medewerking van 60-plussers, die elk najaar al worden opgeroepen voor een griepprik. Er zijn ook aanwijzingen dat de griepprik eveneens "enige vorm van bescherming" biedt tegen het coronavirus, aldus het centrum, maar dat wordt nog verder onderzocht.

"Versterken de vaccins elkaar, of juist niet? Welke volgorde van vaccinatie zorgt voor de meeste antistoffen tegen het coronavirus? En kunnen we de prikken tegelijk geven, of moet er juist een bepaalde periode tussen zitten? Dat zijn vragen waar we antwoorden op willen", legt hoogleraar Interne geneeskunde Mihai Netea uit.

Het centrum zoekt nog 60-plussers voor het onderzoek Deelnemers moeten langer dan vier maanden geleden volledig gevaccineerd zijn tegen corona.

Update 07:24 - Late start campagne gaf te veel ruimte aan vaccintwijfel

De Nederlandse overheid is te laat begonnen met het bereiken en overtuigen van potentiële vaccinatietwijfelaars en -weigeraars. Omdat niet direct geprobeerd is om kwetsbare groepen te bereiken, hebben spookverhalen en complottheorieën zich dieper genesteld.

Dat concluderen onderzoekers van het LUMC, de Erasmus Universiteit en de Haagse Hogeschool na onderzoek onder vaccinatieweigeraars, schrijft de Volkskrant. De besmettelijke Delta-variant dreigt opnieuw veel nieuwe ziekenhuisopnamen te veroorzaken. Op dit moment zijn zeker negen op de tien opgenomen Covid-patiënten niet gevaccineerd. In de vaccinatiecampagne kwam pas laat aandacht voor moeilijk bereikbare groepen, daardoor begint de tijd nu te dringen. Dat zegt oud-minister Jet Bussemaker, tegenwoordig hoogleraar Wetenschap, beleid en maatschappelijke impact aan het LUMC én een van de hoofdonderzoekers.

Update 06:00 - Zorgsector doet gezamenlijke oproep aan kabinet voor meer geld

Velen uit de zorgsector doen vrijdag in een open brief gezamenlijk een oproep aan het demissionaire kabinet om op Prinsjesdag extra geld beschikbaar te stellen voor zorg en welzijn. De open brief, geschreven door CNV-topvrouw Anneke Westerlaken en gepubliceerd in de Volkskrant, is ondertekend door vakbonden, zorgwerkgevers en beroepsverenigingen.

"Uit niets blijkt dat het kabinet iets extra’s gaat doen voor zorg- en welzijnspersoneel. Dat terwijl zorg en welzijn te maken hebben met steeds toenemende en complexere zorgtaken en het ziekteverzuim oploopt. Hierdoor staat de kwaliteit van zorg steeds verder onder druk", licht Westerlaken de actie toe.

"We kunnen niet wachten op een volgend kabinet omdat er nu zaken moeten worden gedaan." Ze vindt het hoog tijd om de waardering van Nederlanders en de Tweede Kamer, zoals ze die heeft waargenomen, om te zetten in extra geld voor werknemers in zorg en welzijn.

Update 06:00 - Ziekenhuizen vrezen griepgolf

Ziekenhuizen maken zich zorgen over een griepgolf deze winter, schrijft het AD. Door alle coronamaatregelen was er afgelopen jaar nauwelijks influenza met als gevolg dat meer mensen vatbaar zijn voor een hevige griep.

Toen corona in maart 2020 kwam, vertrok de griep. Afgelopen winter is een handvol officiële gevallen van influenza gemeld, terwijl dat er normaliter honderden zijn.

Veel ziekenhuizen vrezen dat de griep deze winter als een boemerang terugkomt, omdat de immuniteit van veel mensen naar beneden is gegaan. "Zou de afstand die wij nu van elkaar nemen, influenza remmen? Of zou het feit dat wij al ruim anderhalf jaar afstand nemen van elkaar, zorgen dat ons immuunsysteem juist zwakker is geworden en influenza meer kans heeft?", vraagt Yvonne van der Weele, woordvoerder van het Admiraal de Ruyterziekenhuis in Goes, zich af.

Nu al komen coronapatiënten in veel ziekenhuizen bovenop de normale bezetting. Ziekenhuizen stellen dat de reguliere zorg en inhaalzorg nog steeds onder druk staan door de aanhoudende stroom van mensen met Covid-19. Een grote groep grieppatiënten zou de druk op het aantal beschikbare bedden verder vergroten.

Hart van Nederland/ANP