LIVEBLOG | Twaalfjarigen hoeven niet meer thuis te blijven met snotneus

Na een lange daling van het aantal coronabesmettingen in Nederland, lopen de cijfers sinds vorige week weer op. De lockdown brengt veel vrijheid met zich mee en dat zorgt kennelijk voor meer besmettingen. Als de besmettingsgraad "te zeer oploopt" door de deltavariant, zijn festivals "niet meer veilig te organiseren", zei demissionair minister Hugo de Jonge. Volg in dit liveblog het laatste coronanieuws in Nederland.

• Aantal nieuwe bevestigde coronabesmettingen op woensdag: 3688, dat is hoger dan het weekgemiddelde (1650)

• Op zaterdag 3 juli testte 4,9 procent van de bij de GGD geteste personen positief

• Het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis op woensdag: 206, dat zijn er 6 minder dan op dinsdag

• Het aantal coronapatiënten op de intensive care op woensdag: 104, dat zijn er 1 meer dan op dinsdag

• Op woensdag zijn 2 sterfgevallen gemeld, in totaal zijn er tot nu toe 17.761 coronadoden officieel geregistreerd

• Tot nu toe zijn er naar schatting 17.101.744 coronavaccins toegediend. Op 27 juni waren in totaal 5.912.120 mensen volledig gevaccineerd, 3.991.178 mensen zijn gedeeltelijk beschermd tegen het virus

Update 23:00 - De Jonge wil niet zonder meer coronaregels aanscherpen

Demissionair zorgminister Hugo de Jonge is vooralsnog niet van plan zomaar nieuwe coronamaatregelen te treffen nu het aantal besmettingen de afgelopen week explosief is gestegen. Tijdens een debat zei hij tegen bezorgde Kamerleden dat hij trouw wil blijven aan de doelen van het coronabeleid. Voorop daarbij staat de bescherming van de zorgsector door het aantal coronapatiënten niet te ver te laten oplopen en de bescherming van kwetsbaren, zoals ouderen.

Omdat het aantal besmettingen opeens sneller toeneemt dan was verwacht, heeft De Jonge een spoedadvies gevraagd aan het Outbreak Management Team (OMT). Veruit de meeste positieve tests komen van jongeren. Maar zij worden niet of amper ziek en komen zelden in het ziekenhuis terecht. Toch zijn er volgens De Jonge zeker honderd jongeren die wel werden opgenomen, van wie de helft onderliggend lijden had. Ook de effecten van chronische Covid onder (jonge) mensen zijn nog niet bekend.

De minister wil daarom weten wat de oplopende besmettingsgraad betekent voor de belangrijkste doelen en of en welke maatregelen passend zouden zijn om de toename tegen te gaan. Een politieke afweging is welke schade de maatregelen zouden veroorzaken. "Hebben we dat ervoor over?", vroeg de minister. Vrijdag verwacht hij het spoedadvies. Hij wilde niet vooruitlopen op uitkomsten van het OMT-advies.

De Jonge vindt niet dat de versoepelingen die per 26 juni zijn ingegaan, te snel zijn doorgevoerd. De SP vroeg zich af waarom het kabinet een "doelbewust risico" heeft genomen en niet voorzichtiger is geweest. "Waarom is daar niet voor gekozen en waarom doen we dat niet alsnog?" vroeg SP'er Maarten Hijink zich af. Maar de minister vindt niet dat er te snel is afgeschaald, omdat de situatie er twee weken geleden heel anders uitzag. Zo was de besmettingsgraad veel lager en het aantal nieuwe besmettingen daalde juist snel. Bovendien is de 1,5 meter maatregel juist gehandhaafd, evenals de andere basismaatregelen, om niet alles los te gooien, aldus De Jonge.

Update 20:41 - Kamer bezorgd en somber om snel toenemende coronabesmettingen

Tweede Kamerleden zijn bezorgd en somber over de snel toenemende coronabesmettingen. Ze willen tijdens een debat met demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) weten wat dit betekent voor bijvoorbeeld vakanties en hoe het zo ver kon komen. Verschillende partijen vinden het goed dat De Jonge een spoedadvies heeft gevraagd aan het Outbreak Management Team. Een centrale vraag is of het stijgende aantal besmettingen nieuwe maatregelen rechtvaardigt. Omdat veel mensen gevaccineerd zijn, is het niet vanzelfsprekend dat ook de druk op de ziekenhuizen weer toeneemt. De zorgcapaciteit en het beschermen van kwetsbare mensen zijn de belangrijkste doelen van het kabinet.

Voor reizigers zijn de stijgende coronacijfers waarschijnlijk slecht nieuws. Mogelijk wordt Nederland daardoor weer bestempeld als 'rood' land, waardoor er mogelijk reisbeperkingen zoals quarantaines gelden voor reizende Nederlanders. "We moeten niet net op het punt dat zo veel Nederlanders op reis gaan, zo uit de pas lopen met de rest van Europa", zegt Paternotte. Ook Lisa Westerveld (GroenLinks) en Maarten Hijink (SP) willen weten wat het toenemende aantal besmettingen kan betekenen voor Nederlandse reizigers.

Kritiek is er vooral op het volledig openen van de horeca door te testen bij toegang. Dat ging vaak mis, onder meer door slechte controle aan de deur of door jongeren die toegangsbewijzen van anderen kopieerden. De enkele lokale uitbraken zijn vooral te herleiden naar horeca, zei De Jonge eerder woensdag. Onder meer de PvdA, de SP, het CDA en GroenLinks willen dat De Jonge nog eens kijkt naar het testen voor toegang. Situaties zoals in Enschede, waar ongeveer 190 van de 600 bezoekers achteraf besmet bleken, moeten volgens CDA'er Joba van den Berg voorkomen worden.

Update 19:22 - Eindhoven verbiedt terrassen op Stratumseind op stapavonden

Het drukke uitgaanscentrum van Eindhoven moet het voorlopig zonder terrasjes stellen tijdens de stapavonden. Het is er dan veel te druk, mensen kunnen geen afstand meer houden in de smalle straat. Burgemeester John Jorritsma heeft in overleg met het Openbaar Ministerie en de politie besloten de terrasjes te schrappen.

Dat heeft de gemeente Eindhoven woensdagavond laten weten. "Ondanks dat horecaondernemers over het algemeen heel goed hun verantwoordelijkheid nemen, is deze maatregel nodig", aldus de gemeente. "De enorme drukte op deze smalle straat maakt het onmogelijk de regels voor veilige afstand na te leven."

Door de terrassen te verwijderen, hoopt de gemeente meer ruimte te scheppen voor bezoekers en passanten. Ook staan er vaak rijen omdat mensen zich moeten laten controleren voor toegang. Door de maatregel is de straat bovendien dan beter toegankelijk voor hulpdiensten.

De maatregel gaat donderdagavond om 22.00 uur in, en op de vrijdag- en zaterdagavond vanaf 23.00 uur. Het terrasverbod geldt zolang de 1,5 metermaatregel van kracht is.

Update 18:49 - 'Versoepelingen maken naleving basismaatregelen lastiger'

Nu in uitgaansgelegenheden niet altijd meer 1,5 meter afstand hoeft te worden bewaard, wordt het in de rest van de samenleving ook lastiger die regel vol te houden, stelt hoogleraar gezondheidspsychologie Andrea Evers van de Universiteit Leiden. Ze raadt de overheid aan om vooral jongeren op een duidelijke en persoonlijke manier te blijven wijzen op het naleven van de basismaatregelen. Het aantal coronabesmettingen loopt de afgelopen dagen hard op. Uit de laatste cijfers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) blijkt dat vooral onder jongeren de besmettingen explosief zijn gestegen. Dat hangt samen met het onder voorwaarden loslaten van de afstandsregels in onder meer nachtclubs, maar de versoepelingen hebben volgens Evers ook effect op het naleven van de basismaatregelen in het dagelijks leven. Zoals het 1,5 meter afstand bewaren, handen wassen en thuisblijven bij klachten. Evers, ook lid van de wetenschappelijke adviesraad van de gedragsunit van het RIVM: "Als je de ene avond in de club de regels mag loslaten, dan ben je geneigd om dat in andere contexten, zoals een etentje, ook te doen."

De basismaatregelen zijn niet leuk, ze vragen wat van mensen. Om ze vol te houden is eenduidigheid belangrijk, aldus de hoogleraar. "Neem het mondkapje. Dat was een soort symbool van de pandemie. Het herinnerde ons eraan dat we ons aan de regels moesten houden. Nu hoeft het enkel nog in het openbaar vervoer te worden gedragen. Dat maakt de kans groter dat mensen ook de andere regels sneller vergeten."

Wetenschappers van de gedragsunit van het RIVM hebben het kabinet er volgens Evers op gewezen om niet te rap maatregelen los te laten. "Als je regels loslaat, is het heel moeilijk om ze te herintroduceren. Als je nu weer terug zou willen naar het dragen van een mondkapje in openbare ruimtes, zul je op heel veel weerstand stuiten."

Heldere communicatie is volgens Evers essentieel om ervoor te zorgen dat mensen zich aan de basismaatregelen blijven houden. "Zet jongerenwerkers in, of influencers op sociale media. Mensen persoonlijk aanspreken op hun gedrag werkt het beste."

Update 18:16 - Toename besmettingen geen reden tot opschorten introductieweken

Universiteiten zijn niet van plan hun introductieweken in het nieuwe studiejaar op te schorten of aan te passen nu het aantal coronabesmettingen vooral onder jongeren toeneemt, zegt voorzitter van de vereniging van universiteiten VSNU Pieter Duisenberg. Het is volgens hem "niet uit te leggen" dat de coronamaatregelen worden versoepeld, maar dat het hoger onderwijs niet volledig open zou kunnen.

Het hoger onderwijs hoort pas half augustus of de 1,5 meter in het nieuwe studiejaar kan worden losgelaten. "Maar wij bereiden ons voor op maar één scenario: volledige opening."

En dat betekent ook normale introductieweken. Duisenberg: "De introductietijd is cruciaal voor de ontwikkeling van studenten. Afgelopen jaar konden de introductieweken ook al niet doorgaan. Ook studenten die het hebben moeten missen, gaan het zoveel mogelijk in het nieuwe studiejaar inhalen." De introductieweken worden volgens hem veilig georganiseerd, met onder meer een Testen voor Toegang-beleid bij de feestjes.

Ook als het aantal besmettingen zover oploopt dat er in de hele samenleving weer maatregelen worden afgekondigd, dan nog vindt Duisenberg dat het hoger onderwijs open moet. "Het onderwijs en vooral de jongeren moeten nu eens bovenaan staan."

Update 16:12 - 'Erg druk' bij sommige GGD-testlocaties

In verschillende regio's in het land is het volgens de koepelorganisatie van GGD'en erg druk in de coronateststraten. Het aantal testafspraken neemt overal toe, maar vooral in Amsterdam, Den Haag, Utrecht, Rotterdam en Brabant is het druk, aldus een woordvoerster. De organisatie maakt zich zorgen over het rap toenemende aantal besmettingen.

"Je wilt dat het onder controle gehouden kan worden", legt de woordvoerster van GGD GHOR Nederland uit. "Daarvoor moet je erbovenop zitten, zodat je ook het bron- en contactonderzoek goed kunt blijven uitvoeren. Het is zorgwekkend dat er in het hele land besmette mensen in uitgaansgelegenheden rondlopen."

Woensdag werden bijna 3700 positieve testuitslagen gemeld. Ondanks het snel oplopende aantal besmettingen is er in alle regio's nog voldoende testcapaciteit, aldus de koepelorganisatie. "We kunnen dit aan." Ook het bron- en contactonderzoek kan op dit moment nog volledig worden gedaan. "We zijn flexibel en kunnen de capaciteit opschalen als dat nodig is", aldus de woordvoerster. Dat is op dit moment niet het geval.

Er zijn ruim tweehonderd GGD-testlocaties verspreid over het hele land. Het kan zijn dat sommige locaties afgelopen tijd de deuren wat eerder sloten, vanwege het lage aantal besmettingen. De openingstijden worden weer verruimd als dat wenselijk is. Ook kunnen er extra mobiele testlocaties worden ingezet, aldus de koepelorganisatie. "We zijn inmiddels zo gewend aan het op- en afschalen. Dat is allemaal niet het probleem."

Update 15:28 - Hoogste aantal nieuwe coronagevallen sinds eind mei

Het aantal nieuwe coronagevallen schoot het afgelopen etmaal omhoog tot 3688, maakte het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu bekend. Dat is het hoogste aantal sinds 28 mei.

Vergeleken met vorige week woensdag is het aantal nieuwe besmettingen bijna verzesvoudigd. Toen ging het om 643 positieve tests. Ten opzichte van dinsdag kwamen er 1462 nieuwe coronagevallen bij.

In de afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM 11.548 positieve tests, bijna drie keer zoveel als de week daarvoor. Dat komt neer op gemiddeld 1650 nieuwe gevallen per dag.

Update 15:28 - 104 coronapatiënten op intensive cares

Op de Nederlandse intensive cares liggen momenteel 104 coronapatiënten. Dat is één patiënt meer dan dinsdag, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Op de verpleegafdelingen nam het aantal coronapatiënten afgelopen etmaal af, tot 102. Dinsdag behandelden de verpleegafdelingen nog 109 mensen met Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt. Op de ic's liggen 607 mensen om een andere reden dan een coronabesmetting.

In totaal liggen op dit moment 206 coronapatiënten in de Nederlandse ziekenhuizen, een afname van zes patiënten ten opzichte van een etmaal geleden. Op de verpleegafdelingen werden acht nieuwe patiënten opgenomen en op de ic's nul. Er werden volgens het LCPS geen patiënten tussen regio's verplaatst.

Update 14:53 - 262.000 afspraken Janssen-prik gemaakt, nog veel doses over

Tot dusver zijn er 262.000 afspraken gemaakt voor een prik met het coronavaccin van Janssen, meldt de koepelorganisatie van GGD'en desgevraagd. Er zijn nog veel vaccins beschikbaar, maar op dit moment "druppelen" de afspraken binnen, aldus een woordvoerster.

Sinds woensdag 23 juni kunnen mensen die dat willen een afspraak maken voor een prik met Janssen. In eerste instantie waren er 200.000 doses beschikbaar en op vrijdag 25 juni waren er daar al 185.000 van vergeven middels een prikafspraak. De dag daarna werd bekendgemaakt dat er nog eens 175.000 doses van het Janssen-vaccin bij kwamen.

De teller stond op 30 juni op ruim 233.000 afspraken, aldus de woordvoerster van GGD GHOR Nederland. Dat betekent dat er in de week daarna nog eens bijna 30.000 nieuwe afspraken zijn gemaakt. "Het loopt nog steeds door, maar er lijkt minder aandacht voor te zijn."

Update 09:55 - Reisadvies Algarve in Portugal weer naar oranje

Het reisadvies voor de populaire vakantieregio Algarve in Portugal verandert op donderdag van geel naar oranje. Dat betekent dat er alleen noodzakelijke reizen mogelijk zijn, meldt het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Reizigers die nu in de Algarve zijn, moeten vanaf donderdag bij terugkeer naar Nederland een vaccinatie-, herstel- of negatief testbewijs laten zien en hoeven niet in thuisquarantaine. Voor de rest van Portugal geldt een geel reisadvies, alleen in Lissabon en de regio daaromheen gold al code oranje.

Lees meer

Update 09:40 - Twaalfjarigen hoeven niet meer thuis te blijven met snotneus

Kinderen tot en met twaalf jaar hoeven vanaf maandag niet meer thuis te blijven als ze verkoudheidsklachten hebben. De zogenoemde snottebellenrichtlijn wordt met instemming van het Outbreak Management Team (OMT) aangepast, schrijft demissionair minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge in een brief aan de Tweede Kamer.

De regels voor de groep kunnen versoepeld worden omdat de kinderen nauwelijks een rol spelen in de verspreiding van het coronavirus en daar nu sowieso minder mensen mee zijn besmet. De kinderen hoeven zich bij verkoudheidsklachten ook niet meer te laten testen. De nieuwe regels gelden in ieder geval tot het nieuwe schooljaar. Overigens waren die regels al soepeler voor kinderen van nul tot en met vier jaar.

Met zijn brief heeft De Jonge de Kamer geïnformeerd over de laatste stand van zaken rond het coronavirus. Hij schrijft ook dat de risicokaart van Nederland waarop per regio te zien is hoe groot het coronarisico is, voortaan wekelijks in plaats van iedere twee weken vernieuwd zal worden. De kaart geeft zo een actueler beeld, aldus de minister.

Verder meldde de minister dat het team dat telefonisch controleert of mensen zich wel aan hun quarantaineplicht houden, meer gaat bellen. Dat was nodig omdat het Verenigd Koninkrijk een zeerhoogrisicogebied is geworden. Sinds vorige week kunnen vijfhonderd mensen per dag gebeld worden. Dat was eerder driehonderd per dag.

Als het belteam denkt dat iemand zich niet aan de regels houdt, kan de gemeente een controleur langssturen. Er zijn zeker 31 bekeuringen uitgeschreven, aldus de minister.

Update 09:00 - Reisadvies Algarve in Portugal weer naar oranje

Het reisadvies voor de populaire vakantieregio Algarve in Portugal verandert op donderdag van geel naar oranje. Dat betekent dat er alleen noodzakelijke reizen mogelijk zijn, meldt het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Reizigers die nu in de Algarve zijn, moeten vanaf donderdag bij terugkeer naar Nederland een vaccinatie-, herstel- of negatief testbewijs laten zien en hoeven niet in thuisquarantaine. Voor de rest van Portugal geldt een geel reisadvies, alleen in Lissabon en de regio daaromheen gold al code oranje.

Lees hier meer.

Update 06:00 - Bedrijven moeten ruim 4 miljard euro aan loonsteun terugbetalen

Zeven op de tien bedrijven die coronanoodsteun hebben gekregen om de lonen door te betalen, hebben achteraf te veel ontvangen. Volgens voorlopige berekeningen van ambtenaren op het ministerie van Financiën moet minimaal 4,2 miljard van de verstrekte 18,7 miljard euro aan NOW-steun worden teruggevorderd.

Dat schrijven de ambtenaren in een artikel in economenblad ESB, dat woensdag verschijnt en waar het FD over schrijft. De schatting van de ambtenaren is waarschijnlijk zelfs nog aan de lage kant, stellen zij, omdat alleen gekeken is naar het verwachte omzetverlies versus de daadwerkelijk gerealiseerde omzetten op basis van CBS-cijfers in 29 sectoren.

Daarmee blijft een eventuele daling van de loonsom en overige steunmaatregelen die meetellen als omzet buiten beeld. Dat zijn twee factoren die het subsidiebedrag kunnen drukken. "Ondanks die onzekerheden verwachten wij dat deze analyse een goede eerste indicatie geeft voor de aankomende terugvorderingen", schrijven de ambtenaren van Financiën.