LIVEBLOG | Opnieuw toename aantal coronapatiënten ziekenhuizen

Na weken van stijging lijkt het weer de goede kant op te gaan met de coronacijfers. Het aantal positieve tests daalt, het R-getal is ruim onder de 1 en ook kleuren minder regio's dieprood. Ondertussen blijven ziekenhuizen wel druk met coronapatiënten. Volg in dit liveblog het laatste coronanieuws in Nederland.

• Nieuwe bevestigde coronabesmettingen op donderdag: 2.951, dat is hoger dan het weekgemiddelde (2.675)

• Op woensdag 4 augustus testte 11,2 procent van de bij de GGD geteste personen positief

• Het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis op vrijdag: 679, dat zijn er 6 meer dan op donderdag

• Het aantal coronapatiënten op de intensive care op vrijdag: 206, dat zijn er 7 meer dan op donderdag

• Op vrijdag zijn er 8 sterfgevallen gemeld, in totaal zijn er tot nu toe 17.858 coronadoden officieel geregistreerd

• Tot nu toe zijn er naar schatting 21.344.541 coronavaccins toegediend in Nederland

Update 17:48 - Duitsland ziet Nederland niet meer als hoogrisicogebied en versoepelt regels

Duitsland versoepelt de regels voor Nederlanders die naar het land willen reizen. Nederlanders hoeven vanaf zondag middernacht niet meer in quarantaine als ze niet gevaccineerd zijn en ze hoeven ook niet van tevoren gegevens over hun gezondheidssituatie te verstrekken.

Het Robert Koch Institut, de Duitse tegenhanger van het RIVM, heeft vrijdag bepaald dat Nederland niet langer een hoogrisicogebied is.

Nederlanders die naar Duitsland willen reizen, moeten aan de grens nog wel een test-, vaccinatie- of herstelbewijs laten zien.

Aruba, Bonaire, Curaçao, Sint Maarten, Saba en Sint Eustatius gelden voor Duitsland nog wel als hoogrisicogebied.

Update 17:32 - Horeca wil weer gratis coronatests voor personeel

Koninklijke Horeca Nederland (KHN) wil dat horecabedrijven weer gratis zelftests krijgen voor het personeel. Als horecapersoneel zichzelf snel en preventief kan testen, dan kan dat veel onzekerheid, onnodige quarantaine en extra kosten voorkomen. KHN vindt dat de overheid de kosten van de zelftesten op zich moet nemen.

Tot eind juli kon horecapersoneel zich testen op corona met gratis sneltests, vergoed door de overheid. Ook was er de mogelijkheid om een snelle antigeentest te doen via Spoedtest.nl, met op dezelfde dag een uitslag, maar die optie is geëindigd voor alle branches. KHN heeft nog geprobeerd die regeling te behouden, maar de overheid ging daar niet in mee.

Daarom moeten de zelftests per direct weer gratis worden, zegt de woordvoerder van KHN. Want het voorkomt extra kosten voor onnodige verzuimdagen door het wachten op de GGD-uitslagen of dure testkosten voor de werkgever.

KHN ziet dat het vrijwillig testen goed werkt en dat het kabinetsadvies om regelmatig te testen zo wordt opgevolgd. Over het tonen van vaccinatiebewijzen door klanten en personeel laat KHN zich niet uit. "Dat is aan het politieke debat."

Update 16:11 - Reproductiegetal coronavirus iets omhoog

Het reproductiegetal van het coronavirus is een fractie gestegen. Het cijfer stond dinsdag op 0,69 en is nu 0,72 geworden. Wanneer het getal onder de 1 zit, is de uitbraak onder controle.

Een reproductiegetal van 0,72 betekent dat een groep van honderd coronapatiënten gemiddeld 72 anderen besmet. Zij dragen het virus over aan zo'n 52 mensen, die op hun beurt 37 mensen aansteken. Bij elke stap wordt de groep nieuwe gevallen kleiner.

Een paar weken geleden stond het getal op 3 en dat was juist het hoogste niveau ooit.

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) berekent het reproductiegetal elke dinsdag en vrijdag. Het cijfer gaat altijd over de situatie twee weken eerder, omdat recentere cijfers nog niet betrouwbaar genoeg zijn. Het getal van 0,72 heeft betrekking op 22 juli.

Update 15:36 - Bijna 3000 nieuwe coronagevallen, gemiddelde daalt verder

Tussen donderdagochtend en vrijdagochtend zijn 2951 nieuwe coronagevallen geregistreerd. Dat is lager dan de vorige vrijdagen. Daardoor daalt het gemiddelde aantal positieve tests verder.

Precies een week geleden registreerde het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) ruim 3400 nieuwe positieve tests. De vrijdag ervoor waren het er bijna 6400 en nog een vrijdag eerder meer dan 11.000.

In de afgelopen zeven dagen zijn 18.722 mensen positief getest op het coronavirus. Dat komt neer op gemiddeld 2675 gevallen per dag. Dat is het laagste niveau in bijna een maand tijd. Het gemiddelde daalt voor de achttiende dag op rij.

Amsterdam telde het hoogste aantal bevestigde besmettingen. In de hoofdstad kregen 242 mensen te horen dat ze het coronavirus hebben opgelopen. Daarna volgen Rotterdam met 126 positieve tests en Den Haag met 106. In Almere zijn 79 mensen positief getest en in Utrecht 49. In twintig gemeenten testte geen enkele inwoner positief.

Het aantal sterfgevallen steeg met acht. Het gaat om twee Amsterdammers en twee mensen uit Den Haag, en verder om inwoners van de gemeenten Maastricht, Gorinchem, Westerkwartier en Gulpen-Wittem. Dat deze sterfgevallen nu zijn gemeld, betekent niet dat de mensen in de afgelopen 24 uur zijn overleden. De registratie kan ook zonder storing een tijdje duren.

In de afgelopen zeven dagen kreeg het RIVM te horen dat 37 coronapatiënten zijn overleden, gemiddeld ongeveer vijf per dag. Dat is het hoogste peil sinds 11 juni. Dit is te verwachten; wanneer het aantal coronagevallen stijgt, neemt een paar weken later het aantal ziekenhuisopnames toe, en daarna ook het aantal sterfgevallen. Momenteel daalt het aantal coronagevallen en stijgt het aantal nieuwe ziekenhuisopnames nauwelijks meer. Dan zou het aantal sterfgevallen ook weer kunnen beginnen te dalen.

Het aantal sterfgevallen valt overigens in het niet bij het de situatie rond de jaarwisseling, vlak voor het begin van de vaccinatiecampagne. Toen waren er meer dan honderd meldingen van sterfgevallen per dag.

Update 15:21 - Nieuwe bijwerkingen bij coronavaccin Janssen vastgesteld

Het coronavaccin van Janssen zou tot nog twee bijwerkingen kunnen leiden, heeft de Europese waakhond voor vaccins vastgesteld. Het gaat om duizeligheid en oorsuizen. Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) in Amsterdam heeft daarom bepaald dat die klachten op de bijsluiter moeten komen te staan. De voordelen van het vaccin blijven groter dan de nadelen, benadrukt de organisatie.

Er zijn bijna 1200 meldingen dat mensen duizelig werden na vaccinatie en iets meer dan honderd meldingen dat gevaccineerden last kregen van een piep of een suis in hun oren.

Het Janssen-vaccin zou ook kunnen leiden tot zogeheten immune trombocytopenie. Daarbij raakt het afweersysteem in de war en valt het bloedplaatjes aan die nodig zijn om bloed te laten stollen. Dat staat momenteel op de bijsluiter van Janssen als een belangrijk potentieel risico en dat moet voortaan een "belangrijk geïdentificeerd risico" genoemd worden.

Het EMA doet verder onderzoek naar een potentieel verband tussen het vaccin van AstraZeneca en het Guillain-Barré-syndroom (GBS), een neurologische aandoening waarbij zenuwcellen beschadigd raken. Dat wordt al vermeld als zeer zeldzame bijwerking in de bijsluiter van het Janssen-vaccin. Verder kijkt het EMA of vrouwen wellicht last kunnen krijgen van menstruatiestoornissen na vaccinatie. Zo'n verband is nog niet vastgesteld, aldus de toezichthouder.

Update 14:19 - Opnieuw toename aantal coronapatiënten ziekenhuizen

In de Nederlandse ziekenhuizen liggen vrijdag 679 coronapatiënten. Dat is een stijging met zes patiënten ten opzichte van een etmaal eerder, blijkt uit de laatste cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Woensdag daalde het aantal opgenomen coronapatiënten in de ziekenhuizen voor het eerst in drie weken, maar sindsdien neemt het aantal weer toe. Op de intensivecareafdelingen liggen nu 206 mensen met ernstige Covid-19, de ziekte die wordt veroorzaakt door het coronavirus. Dat is een stijging met zeven ten opzichte van donderdag. Op de verpleegafdelingen nam het aantal coronapatiënten met één af, tot 473.

Update 11:18 - Ministerie: oordeel over vaccinatie-eis bedrijven is aan rechter

Het ministerie van Volksgezondheid kan niet zeggen of het geoorloofd is dat enkele reisorganisaties en een dansschool willen dat hun klanten volledig gevaccineerd zijn. Een rechter zal uiteindelijk de afweging moeten maken of de stap van deze bedrijven geoorloofd is, aldus een woordvoerder.

Dansschoolhouder Peter Vlug was de eerste persoon die besloot zijn klanten om een vaccinatiebewijs te vragen. Uit een rondgang van de Volkskrant blijkt dat zeker drie reisorganisaties het voorbeeld volgen.

"In deze specifieke situaties kunnen we niet inschatten of het mag of niet", zegt de woordvoerder. Maar het kabinet is er geen voorstander van dat er een samenleving ontstaat "waar het normaal is dat je naar een coronatoegangsbewijs wordt gevraagd". Tegelijkertijd is er nog geen jurisprudentie over deze kwestie. "Een rechter kan zeggen: het is terecht, want je boekt er gezondheidswinst mee. Maar de rechter zal dat afwegen tegen de privacy, het recht om niet gediscrimineerd te worden", aldus de woordvoerder.

Update 10:37 - ANVR: vaccinatiebewijs waarschijnlijk niet voor alle reizen nodig

De reisbranche verwacht niet dat volledige vaccinatie tegen het coronavirus in de hele sector zal worden geëist. Voor 99,9 procent van de reizen die de Nederlandse reissector aanbiedt volstaat ook een negatieve test, zegt voorzitter Frank Oostdam van branchevereniging ANVR. De Volkskrant schreef eerder dat drie organisatoren van groepsreizen inmiddels een volledige vaccinatie eisen, zoals reisorganisatie Oad.

De ANVR begrijpt dat er bedrijven zijn die een vaccinatiebewijs eisen. "Het gaat om bustouroperators die tijdens een reis verschillende landen aandoen", zegt Oostdam. "Ik verwacht wel dat in die niche meer bedrijven een vaccinatiebewijs gaan eisen." Volgens de ANVR levert het voor die reisorganisaties die zulke reizen aanbieden zonder een vaccinatiebewijs van alle reizigers "veel administratief gedoe op", gelet op de regelgeving.

Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken waarschuwde al dat de regels rond reisadviezen vanaf zondag veranderen. Een geel reisadvies betekent dan dat reizigers van 12 jaar en ouder uit landen als Italië, Estland en IJsland bij terugkeer naar Nederland een vaccinatiebewijs, een negatieve testuitslag of een herstelbewijs van corona moeten laten zien. De negatieve test mag een PCR-test zijn van maximaal 48 uur oud, of een antigeentest van maximaal 24 uur oud. Voor mensen die uit Spanje, Portugal, Cyprus of Andorra komen, geldt dat nu al.

Update 09:50 - Mogelijk meer vluchten met besmette passagiers dan gedacht

Het aantal vliegtuigen dat een met corona besmet iemand aan boord heeft, is mogelijk hoger dan tot nog toe wordt aangenomen. 36 procent van de vluchten vanuit Nederland naar Canada, zou een besmet persoon aan boord hebben. Dat meldt BNR op basis van onderzoek van data-analist Bart Bolkestein. Het Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum gaat uit van 9 procent van alle vluchten. Bolkestein heeft onderzoek gedaan naar 1400 vluchten die in juli uit 19 landen naar Canada gingen. Bij ruim 24 procent van de vluchten is achteraf gemeld dat er iemand op zat met een coronabesmetting. Als je die cijfers omrekent naar vluchten uit Nederland, dan is het zelfs 36 procent. Mensen met een coronabesmetting kunnen ongemerkt aan boord gaan wanneer bijvoorbeeld hun test niet goed is afgenomen of als ze Covid-19 ontwikkelen na een negatief testresultaat. Bolkestein vindt dat nu moet worden gekeken naar waar er mogelijk gaten zitten in het systeem. Volgens BNR ziet het ministerie van Infrastructuur echter geen aanleiding tot nader onderzoek.

Update 09:24 - ACM trekt nummers in van doorschakeldiensten coronatests

De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft twee nummers ingetrokken van doorschakeldiensten. Een daarvan verbond bellers onder meer door naar het gratis nummer van de GGD om een afspraak te maken voor een coronatest. De kosten daarvoor bedroegen 0,90 euro per minuut en liepen door nadat de beller was doorverbonden met de GGD. Het nummer 0906-2121212 werd door Caramello BV gebruikt voor een doorschakeldienst. De ACM blokkeerde het nummer al eerder naar aanleiding van signalen van consumentenprogramma Radar, een brief van de GGD en klachten van consumenten. Ook betalingen gerelateerd aan het nummer zijn toen opgeschort, zodat de inkomsten niet werden uitbetaald. Caramello had bezwaar aangetekend tegen de blokkering van het nummer en de betalingen. De rechter heeft de ACM gelijk gegeven, onder meer omdat de Google-advertentie van Caramello misleidend was. De rechter vond de intrekking van het nummer proportioneel omdat de GGD aan de ACM had aangegeven dat "de dienst van Caramello gevolgen kan hebben voor de bereidheid van mensen om zich te laten testen en daarmee voor de verspreiding van het coronavirus", aldus de ACM.

Ook het nummer 0906-0400388 is geblokkeerd. Op de website van Zoekopnummer.nl BV werd de indruk gewekt dat bellers daar een afspraak konden maken voor een gratis sneltest. Het nummer schakelde echter door naar een commerciële aanbieder. Ook hier werd 0,90 euro per minuut in rekening gebracht.

Update 05:15 - Reisaanbieders vragen klanten om vaccinatiebewijs

De discussie over het verplicht stellen van vaccinatiebewijzen door organisaties laait verder op. Na de Utrechtse dansleraar Peter Vlug eisen ook minimaal drie organisatoren van groepsreizen een volledige vaccinatie. Dat blijkt uit een rondgang van de Volkskrant.

De bedrijven zien zich ertoe gedwongen. Medewerkers en reizigers vragen volgens betrokkenen om de maatregel, omdat ze zich op die manier veiliger voelen. Bovendien maakt het de reizen makkelijker uitvoerbaar. Het ministerie van Volksgezondheid (VWS) is er geen voorstander van dat bedrijven hun eigen coronabeleid hanteren. "Maar we gaan niet zeggen: dit mag niet", aldus een woordvoerder.

Update 03:21 - Delta-variant gevaarlijker voor zwangere vrouwen

De Delta-variant van het coronavirus lijkt gevaarlijker voor zwangere vrouwen. Afgelopen weken zijn meer zwangere vrouwen met corona in het ziekenhuis opgenomen. "Deze vrouwen zijn niet gevaccineerd en hebben geen onderliggend lijden. Toch worden ze heel ziek’’, zegt hoogleraar verloskunde Kitty Bloemenkamp (UMC Utrecht) tegenover het AD.

"In het ergste geval wordt hun baby zelfs eerder gehaald, terwijl de moeder aan de beademing op de ic ligt." Afgelopen week lagen in het UMC Utrecht vier zwangere vrouwen met corona. Een actueel landelijk overzicht is er niet, maar ook in andere Nederlandse ziekenhuizen zijn volgens Bloemenkamp afgelopen weken meer zwangere vrouwen met corona opgenomen, van wie een aantal op de ic.

In Engeland, waar de Delta-variant van het coronavirus eerder dominant werd, is die trend al langer te zien. Dat zwangeren met corona meer risico lopen om ernstig ziek te worden, werd dit voorjaar ook in Nederland duidelijk. Uit nieuwe cijfers blijkt nu dat de Delta-variant van het virus zwangere vrouwen nog vaker ernstig ziek maakt.

Update 00:04 - CBS: sterftecijfer in juli iets hoger dan verwacht

Vorige week zijn er net iets meer mensen overleden dan gebruikelijk is voor de tijd van het jaar, vooral in de leeftijdsgroep 65 tot 80 jaar. Dat meldt het statistiekbureau CBS op basis van de voorlopige sterftecijfers per week. Het is volgens een woordvoerder van het CBS nog niet duidelijk of het coronavirus de veroorzaker is van het iets hogere sterftecijfer. In de laatste week van juli overleden naar schatting 2900 mensen, ruim 150 meer dan te verwachten viel op basis van sterftecijfers in voorgaande jaren en demografische trends. In die week registreerde het RIVM 22 coronadoden Het is normaal dat het aantal sterfgevallen de ene week iets hoger is dan de andere. Volgens de statistici is er sprake van zo'n gebruikelijke schommeling, en was er over de hele linie geen 'oversterfte'.

Onder 65- tot 80-jarigen was dat in de laatste week van juli wel het geval. In die week overleden naar schatting bijna 950 mensen, bijna 100 meer dan verwacht. De wekelijkse sterfte onder 80-plussers en onder mensen jonger dan 65 jaar was in juli ongeveer gelijk aan de verwachte sterfte.

Hart van Nederland / ANP