Twintig jaar geleden stapten de eerste homostellen in het huwelijksbootje: 'Hopelijk kunnen we het snel vieren!'

Het homohuwelijk bestaat in Nederland bijna twintig jaar en inmiddels zijn 20.000 stellen van hetzelfde geslacht met elkaar getrouwd. De laatste jaren wordt het populairder om een partnerschap af te sluiten, een ontwikkeling die ook gaande is bij heterostellen.

Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Komende donderdag is het precies twintig jaar geleden dat toenmalig burgemeester Job Cohen van Amsterdam drie mannenparen en een vrouwenpaar in de echt verbond. Nederland was daarmee het eerste land waar dit mogelijk werd. Sindsdien zijn ruim 19.000 mannen en bijna 21.000 vrouwen van gelijk geslacht met elkaar getrouwd.

Tot 1 april 2001 hadden homostellen niet de mogelijkheid om te trouwen, maar konden ze alleen een partnerschap laten registreren. Deze manier om een relatie vast te leggen, wint de laatste jaren terrein. Sinds 2015 verkiezen steeds meer homo's en lesbiennes een partnerschap boven het huwelijk. In 2020 koos 44 procent van de homostellen die hun relatie officieel vastlegden hiervoor en 39 procent van de lesbiennes die dat deden. Dit staat niet op zichzelf; ook bij heterostellen is deze verschuiving te zien.

Hoofdstad op kop gehuwde homostellen

Amsterdam is inmiddels uitgegroeid tot de plaats met de meeste gehuwde homoparen. In de hoofdstad zijn 45 van de 1000 echtparen van hetzelfde geslacht, tegen 17 op de 1000 in heel Nederland. Ook in Nijmegen en Arnhem komen homohuwelijken naar verhouding veel voor. In de zogenoemde Biblebelt komen huwelijken tussen twee mannen of twee vrouwen aanzienlijk minder voor.

De onderzoekers hebben ook bekeken hoe groot de kans is dat huwelijken van verschillende samenstellingen standhouden. Daaruit concluderen zij dat de kans op een echtscheiding veel groter is als twee vrouwen met elkaar trouwen dan als twee mannen of een man en een vrouw dat doen.

Dolf Pasker was een van de mensen die 20 jaar geleden met iemand van het gelijke geslacht in het huwelijksbootje stapten. "Wij hadden geen idee waar we in terecht kwamen, maar het bleek dat er journalisten van over de hele wereld op af kwamen." Na de voltrekking zei Pasker: "Ik ben toch opgelucht dat het nu achter de rug is, want het was toch wel een hele beleving met zo veel pers erbij."

'Geef voorlichting op scholen'

Zijn man Gert Kasteel vindt dat de homo-emancipatie voor hen nu klaar is. "Wel in die zin dat we geaccepteerd worden, gewoon goed kunnen werken en geen discriminatie ervaren." Hoewel zij er persoonlijk geen last van krijgen, bestaat homohaat nog steeds. Dolf pleit dan ook voor meer aandacht voor het thema op scholen. "Maak duidelijk hoe de liefde in elkaar zit. Ook op bijzonder onderwijs, waarin mensen soms nog wel teveel ruimte krijgen om het niet ter sprake te brengen of in een bepaald daglicht te zetten."

Door corona kunnen Dolf en Gert hun huwelijksjubileum nu niet vieren, maar ze gokken op de zomer. "Komende zomer word ik 60 jaar", zegt Gert. "Hopelijk kunnen we het dan wel vieren!"

ANP / Redactie