Roy (19) pleegt zelfmoord in crisiskliniek, familie blijft met vragen achter: 'Hoe kan dit daar gebeuren?'

De 19-jarige Roy Gaarlandt berooft zichzelf twee weken geleden van het leven terwijl hij sinds een eerdere suïcidepoging in een gesloten GGZ-kliniek verblijft. Zijn moeder, broer en zus verwijten de instelling onachtzaamheid. Hoe kon dit dáár gebeuren?

"Zij zijn degene die daar toezicht moeten houden. Daarvoor is die hele instelling. Dat ze dan niet doorhebben dat zich zoiets heeft afgespeeld en dat daar nog een ruime tijd tussen heeft gezeten tot hij überhaupt gevonden is, vind ik gewoon zó slecht," vertelt zus Daisy aan Hart van Nederland.

'Hoe dan?'

Roy wordt drie weken geleden door de politie van een gebouw afgehaald. Hij wilde springen. De jongen komt terecht op een gesloten crisisafdeling van een kliniek van GGZ Centraal in Almere. "De laatste keer dat ik hem sprak heb ik hem strak vastgepakt", vertelt zijn moeder Linda Block geëmotioneerd. "Hij pakte mij ook heel strak vast. Alsof hij me niet meer kon loslaten. Het voelde als de laatste omhelzing."

"Hij belde me vanuit de kliniek dat hij niet wist hoe hij de dag door moest komen," herinnert Linda zich van de laatste dagen van het leven van haar zoon. Het lukt Roy om zichzelf in de gesloten kliniek van het leven te beroven. Zijn moeder is verbijsterd. "Hoe dan?," vraagt ze zich af. "Hoe kan dat gebeuren op een afdeling waar het afgesloten is en ze mensen willen helpen?" Ook Roy's tweelingbroer Rick kookt van binnen. "Het is maar een nummertje natuurlijk. Ik ben er behoorlijk boos over," zegt hij.

'Steeds weer opnieuw'

"Een topgozer die voor iedereen klaarstond," zo omschrijft Linda haar overleden zoon. Hij heeft als orgaandonor nog een aantal mensen kunnen helpen. Dat doet haar goed. Roy heeft van kleins af aan last van psychische problemen. Het begint met woedeaanvallen en hoe ouder de jongen wordt, hoe meer duidelijk wordt dat hij met een zware depressie kampt. "Zijn zelfbeeld was heel slecht", vertelt Linda. "Aan de buitenkant zag je het niet. Hij wilde en kon er niet over praten."

Roy wil graag geholpen worden en dus klopt zijn moeder aan bij de GGZ. Het wordt een lange zoektocht naar de juiste hulp, die ze nooit vinden. Linda ziet de dood van haar zoon als finale fout van een systeem dat haar al jaren in de steek laat. De moeder is ervan overtuigd dat het grote probleem in de GGZ is dat instellingen niet of niet goed met elkaar communiceren. "Overal moesten we om de tafel zitten om te praten en alle papieren te laten zien. Steeds moesten we weer helemaal opnieuw alles vertellen. Roy werd er zelf moe van." Haar zoon belandt van wachtlijst op wachtlijst, maar nergens is hij op zijn plek.

'Mam, ik word geen twintig'

Linda staat als moeder met haar rug tegen de muur. "Roy zei altijd tegen mij: 'Mam, ik word geen twintig'. Hij zag geen zonnetje. Alles was somber in zijn wereld." Bij woongroep Vitree krijgt Roy een coach toegewezen die hem volgens zijn moeder "als enige echt heeft geprobeerd te helpen". Zij zet alles op alles om de juiste hulp voor Roy te vinden, maar het is te laat. Een zoveelste poging wordt Roy zondag 6 juni fataal.

Sleutel is samenwerken

Patiëntenorganisatie MIND herkent het probleem waar de moeder van Roy al die jaren tegenaan liep. "De zorg staat nu niet om de cliënten heen. De sleutel is om samen te werken," licht een woordvoerster toe. Ze kijkt hoopvol naar de aanpak die zorgverzekeraar CZ sinds kort toepast in de regio Rotterdam en Tilburg. In deze regio's wordt gewerkt aan een beter communicatie tussen huisartsen en verschillende GGZ-instellingen.

Artikel gaat verder onder de video:

1:34

Wachtlijsten in GGZ moeten echt korter

Zij gaan met elkaar om tafel zitten om te kijken wat de hulpvraag van een cliënt is en welke aanpak daarbij past. "Er wordt echt gekeken naar iemands hulpvraag en niet naar de diagnose van de patiënt", legt Marieke Verlee die vanuit CZ betrokken is bij het project uit. "Zo wordt voorkomen dat mensen op een wachtlijst komen én dat ze er te lang voor niks opstaan." In de regio Tilburg hebben honderd cliënten hierdoor eerder hulp gekregen.

MIND hoopt dat "deze structurele verandering na dit succes in de rest van Nederland wordt doorgevoerd".

Reactie GGZ-instelling

Hart van Nederland heeft GGZ Centraal om een reactie gevraagd, maar zij geven aan niet op het incident in te willen gaan.

Praten over zelfmoordgedachten kan anoniem via de chat op www.113.nl. Bellen kan ook via telefoonnummer 113 (gebruikelijke telefoonkosten) of 0800-0113 (gratis)