Overledenen blijven soms urenlang liggen in verpleeghuis: ‘Door de ontbinding kon ze niet meer worden opgebaard’

Volgens de Wet op de lijkbezorging moet een arts binnen drie uur de dood bij een overledene vaststellen. Dan pas kan het lichaam naar het mortuarium. In een verzorgingshuis mag dat veel later waardoor overledenen soms niet meer toonbaar zijn voor de familie.

Maria uit Nuenen is een van de gedupeerden. Haar moeder overleed laat op de dag, rond 23.00 uur. De verzorgers vertelden haar dat het ongebruikelijk is dat er op dat tijdstip nog een schouwarts langs zou komen. 's Ochtends om 08.00 uur zouden ze er meteen zijn.

"Mijn moeder heeft daar een fijne tijd gehad en is goed verzorgd, dus toen de verpleegkundige dat zei nam ik het natuurlijk voor lief", vertelt Maria aan Hart van Nederland. "Ik was overrompeld. Dit is ook niet iets waar je over nadenkt als je moeder net is overleden."

Respectloos

Anderhalve dag later zag Maria haar moeder weer, om haar samen met haar dochter op te baren. "We schrokken enorm. Mijn dochter draaide zich meteen om. Het was onmogelijk om haar te verzorgen. Ik ben ook afgehaakt; uiteindelijk heeft de uitvaartzorg haar opgebaard."

Daarna is de kist dichtgegaan, omdat de ontbinding te ver gevorderd was. "Niemand anders heeft haar gezien. Enerzijds vond ik dat respectloos tegenover mijn moeder. Anderzijds nam ik daarbij ook anderen in bescherming, zodat zij dit niet hoefden te zien."

Meldpunt

Jos Buitelaar, voorzitter van de Stichting Keurmerk Persoonlijke Uitvaart, heeft vorige week het meldpunt opgezet. Hier kunnen nabestaanden in dit soort situaties zich melden. Inmiddels komen dagelijks nieuwe meldingen binnen. De uitvaartondernemer was betrokken bij de gesprekken over het aanpassen van de Wet op de lijkbezorging. Met de verzamelde meldingen hoopt hij dat de uitzonderingsregel voor verpleeghuisartsen verdwijnt.

Jos ziet het in zijn praktijk meerdere keren per jaar gebeuren. "Artsen houden zich niet aan de tijden van 00.00 tot 08.00 uur, soms komen ze pas om 10.00 uur. Deze regel is er zodat verpleeghuisartsen niet ’s nachts uit hun bed moeten. Dat is niet in het belang van de nabestaanden en ook niet in het belang van de overledene."

"Voor mensen die in het verpleeghuis al afscheid nemen en de overledene daarna niet meer willen zien, is dit niet erg", weet Jos. "Maar 80 tot 90 procent wil daarna nog in de kist kijken om afscheid te nemen. Voor hen is het belangrijk om deze schrik te voorkomen."