Einde leenstelsel in zicht, wat te doen met de 'pechgeneratie'? 'Al bijna 70.000 euro schuld'

Een ruimschootse meerderheid van de Tweede Kamer sprak zich afgelopen nacht definitief uit tegen het leenstelsel. Goed nieuws, vinden studentenvakbonden. Maar wat gebeurt met de 'pechgeneratie' die na 2015 begon met studeren en nu met torenhoge schulden zit?

"Een volgend kabinet kan dankzij deze motie simpelweg niet meer om de invoering van een nieuw studiefinancieringsstelsel heen: dit is de genadeklap voor het leenstelsel", zegt voorzitter Lisanne de Roos van ISO. De moties zijn "een reden tot groot feest voor studerend Nederland."

Goed nieuws dus - waarschijnlijk - voor aankomende studenten. Maar hoe zit het met de 'pechgeneratie', de groep die na de invoering van het leenstelsel begon met studeren en nu vaak torenhoge schulden heeft? Een vraag die de 25-jarige student Frank Lemmers al de hele dag bezighoudt. De 'pechstudent' uit Leiden begon in 2016 met studeren en heeft inmiddels bijna 70.000 euro aan studieschuld opgebouwd.

'Gevoel van falen'

Frank is autistisch en kan daardoor niet werken naast zijn studie. Ook kunnen zijn ouders hem niet financieel ondersteunen. "Het leenstelsel zorgt bij mij voor een enorm onzekere toekomst", vertelt hij aan Hart van Nederland. "Ik kan niet werken en doe ook iets langer over mijn studie. Die enorme schuld zorgt bij mij voor veel stress en een gevoel van falen. Elke keer als je iets niet haalt, hangt daar een prijskaartje aan."

Een andere optie voor Frank was om niet te gaan studeren. "Dat creëer je dus met zo'n systeem, dat mensen andere keuzes maken vanwege geld. En dat is niet eerlijk. Je studeert niet alleen voor jezelf, maar ook voor de maatschappij. Dat zou voor iedereen moeten kunnen", vindt hij. "Ik had dus geen andere keus dan veel te lenen."

"Het is goed nieuws dat de motie is aangenomen", gaat Frank verder, "maar ik hoop ook dat onze groep gecompenseerd gaat worden. Dat is echt heel belangrijk. Mensen lopen vast op die schulden. Als ik straks de arbeids- en huizenmarkt op ga sta ik meteen al met 1-0 achter."

Aan een nieuw kabinet

Onderwijsminister Ingrid van Engelshoven heeft al verschillende plannen klaarliggen om het sociaal leenstelsel voor studenten af te schaffen. Het is aan een nieuw kabinet om daar een keuze uit te maken, nu een brede Kamermeerderheid van het stelsel af wil, zegt de D66-bewindsvrouw.

Voordat het stelsel daadwerkelijk afgeschaft kan worden, zijn "echt nog wat stappen nodig", zegt Van Engelshoven. "Iedereen snapt dat dit zo'n grote stelselwijziging is, dat moet echt een nieuw kabinet doen."

Of er compensatie moet komen voor de studenten die de afgelopen jaren een flinke schuld hebben opgebouwd, is volgens Van Engelshoven ook aan een nieuw kabinet. Zij zegt dat daar "een behoorlijk kostenplaatje" aan hangt. Het gaat volgens haar om "mogelijk meerdere miljarden die je niet kunt besteden aan de kwaliteit van het hoger onderwijs".