Duizenden trekkers, luide muziek en emoties: boeren massaal bij stikstofprotest

Overal staan er trekkers, er komen er steeds meer bij, de zon schijnt, de sfeer is goed en versnaperingen gaan rond. Het boerenprotest in het Gelderse Stroe is alsmaar aan het groeien en groeien, duizenden boeren nemen deel. En ze komen uit alle windstreken vandaan.

"Ik kom vanuit Kockengen", zegt een jonge vrouw die ambitie heeft om boerin te worden. "Het was een lange rit, maar het ging goed. We zijn om zes uur vertrokken en hebben er..." ze kijkt op haar horloge "...drie uur over gedaan." Ze is samen met ongeveer honderd andere gelijkgestemden uit de Utrechtse plaats naar Stroe komen rijden.

"Je moet een beetje opkomen waar je voor staat", geeft ze als antwoord op de vraag waarom ze naar het protest gekomen is. "Ik kan nu geen boerin worden, maar door het protest misschien weer wel", stelt ze vastberaden. Ze omschrijft de sfeer als 'gezellig'.

'Geen toekomst meer'

Een andere deelneemster is het daarmee eens. "Mooi weer toch? Zonnetje erbij!" zegt ze terwijl ze lachend naar de rijen en rijen aan trekkers kijkt. Ze komt zelf uit Breukelen vandaan, niet ver van het eerdergenoemde Kockengen. "We kregen veel steun onderweg, dus we hebben een goede reis gehad. Toeteren, duimpjes, mensen langs de kant die filmen."

De Breukelse boerin legt uit waarom ze op het protest aanwezig is: "Door dit beleid hebben wij geen toekomst meer. Ze hebben het nu over stikstofplannen, dat het gereduceerd moet worden. Bijvoorbeeld in dit gebied waar we nu zijn 70 procent, nou dan kunnen wij geen boer meer worden."

"We zitten al twee jaar met hetzelfde en elke keer leggen ze weer dingen bij ons neer, die we dan moeten aanpassen. Zo zien wij er in ieder geval geen toekomst meer in." Ze schiet vol tranen, een boer die naast haar staat schiet te hulp. "Er moet gekeken worden naar de KDW", legt hij uit. Deze kritische depositiewaarde is de grens waarboven een risico bestaat dat de kwaliteit van een gebied flink kan worden aangetast door stikstof. "Want hoe kan het bestaan dat Duitsland heel andere normen hanteert, dat de rest van Europa andere normen hanteert?"

Hij voelt veel als hij de opkomst ziet. "Ik ben nu acht jaar boer. We hebben al acht jaar onzekerheid. Ik ben nu op het punt dat ik of mijn bedrijf ga verkopen, of er vol gas tegenin ga." Ondertussen is zijn collega weer gekalmeerd. Ze legt uit wat haar zo raakt: "Het is hetgeen wat je het liefste doet. Dat wordt je gewoon afgenomen."

Land zonder koeien?

"We houden het maar gezellig met z'n allen, zodat we een beetje vergeten dat het verkeerd loopt met de regering tegenwoordig", legt een andere boer uit als hij de sfeer omschrijft. "Ik hoop dat de mensen snappen dat Nederland niet zonder boeren kan. En dat onze toekomst nog gewoon kan doorgaan." Hij is blij met de steun die hij krijgt van de politieke partij BBB, de BoerBurgerBeweging. "Ze staan hoog in de ranglijsten nu. Ik hoop dat de mensen met het rode stempotloodje daar het vakje bij invullen", zegt hij met een lach op zijn gezicht.

Er zijn niet alleen maar agrariërs aanwezig bij het protest. Een vrouw zit naast een trekker. Op het eerste gezicht lijkt het misschien haar werktuig, maar niets is minder waar. Ze geeft een toelichting waarom ze er is: "Nee, ik ben geen boer. Maar ik zou het wel heel jammer vinden als we een Nederland hebben zonder koeien. En zonder boeren." Maar die stikstofreductie dan? "Er zijn ook een hele hoop andere manieren om daaraan bij te dragen. Neem bijvoorbeeld Schiphol", zegt ze overtuigd. "Het moet allemaal wat evenwichtiger verdeeld worden."

"Het is een heel vreedzaam protest", besluit ze. "Leuk, gemoedelijk, gezellig. Het is een heel goede sfeer!"

Volgende generatie

In Loosbroek werd er een mini-versie van het protest gehouden. De kinderen uit het dorp zijn vandaag massaal op skelters en traptractoren naar school gegaan, compleet met bordjes en leuzen.

1:18

Kinderen gaan massaal met tractor naar school