Koning hekelt verdeeldheid: zo wil Nederland dat oplossen

Koning Willem-Alexander benoemde dinsdag tijdens Prinsjesdag nadrukkelijk de verdeeldheid in Nederland, en het blijkt dat bijna iedereen dit gevoel herkent. Maar liefst 92 procent van de Nederlanders vindt dat ons land steeds meer uit elkaar valt, vooral door de eindeloze ruzies in de politiek en het haatzaaien online. Dat blijkt uit onderzoek onder 4.696 leden van het Hart van Nederland-panel.

Uit het onderzoek blijkt dat mensen de grootste verdeeldheid vooral op afstand ervaren. Slechts één op de zes Nederlanders merkt polarisatie binnen hun familie, vriendenkring of op het werk.

Voor de meeste mensen (71 procent) zit het probleem vooral in Den Haag. Bijna dagelijks zijn op tv en in het nieuws ruziënde politici te zien, en volgens het publiek is dat hét voorbeeld waardoor Nederland steeds verder polariseert. Ook koning Willem-Alexander had in zijn troonrede stevige kritiek: "Helaas lijken in Nederland mensen steeds vaker tegenover elkaar te staan, op straat, online en niet in de laatste plaats in Den Haag."

Ook op sociale media zien Nederlanders (71 procent) veel haat, bedreigingen en felle discussies. Mensen ergeren zich aan het gemak waarmee op internet allerlei meningen de wereld in kunnen worden gegooid, waar mensen niet het fatsoenlijke debat opzoeken maar vaak anderen uitschelden of bedreigen als ze het ergens mee oneens zijn.

Haat online aanpakken

De meest genoemde manier om verdeeldheid in de samenleving te verminderen is daarom het strenger optreden tegen bedreiging en haat, zowel online als op straat. Daarvoor pleit 61 procent van de panelleden. Bijna zes op de tien (59 procent) vindt ook dat politici hun ruzies nu écht opzij moeten zetten en meer samen moeten optrekken.

Daarnaast vindt de helft van Nederland (50 procent) dat de sociale mediabedrijven zelf aangepakt dienen te worden. Ze vinden dat platforms als Facebook en Instagram harder moeten optreden tegen nepnieuws en de algoritmes die mensen tegen elkaar opzetten.

Anderen (34 procent) noemen onder meer dat de media minder scherp tegenstellingen moet opzoeken. In de open reacties geven verschillende deelnemers aan dat ze vinden dat traditionele media bijdragen aan de verdeeldheid, wat ze ofwel wijten aan in hun woorden "linkse haatzaaiers van de NOS" of "domrechtse babbelprogramma's op de commerciële zenders".

'Meer richten op wat ons bindt'

Bijna 1 op de 3 gaf aan dat om verdeeldheid tegen te gaan juist meer aandacht moet worden geschonken aan wat ons bindt dan wat ons scheidt, en 1 op de 5 pleit voor meer respectvolle discussies op school en werk.

15 procent ziet een oplossing in het meer bij elkaar brengen van verschillende groepen, zoals jongeren en ouderen, mensen van stad en platteland, of mensen van Nederlandse komaf en buitenlanders. In de open antwoordopties gaven echter ook veel mensen aan dat ze vinden dat verdeeldheid juist kan verminderen door minder mensen uit het buitenland toe te laten.