Bijna helft Postcodeloterij-deelnemers speelt mee 'om geen spijt te krijgen als de straat wint'

Bijna de helft van de deelnemers aan de Postcodeloterij zegt vooral mee te spelen uit angst om iets te missen. Dat blijkt uit panelonderzoek van Hart van Nederland onder ruim 2.000 mensen. 42 procent van de Postcodeloterij-deelnemers geeft aan een lot te kopen omdat ze bang zijn dat een prijs in hun straat valt en zij buiten de boot vallen. Het gevoel van sociale druk is voor velen zó sterk, dat bijna de helft van alle ondervraagden (46 procent) het burgerinitiatief steunt dat oproept tot verandering.

Dat initiatief komt van Rick Broers, online beter bekend als YouTuber Serpent. Hij noemt de Postcodeloterij "de meest onethische loterij van Nederland" en vindt dat het huidige systeem inspeelt op angst. "Mensen doen niet mee omdat ze willen winnen, maar omdat ze bang zijn dat hun postcode wint en zij geen lot hebben", zegt hij tegen Hart van Nederland. Broers wil dat de Postcodeloterij "een alternatief systeem ontwikkelt waarin de prijstoekenning niet langer afhankelijk is van de woonlocatie van de deelnemers".

Deelnemers uit het Hart van Nederland-panel zijn uitgesproken over de loterij: "Ik zou ziek worden als de hele straat wint en ik niet", schrijft iemand. Een ander noemt de loterij "uiterst gemeen" en zegt: "Ik zou het graag stopzetten, maar durf het niet omdat je weet dat je verliest".

Gokgedrag en spijtaversie

Gedragsdeskundige Noor Elshof herkent dat gevoel: "Voor mij voelt het eigenlijk heel onethisch en sociaal beladen om mee te spelen met de Postcodeloterij. Ik ben daarom ook echt blij met het burgerinitiatief dat is gestart, en ik zou het zeker ondertekenen." Volgens haar stimuleert het systeem gokgedrag en spijtaversie: "Je denkt: stel je voor dat mijn straat wint en ik heb geen lot. Dat spijtgevoel is echt heel sterk aanwezig", zegt Elshof.

De Postcodeloterij wijst de kritiek van de hand. Volgens hen is het idee juist dat je samen wint met je buren. "Grote prijzen zoals onze PostcodeKanjer delen winnaars dan ook met elkaar, in plaats van dat dit naar één winnend lotnummer gaat", schrijven ze in een verklaring. Daarnaast benadrukken ze dat de opbrengst volledig naar goede doelen gaat: dit jaar alleen al 363 miljoen euro.

Met zijn petitie hoopt Broers 40.000 handtekeningen te verzamelen, zodat zijn burgerinitiatief besproken moet worden in de Tweede Kamer. Tot nu toe tekenden 20.550 mensen, blijkt uit navraag bij de initiatiefnemer.

Meld je aan voor het Hart van Nederland-panel

Wat vind je van vuurwerk, klimaatdemonstraties of de opkomst van kunstmatige intelligentie? En hoe kijk jij naar de verschillende politieke besluiten? Dat krijg je allemaal voorgeschoteld in het Hart van Nederland-panel. Meld je hieronder aan en bepaal wat nieuws wordt!