Nieuwe ontboezemingen van koning over familie: 'Het is iets wat me niet loslaat'

Koning Willem-Alexander heeft weer een aantal ontboezemingen gedaan in de podcast Door de ogen van de Koning. Daarin spreekt Willem-Alexander met ex-dj Edwin Evers. Zo geeft hij aan altijd geworsteld te hebben met de rol van de koninklijke familie in de Tweede Wereldoorlog.

De koning blikt in de podcast terug op de Dodenherdenking in 2020, die vanwege de coronacrisis op een lege Dam in Amsterdam was.

"Ik dacht: nu is mijn kans om het persoonlijke element van de familie, waar ik zelf al zo lang mee worstel, om daar mee naar buiten te komen en te zeggen van: dat was gewoon niet goed. Dat ondanks dat men wist wat er gebeurde, dat het niet in de toespraken van Radio Oranje naar voren is gebracht, dat er toch gezwegen werd."

In zijn toespraak op de Dam zei de koning dat ook veel burgers zich tijdens de coronacrisis niet gehoord en gesteund voelden. Daarop maakte hij de vergelijking met de Tweede Wereldoorlog en hoe burgers zich toen onvoldoende gesteund voelden door toenmalig koningin Wilhelmina.

"Ook door mijn overgrootmoeder", zei hij toen. "Het is iets wat me niet loslaat."

Koning Willem-Alexander vindt het kwalijk dat er wel veel bekend was, "zeker later in de oorlog", maar dat er niet over werd gesproken. "Niet in detail, maar men wist dat er vernietigingskampen waren, men wist dat er Joden vermoord werden. En er is niet op tijd gewaarschuwd. Daarin had mijn overgrootmoeder een andere rol kunnen spelen. Dat is voor mijzelf iets waar ik altijd mee geworsteld heb en op dat moment kon ik daarmee in het reine komen."

Tegen de doodstraf

De Tweede Wereldoorlog was niet het enige onderwerp waar de koning bij stilstond. Ook zei hij "verklaard tegenstander" van de doodstraf te zijn. Dat is vooral omdat het volgens hem altijd mogelijk is dat iemand na een veroordeling toch onschuldig blijkt te zijn.

"De mens is niet onfeilbaar, en recht wordt gesproken door mensen", aldus Willem-Alexander, terugblikkend op zijn toespraak voor de Verenigde Naties in 2019.

Troonrede op wereldniveau

De toespraak houdt hij namens de regering - een soort "troonrede op wereldniveau" - maar de koning wilde zelf graag zijn idee over de doodstraf toevoegen aan het verhaal. "Het kan dus ook zo zijn dat ons juridisch systeem niet onfeilbaar is, dus je mag nooit een onherroepelijke straf geven."

Buiten het "onmenselijke" aspect ervan, vindt de koning het ook juridisch niet kloppen om een onherroepelijke straf te geven. "Want iemand kan uiteindelijk onschuldig blijken te zijn, ondanks dat alles de andere kant op gewezen heeft."

'Prachtig' optreden Duncan Laurence

In de podcast blikte de koning ook terug op de winst van Duncan Laurence op het Eurovisie Songfestival van 2019. Hij vond dat "prachtig".

"75. Het was een hele tijd geleden", zo herinnert Willem-Alexander het jaar waarin Nederland voor de winst van Duncan Laurence voor het laatst het Eurovisie Songfestival won. Dat was met het nummer Ding-a-dong van Teach-In.

"Wat Duncan Laurence daar teweeg heeft gebracht met een liedje dat hij zelf gemaakt heeft, is echt fantastisch geweest", vervolgt de koning.

Willem-Alexander is daarnaast lovend over het "samenbindende effect" dat Laurence heeft gecreëerd. "En de trots van Nederland op wat hij gepresteerd heeft bij het songfestival is toch heel bijzonder te noemen."

De podcast Door de ogen van de Koning is gemaakt ter ere van het tienjarig koningschap van Willem-Alexander. Het programma is opgenomen in zijn werkkamer in Paleis Huis ten Bosch.

Eerder kwam de podcast in het nieuws door uitspraken van de koning over zijn favoriete voetbalclub. Welke voetbalclub was dat ook alweer en hoe reageerden mensen daarop?

0:54

ZIEN Koning is voor Ajax: dit vinden ze er in Rotterdam van

ANP/Hart van Nederland