Beroemd gezegde uit Fabeltjeskrant krijgt plek in Dikke Van Dale

De iconische uitdrukking "oogjes dicht en snaveltjes toe" uit het kinderprogramma De Fabeltjeskrant krijgt een plekje in de Dikke Van Dale. Dat heeft hoofdredacteur Ton den Boon gemeld in het radioprogramma Volgspot.

"De uitdrukking wordt inmiddels op zo'n brede manier gebruikt dat het beschreven hoort te worden in het woordenboek", stelt hij. Meneer De Uil, het hoofdpersonage van De Fabeltjeskrant, sloot elke aflevering af met deze frase.

Spreuk is breed inzetbaar

"Je merkt dat het inmiddels op meerdere manieren wordt gebruikt", legt Den Boon uit. "Het is nog steeds een wens voor het slapen gaan, soms als je lang televisie gekeken hebt. Maar het wordt ook op een andere, cynische manier gebruikt: om aan te geven dat mensen hun ogen willen sluiten voor misstanden, corruptie of omkoping."

De hoofdredacteur vindt het leuk om te zien hoe soms op deze manier woorden door de taalgebruikers zelf een andere betekenis krijgen: "Dat zie je wel vaker: woorden die langdurig worden gebruikt, krijgen soms een heel ander karakter."

Fabeltjeskrant vaker in Van Dale

Het is niet de eerste uitdrukking uit De Fabeltjeskrant die in de Van Dale belandt. Het woord "appelig", waarmee Stoffel de Schildpad uitdrukt dat hij zich loom en lusteloos voelt, heeft al een plekje verworven. En ook de term "kijkbuiskinderen", waarmee Meneer De Uil zijn jonge kijkers aansprak, wordt na een halve eeuw nog steeds zoveel gebruikt dat een plek in de Van Dale gerechtvaardigd was.

In totaal werden er tussen 1968 en 1992 meer dan 1600 afleveringen van de kinderserie gemaakt. Het programma werd in 2005 uitgeroepen tot het beste Nederlandse kinderprogramma aller tijden.

Recent kreeg ook de frase "Don't mention the war" uit de Britse hitserie Fawlty Towers een plek in de Van Dale, omdat deze uitdrukking na een halve eeuw nog steeds veelvuldig in de Nederlandse taal wordt gebezigd.

ANP