Nieuwe sancties tegen ‘Kremlinmedia’ en Russische banken afgesloten van SWIFT

De sancties tegen Rusland zijn woensdag verder uitgebreid. Het gaat om zowel financiële sancties als maatregelen tegen Russische staatmedia. De Europese Commissie en de Europese Unie komen met de nieuwe maatregelen vanwege de invasie in Oekraïne.

Een week geleden begon de invasie en heeft inmiddels aan beide kanten al veel levens geëist. Bijna een miljoen Oekraïners zijn op de vlucht geslagen en in het binnen- en buitenland worden er hulpacties op poten gezet.

Russische staatsmedia niet meer te zien in de EU

De Europese Commissie verbiedt met onmiddellijke ingang de toegang in de EU tot vijf zenders van het aan de Russische staat gelieerde televisienetwerk RT en persbureau Sputnik. De strafmaatregel is woensdag verschenen in het Publicatieblad van de Europese Unie en is daarmee meteen van kracht. De gestrafte media zijn volgens de EU instrumenten van het Kremlin om Russische propaganda in de oorlog tegen Oekraïne te verspreiden.

De wettelijke maatregel geldt voor de transmissie en distributie via satelliet, kabel, onlinevideokanalen en zowel nieuwe als bestaande apps. De nationale mediatoezichthouders zijn verantwoordelijk voor de uitvoering en handhaving van de sanctie. Voor Nederland is dat het Commissariaat voor de Media. Meerdere grote techbedrijven, waaronder Google, Meta (o.a. Facebook), Twitter, YouTube en het Chinese TikTok hebben hun medewerking aan het verbod al toegezegd of al maatregelen genomen om RT of Sputnik te blokkeren.

Eerder riep de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) dat het een 'onverstandig idee' is om RT en Sputnik te weren. "Het is een onverstandige zet en hiermee verlaag je je tot het niveau van Rusland", aldus secretaris Thomas Bruning.

Ingewijden zeggen dat de sancties van economische aard zijn, niet tegen de vrijheid van meningsuiting. "Het gaat hier niet om klassieke media maar om instrumenten van het Kremlin", aldus een EU-functionaris. Volgens betrokkenen werken de sancties zoals bij de Europese wetgeving tegen het verspreiden van kinderporno, het oproepen tot terrorisme of haatzaaierij. Bij RT gaat het om de zenders Russia Today English, Russia Today UK en de RT-zenders in het Frans, Duits en Spaans.

Russische banken afgesloten van SWIFT

Ook wordt Rusland verder afgesloten van het internationale betaalverkeer. De Europese Unie sluit zeven Russische banken af van het internationale betaalsysteem SWIFT. De strafmaatregel tegen het land gaat direct in.

Het gaat om Vnesheconombank (VEB), Bank Rossiva, Sovcombank, Bank Otkritie, Novikombank, Promsvyazbank en VTB BANK. Via SWIFT wordt geen geld overgemaakt. Het is een elektronische financiële berichtendienst tussen duizenden banken uit ongeveer tweehonderd landen, waarmee onder meer het grensoverschrijdend betalingsverkeer gemakkelijker wordt gemaakt. Dagelijks gaan er miljoenen betaalinstructies door het netwerk.

Hart van Nederland / ANP