Wijk Oud-Beijerland overrompeld door plotse sloopplannen: 'Alles draait om geld'

Bewoners van de wijk Oosterse Gorzen in Oud-Beijerland zijn het zat. Hun wijk vol sociale huurwoningen zal worden gesloopt, zo kregen ze vorige maand te horen. Op de plek van hun rijtjeshuizen met tuin komen er nu appartementencomplexen, vrije huurwoningen en koophuizen.

Henny DuPree is een van de bewoonsters die er al 'sinds de eerste steen' in 1975 woont. "Mijn zoon is hier getrouwd, hij heeft hier zijn kinderen gekregen. Hier ligt mijn hele leven. Maar ze willen mensen over de hele gemeente gaan verspreiden", luidt haar vrees. Het wijkje is echt een dorpje in een dorp, omschrijft ze. "Iedereen kent elkaar. Het is een hele gezellige wijk, iedereen zegt elkaar gedag. Met de nieuwe plannen gaat dat allemaal weg."

Vochtproblemen

De woonwijk in het dorp Oud-Beijerland is een van de velen die in de jaren '70 werd neergezet. Inmiddels zijn ze aan vervanging toe, vindt de woningcorporatie. De woningen hebben vochtproblemen en zijn gehorig. Ook de opzet van de wijk voldoet niet meer aan de huidige maatstaven, aldus de corporatie. "Denk dan aan beperkte parkeermogelijkheden, de geschiktheid van de woningen en de wijk op langere termijn, de eenzijdigheid qua bouwstijl en type woningen in de wijk", aldus HW Wonen.

In totaal worden 132 woningen in drie fasen gesloopt. In plaats van deze woningen komen er appartementen en koopwoningen terug. Uiteindelijk zullen er meer woningen terugkomen, ook meer sociale huurwoningen, maar toch is er veel onvrede over de plannen. Bewoners vrezen veel hogere huren, en denken dat de corporatie hier vooral financieel garen bij probeert te spinnen. "Alles draait om het geld", aldus DuPree.

Veel bewoners zullen dan ook niet terug kunnen keren. "Mijn rij gaat over 1,5 jaar als eerste, dan is er nog niks klaar en dus moeten we zelf maar een nieuwe woning vinden", aldus DuPree. Ze krijgt wel een urgentieverklaring voor een nieuwe woning elders in de plattelandsgemeente, maar terug naar haar oude wijk zit er hoogstwaarschijnlijk niet in. "Het is vechten tegen de bierkaai."

Twee derde buurt maakte bezwaar

Toch hopen sommige bewoners gezamenlijk wel een vuist te kunnen maken. Onder leiding van Monika van Vliet en Daniëlle van der Pligt werd een bewonerscommissie opgezet. "Met heel de buurt hebben we bezwaar gemaakt", vertelt Van der Pligt. 93 huishoudens, dat is ruim 70 procent van de huizen die gesloopt gaan worden, tekenden bezwaar aan. "We willen dat er een onderzoek komt of de huizen daadwerkelijk in zo'n slechte staat verkeren."

Volgens Van der Pligt heeft de corporatie de woningen doelbewust laten verloederen om deze sloopplannen te kunnen uitvoeren, maar dat ontkent HW Wonen. "Het spreekt voor zich dat wij het noodzakelijke onderhoud de afgelopen jaren gewoon hebben uitgevoerd. Door huurders gemelde reparatieverzoeken zijn opgepakt. Helaas blijkt dat een aantal problemen niet afdoende op te lossen zijn. Deze technische gebreken zijn met een renovatie niet of slecht op te lossen."

Bewoners eisen nu een onafhankelijk onderzoek naar of sloop echt de beste oplossing is, of dat er toch beter gerenoveerd kan worden. "Als zij zeggen dat het gevaarlijk is om er te wonen, dan willen wij een onderzoek", vertelt Van Vliet. Mocht dat er niet van komen rest nog altijd een gang naar de rechter, speculeert ze. "Er zijn nog dingen te doen, want in onze ogen zijn de procedures niet goed verlopen. Als je grootscheepse plannen hebt, hoor je mensen vroegtijdig te informeren en betrekken bij de plannen. Wij hebben alleen maar jarenlang kunnen lezen op de website dat ze wat 'aan het bedenken' zijn voor de wijk."

Steeds meer sociale huur tegen de vlakte

De woonzorgen in Oud-Beijerland zijn niet uniek. In heel Nederland gaan de komende jaren steeds meer huurwoningen tegen de vlakte, en daarvoor komen steeds minder sociale huurwoningen voor terug. Het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) voorspelt dat in de periode 2020-2024 jaarlijks gemiddeld 13.000 huurwoningen worden gesloopt, tussen 2025-2029 jaarlijks gemiddeld 16.000 huurwoningen en in 2030-2034 jaarlijks gemiddeld 20.000 huurwoningen. Ervoor terug komen steeds minder sociale huurwoningen, van 20.000 woningen per jaar in 2020 naar 11.000 in 2030.

De krapte in de sociale huurwoningmarkt is een doorn in het oog van de Woonbond. "Ik heb nog niet meegemaakt dat nieuwe huurwoningen goedkoper zijn", vertelt adviseur Henry de Miranda. "We zijn het dan ook niet altijd eens met het scenario sloop en nieuwbouw. Oude woningen zijn niet per definitie slecht, soms kan je ook renoveren. Het is namelijk een trauma als je weg moet uit je huis. Wij vinden het belang van de huurder daarom belangrijk genoeg om te onderzoeken wat de mogelijkheden allemaal zijn."

Communicatie is daarbij het belangrijkste, legt De Miranda uit. "Je moet naar elkaar luisteren, wat is nodig en wat is mogelijk. Zodat bewoners in ieder geval het signaal krijgen mee te kunnen denken. Je moet als corporatie niet doen 'Uw woning is slecht dus slopen we hem', maar 'Uw woning is slecht dus wat vindt u dat het beste is om ermee te doen?'"

Gesprek

Bewoners van de Oosterse Gorzen vinden dat aan deze communicatieplicht onvoldoende is voldaan. "De mensen zijn erg overvallen door de plannen", legt Van Vliet uit. "Het is geen voldongen feit, al presenteert HW Wonen het wel als zo." Ze wil dan ook dat er echte gesprekken kunnen zijn, "en niet alleen maar om de kleur van de nieuwe deuren te kiezen".

HW Wonen geeft in een reactie aan te realiseren dat het sloopbesluit erg ingrijpend is voor de bewoners, en het gesprek alsnog aan te willen gaan. "De bewoners gaan wij de komende tijd zo goed mogelijk ondersteunen. Wij realiseren ons dat dit maatwerk is. Door middel van individueel contact zetten wij ons hiervoor in. Tijdens de persoonlijke gesprekken die de komende tijd gaan plaatsvinden, gaan wij met de bewoners in gesprek over de individuele wensen en onze ondersteuning bij het vinden van een andere woonruimte.