Uitstoot Tata Steel veel hoger dan gemeld, omwonenden geschokt: 'Maat is vol'

Er wordt in de omgeving van Tata Steel meer uitstoot gemeten, met als gevolg veel hogere concentraties metalen en kankerverwekkende stoffen in de omgeving, dan het bedrijf zelf rapporteert. Dat blijkt uit onderzoek van het RIVM. Omwonenden reageren geschokt op de bevindingen.

Voor bepaalde Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen (PAK’s) zijn de gemeten concentraties tot wel duizend keer groter dan volgens de onderzoekers te verwachten zou zijn op basis van de officiële uitstootgegevens. Blootstelling aan PAK’s en diverse metalen levert gezondheidsrisico’s op.

'Maat is vol'

"Ik vind het een enorm zorgwekkend rapport. Het vergroot niet mijn vertrouwen in de fabriek en de overheid", vertelt een aangeslagen Stephanie Dumoulin, bestuurslid Stichting Frisse Wind Nu. "Ik maak me bij elk rapport meer zorgen en voel me enorm machteloos. Er worden beloftes gedaan, maar er wordt verder geen actie ondernomen."

Ook voor Hans Dellevoet van dorpsraad Wijk aan Zee is de maat vol. "Geconcludeerd kan worden dat rapportages van Tata behoorlijk buiten de werkelijkheid staan. Dat zorgt weer voor minder vertrouwen", aldus Dellevoet. "Wij als dorpsraad hopen dat er nu niet weer een volgend onderzoek wordt aangekondigd. Dat verhaal kennen we. Politiek, ga eens wat doen!"

Onderzoek naar gesjoemel

Advocaat Bénédicte Ficq zegt namens de omwonenden "ontzettend geschokt" te zijn door het onderzoeksrapport van het RIVM. Ficq, die vorig jaar namens 1100 mensen aangifte deed tegen Tata Steel wegens het berokkenen van gezondheidsschade, gaat het rapport doorsturen aan het Openbaar Ministerie zodat het wordt meegenomen bij het onderzoek.

'Snel ingrijpen nodig'

Er moet snel worden ingegrepen tegen Tata Steel, vindt GroenLinks-kamerlid Suzanne Kröger. Volgens haar partij moet het kabinet de zogeheten Kooksfabriek 2 sluiten. Die verouderde installatie zorgt voor de meeste uitstoot van fijnstof en andere schadelijke stoffen. Ook ChristenUnie-Kamerlid Pieter Grinwis reageert geschrokken: "Bij Tata wordt nu steeds meer duidelijk dat de situatie niet op orde is. Dat vraagt om directe handhaving van de verleende vergunning."

Staatssecretaris Vivianne Heijnen (Milieu) wil binnenkort met het bedrijf om tafel om te horen of de cijfers kloppen. "Ik ben heel benieuwd hoe Tata reageert op de onderzoeksresultaten van het RIVM." Volgende week debatteert de Tweede Kamer over de kwestie.

Cijfers ontbreken

De onderzoekers van het RIVM weten niet precies hoe het komt dat hogere concentraties van bepaalde stoffen worden gemeten dan op basis van milieujaarverslagen en de zogeheten emissieregistratie te verwachten is. Ze geven wel een aantal mogelijke verklaringen.

Zo ontbreekt het in de uitstootcijfers aan gegevens over onderaannemers op het terrein van Tata, zoals het bedrijf Harsco. Ook is het mogelijk dat sommige uitstoot, vooral bij incidenten, wordt onderschat. Het treinverkeer op het terrein en de opslag en overslag van kolen en ertsen zijn ook mogelijke bronnen van uitstoot.

Een andere factor die kan meespelen, is het opnieuw opwaaien van stoffen die tot jaren eerder in de bodem zijn terechtgekomen. "Hierdoor kunnen hogere concentraties worden gemeten dan op basis van de uitstoot door Tata Steel verwacht zou worden."

Tata wil om tafel

Tata Steel Nederland-directeur Hans van den Berg heeft laten weten zo snel mogelijk met het RIVM om tafel te willen om na te gaan waar de verschillen tussen de eigen uitstootmetingen en die van het onderzoeksinstituut aan liggen. Zo kan er gekeken worden waar de staalfabriek verbeteringen moet doorvoeren, aldus Van den Berg.

Hart van Nederland/ANP

Bovenstaande reportage is eerder uitgezonden