Taakstraffen geëist voor geweld tegen KOZP Staphorst: 'We wilden het kinderfeest beschermen'

Tegen drie mannen uit Staphorst zijn dinsdag 180 uur taakstraf en twee weken voorwaardelijke celstraf geëist voor hun betrokkenheid bij de belaging van demonstranten van Kick Out Zwarte Piet (KOZP). Tijdens de Sinterklaasintocht in november 2022 werden auto's met demonstranten op de afrit van de A28 bij Staphorst tegengehouden, bekogeld en vernield.

Tijdens de zitting in de rechtbank van Zwolle op dinsdagmiddag waren maar drie van de vier verdachten aanwezig. De advocaat van de vierde verdachte bleek ziek te zijn. Zijn zaak wordt daarom later behandeld.

Inbreuk op demonstratierecht

Op 19 november 2022 reden demonstranten van Kick Out Zwarte Piet de afrit van de A28 af, op weg naar Staphorst, toen ze klem kwamen te staan. Een groep van ongeveer 150 relschoppers wachtten de demonstranten op en gingen voor, achter en naast de auto's staan. Ze bekogelde de demonstranten met eieren. Ook werd er in een van de wagens geprobeerd een brandende fakkel naar binnen te duwen. In de andere auto zaten waarnemers van Amnesty International die ook belaagd werden.

De demonstraten mochten Staphorst die dag niet in volgens de relschoppers: "We wilden het kinderfeest beschermen", zeggen de aanwezige verdachten tijdens de zitting. Volgens de officier van justitie is dit een forse inbreuk gepleegd op de fundamentele grondrechten die de basis vormen voor de samenleving. Met het geweld is het recht op vrije meningsuiting en het recht op demonstratie tegengewerkt, vindt het OM. Van een demonstratie tegen Zwarte Piet is het die dag niet meer gekomen.

Spijt betuiging

De 27-jarige verdachte Johan B. betuigde zijn spijt. "Iedereen heeft het recht om te demonstreren. Dit moest niet op deze manier", zei hij over de volgens hem uit de hand gelopen actie langs de afrit van de snelweg. In de rechtszaal werden beelden van de rellen getoond. Vanuit de auto van de waarnemers van Amnesty is duidelijk te zien hoe de 21-jarige Klaas H. een ei op de voorruit kapot gooit. "Het is te ver gegaan", zegt hij achteraf.

Politieoptreden onder de maat

Het duurde lang voordat belaagde demonstranten en waarnemers door de politie ontzet werden. "Wat als we uit de auto gesleurd waren?", vroeg een van de waarnemers van Amnesty zich op de zitting af. De Inspectie Justitie en Veiligheid concludeerde eerder al dat het politieoptreden in Staphorst onder de maat was. De politie had nagelaten om demonstranten en waarnemers te beschermen tegen relschoppers.

Volgens een van de raadslieden hadden veel inwoners van Staphorst het gevoel dat "door mensen van buiten hun wil werd opgelegd", las hij voor uit een rapport van de gemeente. Dat gevoel in combinatie met de groepsdynamiek maakte dat het zo uit de hand liep, zei hij.

ANP