Piratencultuur in de race voor 'ultieme erkenning'

Peter Zwiers uit Drenthe probeert al jaren om de piratencultuur, vooral erg populair in Noord- en Oost-Nederland, op de lijst van immaterieel cultureel erfgoed te plaatsen. Sinds 2018 staat de traditie van de zenderpiraten al op de voorlopige lijst. Met hulp van het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland gaat een groep vrijwilligers vanaf 17 maart aan de slag om een helder plan te maken. Als alles volgens dat plan verloopt, kan in juli van dit jaar de "ultieme erkenning" worden bereikt.

PvdA-Statenlid Zwiers benadrukt: "Iets wat illegaal is, kan niet op de lijst komen. De erkenning geldt dus niet voor de piraten die illegaal via de ether uitzenden." Volgens Zwiers gaat het echt om de cultuur die er omheen hangt. "Het gaat om de muziek natuurlijk. Om het gevoel van de traditie die jaren van generatie op generatie wordt doorgegeven. Het brengt samen. Je hoort het in de sportkantines en op elk dorpsfeest." 

Aangestoken

Dat beaamt Henk Kuiper. De joviale opa uit het Overijssels Hellendoorn krijgt de muziek zelf met de paplepel ingegoten. "In 1983 had ik mijn eerste bekeuring te pakken", vertelt hij aan Hart van Nederland. “Als jongetje op de LTS was ik al bezig met zendertjes. Iedereen uit mijn omgeving draaide de muziek. Mijn kinderen werden ook aangestoken door hun schoonvader die druk in de weer was met een zender.”

Kuiper vindt het een goed idee om de traditie van de piraten vast te leggen op de lijst van Immaterieel Erfgoed. “Ik ben het daar wel mee eens. Het is er ook al zo lang. Dat mag ook wel wat breder bekend worden. En wie weet helpt dat ook om het misschien in de toekomst weer ouderwets via de ether te kunnen brengen.” 

Risico

Na een jarenlange pauze heeft Henk zijn oude hobby zo’n zes jaar geleden opnieuw opgepakt. Nu niet illegaal via de ether, maar keurig online voor Olympia Radio. De man achter deze online piratenzender is dakdekker Freddy Sallomons. Ook hij zond eerst illegaal uit, maar wilde door de hoge boetes niet langer het risico lopen, vertelde hij eerder bij Hart van Nederland. Hij is niet bang dat de digitale radio zijn charme verliest. ”Het gaat om de luisteraars. Wij hebben nu zo'n 60.000 bezoekers per maand, dat is voor een kleine piraat best veel."

Het laat volgens Freddy ook zien dat piratenzenders populair zijn. "Het is echt een stukje cultuur, ik ben ermee opgegroeid. Het hoort wat mij betreft echt bij Nederland."