Ondernemers willen dat werknemers meer uren gaan maken, maar die zitten er niet op te wachten

Om de krapte op de arbeidsmarkt het hoofd te bieden zouden werknemers meer uren moeten werken, vinden de ondernemersorganisaties. Maar de meeste Nederlanders zitten daar helemaal niet op te wachten.

VNO-NCW, MKB-Nederland en AWVN denken dat met extra uren op korte termijn een slag kan worden geslagen om ervoor te zorgen dat werkdruk beheersbaar blijft. Ook zou het langer werken ervoor kunnen zorgen dat maatschappelijke problemen als gevolg van de personeelstekorten minder worden.

Weinig animo

De leden van het Hart van Nederland-panel geven aan weinig zin te hebben in een langere werkweek. Van de ruim 3200 respondenten zegt slechts 29 procent bereid te zijn meer te werken. Het leeuwendeel (61 procent) is dat niet.

De mensen die niet bereid zijn meer uren te maken, geven als belangrijkste reden dat ze ook een gezin hebben om zorg voor te dragen (12 procent). 9 procent laat weten geheel of gedeeltelijk arbeidsongeschikt te zijn verklaard. Zo'n 7 procent geeft aan het simpelweg al druk genoeg te hebben in het leven. Ook het fysiek niet aankunnen van extra werk, en het feit dat er dan meer geld naar de belasting gaat wordt regelmatig genoemd. Natuurlijk is er ook een deel van 29 procent dat aangeeft dat ze al voltijds werken, en 15 procent die al met pensioen is.

Personeelstekort en koopkrachtcrisis opgelost

Volgens de ondernemers moet arbeidsduurverlenging weer vaker onderwerp van gesprek worden in bedrijven en aan de cao-tafels. Dit zouden werkgevers en werknemers zelf moeten oppakken. "Daarbij snijdt het mes aan twee kanten: we lossen een deel van het krapteprobleem op en het is goed voor de koopkracht van werknemers, nu het leven in korte tijd fors duurder is geworden", aldus de organisaties in een verklaring.

De huidige tekorten op de arbeidsmarkt zorgen voor "serieuze problemen", zo klinkt het. De ondernemers wijzen onder andere op de kwaliteit van de zorg die achteruit holt. Verder spelen er problemen in het onderwijs en openbaar vervoer. Ook worden de ambities voor de verduurzaming en de woningbouw onhaalbaar. Ook belemmeren de tekorten de economische groei.

"Het kabinet heeft concrete plannen aangekondigd om de krapte aan te pakken, maar die bieden op korte termijn nog te weinig soelaas", aldus de verklaring. "Daarom zijn nieuwe onconventionele oplossingen nodig, zoals arbeidsduurverlenging."

Vier extra uur per week

Nederland telt volgens de ondernemersorganisaties 4,5 miljoen mensen die in deeltijd werken. Daarvan zouden er 500.000 hebben aangeven dat ze per direct meer zouden willen werken, als dat ook meer zou lonen.

Adviesbureau PwC heeft becijferd dat als alle Nederlandse deeltijdmedewerkers vier uur extra zouden gaan werken, het tekort aan arbeidskrachten voor de komende vier jaar vrijwel opgelost is. Gemiddeld werkt een Nederlandse parttimer 21 uur. Als zij 25 uur zouden gaan werken, zou dat gelijk zijn aan 425.000 extra arbeidskrachten. Als iedere Nederlandse werknemer voltijd zou werken, zou het arbeidstekort volledig opgelost zijn.

Liever hogere lonen

Vakbonden als CNV en FNV pleiten aan de cao-onderhandelingstafels vooral voor hogere lonen om de hoge inflatie en de krappe arbeidsmarkt aan te pakken. Zeker nu de inflatie al een tijdje erg hoog is moeten de lonen sterk omhoog, om daarmee de koopkracht van werknemers op peil te houden. "Het niet willen compenseren van de lonen voor de inflatie, maar wel van mensen verwachten dat ze meer uren gaan maken is feitelijk van mensen vragen om meer te gaan werken voor hetzelfde of zelfs minder", zegt Zakaria Boufangacha, vicevoorzitter van FNV.

Verder wijst FNV erop dat werk ook aantrekkelijk genoeg moet zijn om meer uren te werken. Zo moeten zaken zoals een lagere werkdruk, zeggenschap over de inhoud van werk en invloed op het werkrooster ook verbeteren.

Hart van Nederland/ANP