Laatste avond voor sekswerkers in tippelzone in Utrecht: 'Het is een emotioneel moment'

Precies om middernacht sluit de tippelzone in Utrecht. Woensdag is de laatste dag dat sekswerkers nog aan de Europalaan kunnen werken. Ruim dertig werd straatprostitutie op deze plek gedoogd, maar daar komt vanaf donderdag dus een eind aan. De tippelzone langs het kanaal moet plaatsmaken voor een nieuwe woonwijk met duizenden huizen. Voor de sekswerkers is tot nu toe echter geen alternatieve locatie gevonden waar zij hun werk kunnen uit te oefenen.

Emotioneel moment

Het sluiten van de zone is dan ook een emotioneel moment voor de enkele sekswerkers die nog tippelen in Utrecht, zegt gezondheidsvoorlichter en seksuologe Carmen Kleinegris tegen Hart van Nederland. Zij is zelf vroeger ook sekswerker geweest. "Vanavond is de laatste avond en er wordt een speciaal momentje van gemaakt."

Kleinegris stond in de jaren tachtig aan de basis van de HAP, Huiskamer Aanloop Prostituees. De HAP is ook vandaag de dag een plek waar sekswerkers binnen kunnen lopen voor een praatje, een kopje koffie en een bezoekje aan een arts of een andere zorgmedewerker.

Daarnaast biedt de HAP ook een stukje veiligheid en is het een ontmoetingsplek waar de vrouwen én mannen die op 'De Baan' - zoals de zone in de volksmond wordt genoemd - werken ervaringen en tips kunnen uitwisselen.

'Sekswerk is ook werk'

De gezondheidsvoorlichter is dan ook woest dat de tippelzone verdwijnt "Ik baal als een stekker! Want naast een gesprek met een hulpverlener, verdwijnt ook een stukje veiligheid voor de sekswerkers", stelt Kleinegris.

Het is volgens haar "alsof de gemeente zegt: zoek het maar uit en red je zelf maar. Onbegrijpelijk en onmenselijk om mensen hun werkplek af te nemen en geen alternatief aan te bieden. Sekswerk is ook werk."

Drugsverslaafd

Sinds 2018 is bekend dat de tippelzone per 1 juli 2021 verdwijnt. Sekswerkers die een andere toekomst wilden, hebben daarbij hulp gekregen. Sommigen weken uit naar andere tippelgebieden zoals bijvoorbeeld in Nijmegen of zijn 'ondergronds' gaan werken. Volgens hulpverleningsinstantie Belle heeft een groot deel uiteindelijk een alternatief gevonden.

Maar lang niet iedereen heeft zicht op een goed en veilig alternatief, aldus woordvoerder Mieke Kort. "Ongeveer vijftien prostituees zijn drugverslaafd. Zij hebben intensieve hulpverlening nodig en zullen moeten blijven tippelen om hun verslaving te bekostigen. Maar de kans bestaat dat ze uitwijken naar vakantiehuisjes, hotels of thuis klanten ontvangen."

'Niet zomaar overstappen'

Dit beeld bevestigt Yvette Luhrs, sekswerker en rechtenactivist. Het is volgens haar niet zo dat je 'even naar een andere vorm van prostitutie kunt overstappen' als je bijvoorbeeld een zware drugsverslaving hebt of psychisch instabiel bent. "Het werken achter een raam of een andere vorm van prostitutie moet je ook gewoon liggen, daar is niet iedereen voor gemaakt."

De sekswerkers die in Utrecht nu nog geen goed alternatief hebben, vinden volgens haar "dan ook niets anders". De tippelzone aan de Europalaan is niet de eerste die Utrecht sluit. Zo sloten de ramen en peeskamers op de Hardebollenstraat in de binnenstad en de bekende prostitutieboten aan het Zandpad omdat er daar sprake was van mensenhandel en uitbuiting.

Nieuwe tippelzone?

De gemeente werkt al jaren aan het Nieuwe Zandpad, maar tot nu toe mislukten alle pogingen om dit van de grond te krijgen. De beoogde nieuwe locatie aan de Einsteindreef moet een veilige sekswerkplek worden. Bovendien moeten de ramen zo min mogelijk overlast veroorzaken voor de buurt.

Er heeft zich inmiddels een initiatiefnemer gemeld die de raamprostitutieplek wil ontwikkelen. Momenteel loopt er een onderzoek naar de integriteit van deze partij, aldus de gemeente. Begin volgend jaar neemt het stadsbestuur een definitief besluit over de vergunning.

Foto: Google Streetview