Jong en oud herdenken oorlogsdoden

AMSTERDAM (ANP) - Jong en oud heeft zaterdag stilgestaan bij de gruwelen van de Tweede Wereldoorlog, de slachtoffers herdacht en respect betuigd aan de Nederlandse militairen die in latere decennia het leven lieten. Vlaggen hingen halfstok en om 20.00 uur was het overal in het land twee minuten stil. De voornaamste plechtigheid was de Nationale Herdenking op de Dam in Amsterdam, waar onder anderen koning Willem-Alexander en koningin Máxima een krans legden. De Amsterdamse burgemeester Femke Halsema zei daar dat de herinnering aan de onvrijheid van de oorlogsjaren moet worden doorgegeven "alsof de oorlog gisteren was. Ook als niemand meer weet wat het is om in een bezet land te leven". Miljoenen mensen bekijken traditioneel de herdenking op tv. Premier Mark Rutte was ook op de Dam. Hij twitterde na afloop dat het belangrijk is dat we stilstaan bij de mensen die hun leven gaven voor onze vrijheid. Ook op tal van andere plaatsen waren bijeenkomsten. In Madurodam, dat is vernoemd naar verzetsheld George Maduro, werd voor de vierde keer de Nationale Kinderherdenking georganiseerd. Met muziek, toneel en dans kregen de ongeveer 4700 aanwezigen, kinderen en hun families, daar de boodschap mee dat vrijheid "geen vanzelfsprekendheid is". In Kamp Amersfoort was speciale aandacht voor verzetsstrijder Johannes Hovenkamp. Nabestaanden bezochten zaterdagmiddag de plek waar hij als 29-jarige werd geëxecuteerd door de Duitse bezetter. Normaal is de hei een militair oefenterrein en daarom verboden gebied.

Doorgeven

Bij de herdenkingsbijeenkomst op Militair Ereveld Grebbeberg, in Rhenen, waren prinses Margriet, Pieter van Vollenhoven, hun zoon prins Pieter-Christiaan en staatssecretaris van Defensie Barbara Visser onder de naar schatting 3500 aanwezigen. Nederlandse militairen boden er drie dagen weerstand tegen de oprukkende Duitse troepen in mei 1940. Andere plechtigheden waren onder meer die in Kamp Westerbork, Kamp Vught en op de Waalsdorpervlakte. In het duingebied bij Wassenaar executeerden de Duitsers meer dan 250 gevangenen, onder wie veel verzetsstrijders die in Scheveningen gevangen zaten. In Kamp Westerbork sprak minister Hugo de Jonge (VWS). Hij benadrukte dat het nu "op óns aankomt, op u en op mij om onze samenleving - met al onze vrijheden - net zo mooi aan onze kinderen door te geven, als dat we hem gekregen hebben". Vervoersbedrijven zoals NS, HTM en Arriva lieten hun chauffeurs de voertuigen tijdens de herdenking stilzetten om reizigers de gelegenheid te geven oorlogsslachtoffers te herdenken. Rijkswaterstaat riep eerder weggebruikers die wilden herdenken op een parkeerplaats op te zoeken. Volgens een woordvoerster gaf het grootste deel van de mensen daar gehoor aan.